Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Grzelak Sędziowie Sędzia WSA Ewa Marcinkowska Sędzia WSA Grażyna Śliwińska (spr.) Protokolant Eliza Mroczek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 września 2009 r. sprawy ze skargi E. P. na postanowienie Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia [...] stycznia 2008 r. bez numeru w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności zażalenia 1. stwierdza nieważność zaskarżonego postanowienia; 2. stwierdza, że postanowienie, o którym mowa w pkt 1 nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej na rzecz skarżącej E. P. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
E. P. wniosła skargę na postanowienie Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia [...] stycznia 2009 r. (bez numeru) o niedopuszczalności zażalenia w sprawie wydania zaświadczenia potwierdzającego jej status aplikanta adwokackiego. Zarzuciła:
- naruszenie art. 219 w zw. z art. 141 § k.p.a. poprzez błędne uznanie, ze braki wydanego postanowienia znoszą obowiązki organu oraz prawo strony do odwołania,
- naruszenie art. 219 k.p.a. w zw. z art. 35 2 i art. 218 k.p.a. poprzez zaniedbanie wyjaśnienia nieterminowości i wyznaczenia dodatkowego terminu załatwienia sprawy.
W piśmie z [...] sierpnia 2009 r. uzupełniającym skargę wskazywała, ze jej wniosek o wydanie zaświadczenia określonej treści mógł być załatwiony poprzez jego wydanie, bądź postanowienie odmawiające wydania, na które służy zażalenie. Inne czynności, w tym pisma informacyjne są "wykluczone mocą prawa (działu VII k.p.a.)". Podnosiła, że pismo to, posiadające uzasadnienie odmowy nie mogło być uznane za bezczynność organu w zakresie tego wniosku.
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej ustaliło, że skarżąca pismem z [...] grudnia 2008 r. wniosła zażalenie na pismo Okręgowej Rady Adwokackiej [...] z dnia [...] listopada 2008 r. jednakże pismo ORA ma jedynie charakter informacyjny i nie jest postanowieniem, brak mu bowiem określonych elementów konstytuujących. Wobec powyższego organ stwierdził na podstawie art. 134 § 1 pkt 1 w związku z art. 144 k.p.a. niedopuszczalność zażalenia.
W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał swoje stanowisko zawarte w uzasadnieniu postanowienia. Ponadto w przesłanym w odpowiedzi na wezwanie Sądu piśmie Zastępcy Sekretarza Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia [...] września 2009 r. wyjaśniono, iż zaskarżone postanowienie zostało wydane przez Sekretarza Naczelnej Rady Adwokackiej, natomiast Prezydium nie podejmowało żadnej uchwały w tym przedmiocie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Stosownie do art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj w grę kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi. Ponadto w świetle art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) zwanej dalej p.p.s.a. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Rozpatrując wniesioną skargę z punktu widzenia powyższych kryteriów uznać należy, iż zasługuje ona na uwzględnienie, jednakże, co wymaga podkreślenia, z innych względów niż podnoszone w skardze. W pierwszej kolejności Sąd przeprowadza kontrolę zaskarżonego aktu z punktu widzenia istnienia wad powodujących jego nieważność. W przypadku ustalenia, iż zaskarżony akt dotknięty jest jedną z wad określonych w art. 156 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego - stosownie do treści art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a. sąd administracyjny stwierdza jego nieważność, nie badając wpływu tej wady na jego treść. Rażące naruszenie prawa podważa byt prawny decyzji jako ciężko wadliwego aktu rozstrzygającego władczo i jednostronnie o prawach lub obowiązkach jednostki (tak B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2004 r. str. 727).