Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Magdalena Maliszewska Sędziowie Sędzia WSA Danuta Szydłowska Sędzia WSA Dariusz Zalewski (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Gajewiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2013 r. sprawy ze skargi M. S. na uchwałę Krajowej Rady Notarialnej z dnia [...] maja 2013 r. nr [...] w przedmiocie wydania zaświadczenia o odbyciu aplikacji notarialnej 1. uchyla zaskarżoną uchwałę i utrzymaną nią w mocy uchwałę Rady Izby Notarialnej w W. z dnia [...] lipca 2012 r.; 2. stwierdza, że uchylone uchwały nie podlegają wykonaniu; 3. zasądza od Krajowej Rady Notarialnej na rzecz skarżącej M. S. kwotę 357 (trzysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania. Do orzeczenia zgłoszono zdanie odrębne
I. Stan sprawy przedstawia się następująco:
1. W dniu [...] lipca 2012 r. [...] (dalej "strona", "skarżąca"), na podstawie art. 72 § 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991r. - Prawo o notariacie (Dz.U. z 2011r. Nr 85, poz. 458) oraz art. 217 § 1 ustaw z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000r., Nr 98, poz. 1071 z późn. zm) - dalej "k.p.a.", zwróciła się do Rady Izby Notarialnej w [...] o wydanie zaświadczenia o odbyciu aplikacji notarialnej.
2. Rada Izby Notarialnej w [...] (dalej też jako RIN) uchwałą nr [...]z dnia [...] lipca 2012 r. wydaną na podstawie art. 72 § 1 i 2 ustawy Prawo o notariacie, art. 217 § 1 i 2 oraz art. 219 k.p.a. odmówiła skarżącej wydania zaświadczenia o odbyciu aplikacji. W przedmiotowej uchwale Rada Izby Notarialnej w [...] podkreśliła, że skarżąca została wpisana na listę aplikantów notarialnych uchwałą Rady Izby Notarialnej w [...], odbyła praktyczne szkolenie zawodowe oraz wymagane praktyki sądowe, uczestniczyła w zajęciach szkoleniowych oraz nie przekroczyła prawem przewidzianego limitu nieobecności, jednakże nie uzyskała pozytywnego wyniku z części ustnej kolokwium i kolokwium poprawkowego po drugim roku aplikacji notarialnej, których przeprowadzenie przewidziane jest przez program aplikacji notarialnej.
3. Skarżąca w skierowanym do Krajowej Rady Notarialnej zażaleniu na powyższą uchwałę wniosła o jej uchylenie i zobowiązanie organu pierwszej instancji do wydania żądanego zaświadczenia.
4. Krajowa Rada Notarialna uchwałą z dnia [...] sierpnia 2012 r. stwierdziła uchybienie terminu do wniesienia przez skarżącą zażalenia.
5. Na powyższą uchwalę skarżąca wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który wyrokiem z dnia [...] stycznia 2013 r. sygn. akt VI SA/Wa 2115/121 uchylił uchwałę Krajowej Rady Notarialnej stwierdzając, że zażalenie Skarżącej zostało wniesione w terminie.
6. W związku z powyższym Krajowa Rada Notarialna, po rozpoznaniu zażalenia Skarżącej na uchwałę Rady Izby Notarialnej w [...] z dnia [...] lipca 2012 r. o odmowie wydania zaświadczenia o odbyciu aplikacji notarialnej, uchwałą z dnia [...] maja 2013 roku nr [...]utrzymała ja w mocy.
W uzasadnieniu uchwały Krajowa Rada Notarialna, podzielając argumentację wyrażoną w uchwale Rady Izby Notarialnej w [...], szeroko odwołała się do pojęcia "sprawowania pieczy", jako konstytucyjnego obowiązku każdego z samorządów zawodowych, w tym samorządu notarialnego (art. 17 ust. 1 Konstytucji RP). Krajowa Rada Notarialna wskazała przy tym, że ów konstytucyjny zwrot o "sprawowaniu pieczy" należy rozumieć szeroko, zarówno, jeśli chodzi o jego aspekt podmiotowy (objęcie pieczą członków korporacji - notariuszy oraz osób dopiero do niej predestynujących - aplikantów), jak i przedmiotowy (reglamentowanie zarówno wykonywania zawodu, jak i dostępu do jego wykonywania). Przytaczając stanowisko doktryny, organ odwoławczy stwierdził, że organizacja aplikacji notarialnej jest podstawowym elementem procesu przygotowania do zawodu notariusza, a zatem jest elementem sprawowania pieczy nad prawidłowym wykonywaniem zawodu notariusza przez samorząd zawodowy. Krajowa Rada Notarialna stanowczo podkreśliła, że w świetle przepisów art. 35 pkt 3 i art. 73 ustawy - Prawo o notariacie oraz przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie organizacji aplikacji notarialnej, organizowanie i prowadzenie aplikacji notarialnej jest obowiązkiem rad izb notarialnych. Krajowa Rada Notarialna stwierdziła, że organy samorządu zawodowego, organizując szkolenie zawodowe aplikantów notarialnych, są zobligowane do zapewnienia odpowiedniego poziomu szkolenia. Zdaniem organu odwoławczego, oznacza to m.in. sprawdzanie (weryfikację) nabytych w trakcie aplikacji umiejętności i wiedzy. Prezentując powyższe stanowisko, Krajowa Rada Notarialna powołała się dodatkowo na przepis § 13 cyt. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości, w którym mowa jest o organizowaniu przez rady izb notarialnych kolokwiów i sprawdzianów. Organ odwoławczy wskazał, że ich celem jest sprawdzenie stopnia opanowania przez aplikantów notarialnych dziedzin prawa, z których prowadzone jest szkolenie. Zdaniem Krajowej Rady Notarialnej, prawodawca celowo nie unormował kwestii organizowania kolokwiów i sprawdzianów w szerszym zakresie, pozostawiając w tym miejscu pole do działania organom samorządu zawodowego, które powinny odpowiednio uregulować tę problematykę w przepisach wewnątrzkorporacyjnych.