Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Machlejd, Sędzia WSA Maria Tarnowska (spr.), Sędzia WSA Krystyna Tomaszewska, Protokolant st. ref. Jakub Szczepkowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 stycznia 2014 r. sprawy ze skargi Parafii [...] w [...] na postanowienie Ministra Finansów z dnia [...] września 2013 r., znak: [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie umorzenia opłaty legalizacyjnej skargę oddala
I. Stan sprawy
1. Minister Finansów postanowieniem z dnia [...] września 2013 r. znak [...], po rozpatrzeniu zażalenia Parafii [...] w [...] na postanowienie Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2013 r. znak [...] odmawiające wszczęcia postępowania o umorzenie kwoty 150.000,00 zł z tytułu opłaty legalizacyjnej ustalonej postanowieniem Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] z dnia [...] lipca 2013 r. znak [...] - utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.
Postanowienie zostało wydane na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 kpa.
2. W uzasadnieniu postanowienia Minister Finansów podał, że postanowieniem z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...] Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w [...] ustalił dla Parafii [...] w [...] opłatę legalizacyjną w wysokości 150.000,00 zł, w związku z samowolnym wykonaniem robót budowlanych, polegających na dobudowie kaplicy od strony północno-zachodniej.
Wnioskiem z dnia [...] lipca 2013 r. Parafia [...] w [...] zwróciła się do Wojewody [...] o umorzenie opłaty legalizacyjnej, a Wojewoda [...] postanowieniem z dnia [...] lipca 2013 r. odmówił wszczęcia postępowania z powodu braku podstaw prawnych do prowadzenia postępowania administracyjnego w przedmiotowym zakresie.
Zażalenie na to postanowienie złożyła Parafia [...] w [...].
3. W uzasadnieniu postanowienia Minister Finansów, powołując się na art. 49 ust. 2, art. 59f, art. 59g ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623) oraz art. 67a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm), wskazał, że do czasu gdy orzecznictwo nie było jednolite, Minister Finansów przychylał się do możliwości zastosowania art. 67a ustawy Ordynacja podatkowa do opłaty legalizacyjnej. Następnie w wyrokach z dnia 23 kwietnia 2013 r. II FSK 113/12 i II FSK 2481/12 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że konstrukcja opłaty legalizacyjnej wyklucza możliwość zastosowania - w związku z odesłaniami z art. 49 ust. 2 ustawy Prawo budowlane i art. 59g list. 5 tej ustawy - art. 67a ustawy Ordynacja podatkowa. Nakaz odpowiedniego stosowania działu III Ordynacji podatkowej w odniesieniu do opłaty legalizacyjnej nie obejmuje zatem art. 67a tej ustawy.
Minister Finansów wskazał, ze w świetle powyższych wyroków opłata legalizacyjna nie stanowi zobowiązania podatkowego w rozumieniu Ordynacji podatkowej, co oznacza, iż brak jest podstaw do stosowania wobec niej przepisów dotyczących ulg i zwolnień. Uiszczenie opłaty legalizacyjnej jest warunkiem legalizacji obiektu budowlanego wzniesionego bez pozwolenia na budowę. Zainteresowany musi wobec tego liczyć się z tym, że albo uiści w pełni stosowną opłatę, czego następstwem będzie legalizacja stwierdzonej samowoli budowlanej (przywrócenie stanu zgodności z prawem), albo też dojdzie do uruchomienia sankcji w postaci nakazu rozbiórki obiektu. Oplata legalizacyjna stanowi prawną alternatywę dla rozbiórki obiektu, jako formy przywrócenia porządku budowlanego, której byt prawny powstaje na wniosek i z wyboru sprawcy samowoli i jako świadczenie dobrowolne nie może podlegać unormowaniu zawartemu w przepisie art. 67a Ordynacji podatkowej. Uwzględniając zatem specyfikę opłaty legalizacyjnej, odesłania zawarte w art. 59g ust. 5 Prawa budowlanego nie pozwalają na pełne zastosowanie przepisów działu III Ordynacji podatkowej.