Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Izabela Głowacka-Klimas Sędziowie Sędzia WSA Zbigniew Rudnicki Sędzia WSA Andrzej Wieczorek (spr.) Protokolant st. ref. Eliza Mroczek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 listopada 2011 r. sprawy ze skargi I. P. na stanowisko Krajowej Rady Notarialnej z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie zmiany miejsca odbywania aplikacji notarialnej 1. uchyla zaskarżone stanowisko oraz akt Rady Izby Notarialnej w [...] nr [...]; 2. stwierdza, że stanowisko oraz akt o którym mowa w pkt 1 nie podlegają wykonaniu; 3. zasądza od Krajowej Rady Notarialnej na rzecz skarżącej I.P. kwotę 344 (trzysta czterdzieści cztery) złote tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Krajowa Rada Notarialna - organ - pisemnym stanowiskiem z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w sprawie odwołania I. P. - skarżąca - od uchwały Rady Izby Notarialnej w [...] nr [...] w sprawie odmowy wyrażenia zgody na odbywanie aplikacji notarialnej na terenie Izby Notarialnej w [...] działając na podstawie art. 40 § 1 pkt 4 i 6 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (Dz.U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158; Dz. U. z 2009 r. Nr 37, poz. 286, Nr 166. poz. 1317: z 2010 r. Nr 182, poz. 1228) oraz § 17 Regulaminu Urzędowania Krajowej Rady Notarialnej (t.j.: załącznik do zarządzenia Prezesa Krajowej Rady Notarialnej z dnia 18 października 2008 r.. Nr 2/2008), uznała że nie ma podstawy prawnej, która ustanawiałaby kompetencje organu do rozpatrzenia "odwołania" od niebędącego decyzją pisma nr [...] Rady Izby Notarialnej w [...].
Skarżąca [...] listopada 2010 r. złożyła wniosek w sprawie możliwości odbywania aplikacji notarialnej na terenie Izby Notarialnej w [...]. Rada Izby Notarialnej w [...] negatywnie ustosunkowała się do tego wniosku pismem z dnia [...] grudnia 2010 r.
Skarżąca ponownie złożyła wniosek o podobnej treści w dniu [...] kwietnia 2011 r. do Rady Izby Notarialnej w [...].
Pismem z dnia [...] maja 2011 Rada podtrzymała swoje poprzednie stanowisko. Konsekwencją tego było złożenie przez I. P. "odwołania" do Krajowej Rady Notarialnej pismem z dnia [...] maja 2011 r.
W opinii Krajowej Rady Notarialnej przedmiotowy wniosek nie może zostać rozpatrzony w trybie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. 2000 r. nr 98, poz. 1071 ze zm.). Jej zdaniem wynika to z analizy art. 1 pkt 1 k.p.a., wyznaczającego pojęcie tzw. "indywidualnej sprawy administracyjnej", a w konsekwencji zakres zastosowania przepisów tego kodeksu. W literaturze przedmiotu podkreśla się, iż sprawa administracyjna to "oparty na przepisach prawa interes prawny uzasadniający żądanie od organu administracji państwowej udzielenia określonego uprawnienia albo oparta na tym samym prawie kompetencja organu administracji państwowej do oddziaływania na interes prawny nie podporządkowanego mu podmiotu przez nałożenie na niego, wydaną z urzędu decyzją określonego obowiązku".
Krajowa Rada Notarialna wskazuje, iż tryb postępowania przewidziany w art. 127 k.p.a. (tryb odwoławczy) dotyczy tylko i wyłącznie instytucji wnoszenia odwołań od decyzji, a więc prowadzone jest w sprawach administracyjnych w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania administracyjnego. Jeśli zatem sprawa nie ma charakteru "sprawy administracyjnej", a stanowisko organu samorządu notarialnego (tak jak w niniejszej sprawie) nie ma charakteru decyzji administracyjnej, nie stosuje się do niej norm kodeksu postępowania administracyjnego.
Zdaniem organu zgodnie z art. 17 ust. 1 Konstytucji RP (Dz. U. 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.) "w drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony". Wskazuje, że pewna sfera działalności korporacji jest sferą wewnętrzną, która nie jest objęta regulacją wynikającą z przepisów kodeksu postępowania administracyjnego i charakteryzuje się swego rodzaju autonomią wewnętrzną, która jest elementem konstytuującym istotę samorządu w ogóle. Zgoda bądź odmowa wyrażenia zgody na "przeniesienie" miejsca odbywania aplikacji notarialnej pomiędzy dwiema Izbami Notarialnymi w ramach samorządu notarialnego mieści się w sferze wewnętrznej działania samorządu. Stąd też taka decyzja leży w kompetencji Rady Izby Notarialnej w [...] w ramach autonomii tej Rady. Krajowa Rada Notarialna, przez fakt, że dana sprawa leży w gestii wewnętrznej nie ma kompetencji wynikającej z przepisów kodeksu postępowania administracyjnego (podstawy formalnej) ani z przepisów prawa materialnego (np. ustawy prawo o notariacie) do kontroli tego typu rozstrzygnięć. Brak jest więc jakichkolwiek regulacji rangi ustawowej, regulujących przedmiotową sprawę, a przyjmując, że samorząd powołany jest na mocy Konstytucji RP do sprawowania pieczy i dbania o należytą jakość usług oraz zapewnienie odpowiedniego dostępu do nich, a zarazem do ochrony interesów wszystkich członków samorządu, nie można odmówić zakwalifikowana takiego pisma do grupy tzw. aktów wewnętrznych (wewnątrz korporacyjnych), które dookreślają położenie prawne członków korporacji zawodowej notariuszy i aplikantów, poddanych z samego faktu przynależności do samorządu władztwu jego organów. Są to akty jednostronne, skierowane do konkretnego adresata celem realizacji zadań z zakresu administracji publicznej, polegających na sprawowaniu pieczy nad wykonywaniem zawodu notariusza.