Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Danuta Szydłowska Sędziowie Sędzia WSA Barbara Kołodziejczak-Osetek (spr.) Sędzia WSA Pamela Kuraś-Dębecka Protokolant spec. Karolina Pilecka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 listopada 2021 r. sprawy ze skargi K. E. na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu notarialnego z dnia [...] marca 2021 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu notarialnego oddala skargę
Uchwałą nr [...] z dnia [...] marca 2021 r. (dalej "zaskarżona uchwała") Komisja Egzaminacyjna II Stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu notarialnego (dalej "Komisja Egzaminacyjna II stopnia", "Komisja Odwoławcza", "Organ odwoławczy") na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 256 z późn. zm., dalej "k.p.a."), art. 74h § 1, § 9 i § 12 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1192 z późn. zm., dalej "u.p.o.n."), po rozpatrzeniu odwołania K. E. (dalej "Strona", "Skarżąca" lub "Zdająca"), utrzymała w mocy uchwałę nr [...] z dnia [...] października 2020 r. Komisji Egzaminacyjnej nr [...] do spraw aplikacji notarialnej przy Ministrze Sprawiedliwości z siedzibą w W. (dalej "Komisja Egzaminacyjna I stopnia") w sprawie ustalenia wyniku egzaminu notarialnego.
Uchwała zapadła w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Komisja Egzaminacyjna I stopnia wskazaną wyżej uchwałą z [...] października 2020 r. ustaliła negatywny wynik z egzaminu notarialnego Skarżącej, która z pierwszego projektu aktu notarialnego otrzymała ocenę niedostateczną, z drugiego projektu aktu notarialnego ocenę dostateczną, natomiast z projektu odmowy dokonania czynności notarialnej albo uzasadnienia jej dopuszczalności ocenę dobrą. Ponieważ zgodnie z treścią art. 74 f § 1 u.p.o.n., pozytywny wynik z egzaminu notarialnego otrzymuje wyłącznie zdający, który z każdej części egzaminu notarialnego uzyskał ocenę pozytywną, Komisja Egzaminacyjna stwierdziła, że K. E. uzyskała negatywny wynik z egzaminu notarialnego.
Powyższą uchwałę zdająca zaskarżyła odwołaniem, w którym zakwestionowała oceny z pierwszego projektu aktu notarialnego. Z pierwszego projektu aktu notarialnego zdająca otrzymała od poszczególnych egzaminatorów oceny: niedostateczną i niedostateczną.
Komisja Egzaminacyjna II stopnia uznała zarzuty za bezzasadne i uchwałą nr [...] z dnia [...] marca 2021 r. utrzymała w mocy uchwałę Komisji Egzaminacyjnej I stopnia. W uzasadnieniu uchwały wyjaśniono, że przedmiotem zadania polegającego na opracowaniu pierwszego projektu aktu notarialnego było udokumentowanie umowy zamiany nieruchomości (odrębnej własności lokalu i nieruchomości rolnej) z dopłatą pieniężną- w wyniku tej umowy strony nabędą własność nieruchomości bez dotychczasowych obciążeń wpisanych w dziale III księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości rolnej, zaś dopłata ma być zabezpieczona oświadczeniem o poddaniu się egzekucji na podstawie art. 777 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1575, z późn. zm., dalej "k.p.c.").
W ramach objętego zadaniem stanu faktycznego wskazano, że właścicielką lokalu mieszkalnego, położonego w K., gmina miejska K., przy ul. [...] 10 m. 1, objętego księgą wieczystą numer [...], jest A. K., panna zameldowana na pobyt stały w tym lokalu i która odziedziczyła ten lokal po rodzicach J. i J. K.. Lokal znajduje się w wielorodzinnym budynku mieszkalnym, mieszczącym wyłącznie lokale mieszkalne, który położony jest na gruncie objętym księgą wieczystą numer [...], a na powyższym gruncie nie ma innych budynków. A. K. chce zamienić ten lokal (o aktualnej wartości rynkowej 100.000 zł) na nieruchomość (o aktualnej wartości rynkowej 250.000 zł) położoną w miejscowości K., gmina wiejska K., zabudowaną jednorodzinnym domem mieszkalnym,\stodołą i oborą wybudowanymi w 1956 roku, i objętą księgą wieczystą numer [...]. Nieruchomość tę A. K. chce nabyć w stanie wolnym od dotychczasowych wpisów w dziale III prowadzonej dla niej księgi wieczystej. A. K. ma się zobowiązać do spłaty z tytułu umowy zamiany na rzecz A. N. w kwocie odpowiadającej różnicy wartości zamienianych nieruchomości w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy zamiany. Nieruchomość ta ma wejść w skład prowadzonego przez A. K. gospodarstwa rolnego. Gospodarstwo to A. K. prowadzi od 2017 roku na niezabudowanych gruntach o obszarze 45 ha, położonych wyłącznie na terenie gminy wiejskiej K. A. K. nie posiada i nie prowadzi innego gospodarstwa rolnego. Rodzice A. K. - J. K. i J. K. - do chwili śmierci J. K., to jest do dnia 5 maja 2015 roku pozostawali w związku małżeńskim. Spadek po J. K., zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w K. z dnia [...] września 2015 roku, sygn. akt [...], nabyła w całości jego córka A. K. J. K. zmarła 10 października 2019 roku i spadek po niej, zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia z dnia [...] listopada 2019 roku rep. [...] notariusza J. K. prowadzącego Kancelarię Notarialną w O., przy ul. [...] 20, nabyła w całości jej córka A. K. A. N. jest właścicielką nieruchomości położonej w K., gmina wiejska K., objętej księgą wieczystą [...]. Zamierza zamienić ją na opisany wyżej lokal mieszkalny, objęty księgą wieczystą Nr [...]. A. N. jest zamężna od 1980 roku, przebywa w Niemczech i nie może stawić się do aktu notarialnego obejmującego powyższą umowę zamiany, wobec czego w jej imieniu działa jej mąż J. N., umocowany do tej czynności na podstawie pełnomocnictwa sporządzonego u notariusza w Niemczech. Gmina wiejska K. nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla miejscowości K., w ewidencji gruntów i budynków nieruchomość oznaczona jest jako [...] i nie została wydana w stosunku do tej nieruchomości decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W dziale III księgi wieczystej Nr [...] wpisana jest służebność osobista ustanowiona na rzecz rodziców A. N. i jej małoletniego siostrzeńca L. K. Ojciec A. N. - J. R. - nie żyje. Biorąca udział w podpisywaniu aktu notarialnego matka A. N. - M. R. - jest jednocześnie opiekunem prawnym małoletniego L. K. (PESEL [...]). Strony umowy zamiany są w stosunku do siebie osobami obcymi. W księgach wieczystych zamienianych nieruchomości znajdują się następujące wpisy: w księdze wieczystej numer [...]: w dziale I-O - lokal mieszkalny numer 1, składający się z dwóch pokoi, kuchni, łazienki i przedpokoju, o powierzchni 48 m2, położony na 1 kondygnacji budynku numer 10 przy ulicy [...] w K., gmina miejska K., powiat [...], województwo [...]; w dziale [...] części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz części wspólne budynku i urządzenia, które nie służą do użytku właścicieli lokali (Kw. Nr [...]); w dziale II - własność: J. K. i J. K. (wspólność ustawowa majątkowa małżeńska), podstawa wpisu: umowa sprzedaży z dnia [...] kwietnia 2000 r. Repertorium [...]; w dziale III - brak wpisów i w dziale IV - brak wpisów; zaś w księdze wieczystej numer [...]: w dziale I-O - działka 600 o obszarze 1,0000 ha, położona K., gmina wiejska K., powiat [...], województwo [...]; w dziale II - własność: A. N., podstawa wpisu: umowa darowizny nieruchomości z dnia [...] maja 2020 r. Repertorium [...]; w dziale III - dożywotnia służebność osobista ustanowiona na rzecz J. i M. małżonków R. oraz na rzecz L. K., polegająca na prawie korzystania z dwóch pokoi, kuchni i łazienki w domu mieszkalnym, podstawa wpisu: umowa darowizny nieruchomości z dnia [...] maja 2020 r. Repertorium [...], a w dziele IV brak wpisów. W powyższych księgach wieczystych brak jest jakichkolwiek nierozpatrzonych wzmianek.