Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Grzelak Sędziowie Sędzia WSA Pamela Kuraś-Dębecka (spr.) Sędzia WSA Urszula Wilk Protokolant st. ref. Katarzyna Zielińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 października 2013 r. sprawy ze skargi A. H. na uchwałę Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] w przedmiocie skreślenia z listy aplikantów radcowskich oddala skargę
Zaskarżoną uchwałą z [...] marca 2013 r. Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych (dalej Prezydium KRRP) utrzymało w mocy uchwałę Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w [...] (dalej Rada OIRP) z [...] listopada 2012 r., którą skreślono A. H. (dalej skarżąca) z listy aplikantów radcowskich. Jako postawę zaskarżonej decyzji wskazano art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w zw. z art. 37 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2010 r. nr 10, poz. 65 ze zm.), dalej u.r.p.
Do skreślenia skarżącej z listy aplikantów radcowskich doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym.
W listopadzie 2009 r. skarżąca została wpisana na listę aplikantów radcowskich Okręgowej Izby Radców Prawnych w [...].
Podczas pierwszego roku aplikacji skarżąca nie zaliczyła kolokwiów z prawa cywilnego, postępowania cywilnego oraz z postępowania karnego, wobec czego wniosła o wpisanie jej warunkowo na II rok aplikacji w 2011 r. Dziekan przychylił się do wniosku skarżącej. W 2011 r. skarżąca ponownie nie zaliczyła kolokwium z prawa cywilnego.
W marcu 2012 r. Rada OIRP wszczęła wobec skarżącej postępowanie administracyjne w sprawie skreślenia z listy aplikantów radcowskich z uwagi na dwukrotne niezaliczenienie I roku szkoleniowego.
Uchwałą z maja 2012 r. Rada OIRP - mając za postawę art. 37 ust. 2 u.r.p. oraz § 19 ust. 2 Regulaminu odbywania aplikacji radcowskiej, stanowiącego załącznik do uchwały Krajowej Rady Radców Prawnych z 17 października 2009 r. nr 90/VII/2009 w sprawie uchwalenia Regulaminu odbywania aplikacji radcowskiej, skreśliła skarżącą z listy aplikantów radcowskich.
Skarżąca w terminie złożyła odwołanie, które zostało uwzględnione i Prezydium KKRR uchwałą z października 2012 r. uchyliło rozstrzygnięcie Rady i poleciło - z uwagi na uznaniowy charakter skreślenia, uzupełnienie uzasadnienia uchwały m.in. o dokładne i wnikliwe przeanalizowanie okoliczności sprawy z punktu widzenia oceny przydatności skarżącej do wykonywania zawodu radcy prawnego.
Ponownie rozpoznając sprawę Rada OIRP w [...] uchwałą z [...] listopada 2012 r. skreśliła skarżącą z listy aplikantów radcowskich. W uzasadnieniu Rada podała, że skarżąca nie zaliczyła pierwszego roku aplikacji radcowskiej w 2010 r. Następnie powtarzając ten rok - w roku szkoleniowym 2011, ponownie go nie zaliczyła, uzyskując negatywną ocenę z kolokwium z prawa cywilnego. W konsekwencji zdaniem organu I instancji skarżąca nie zaliczyła kolokwium z ważnego i wiodącego przedmiotu, jakim jest prawo cywilne, z którego wiedza jest niezbędna do należytego wykonywania zawodu radcy prawnego.
Rada OIRP wskazała, że osiągnięcie celu aplikacji radcowskiej wymaga zarówno nabycia wiedzy prawniczej, jak i praktycznych umiejętności zawodowych. Tymczasem weryfikacja wiedzy w tym zakresie przez organy samorządu przebiegła niepomyślnie dla skarżącej, gdyż w ciągu dwóch lat nie zaliczyła ona ani jednego roku szkoleniowego, a jedynie zaliczenie roku daje obiektywne rozeznanie, co do pozyskanej przez aplikanta wiedzy, niezbędnej do wykonywania zawodu radcy prawnego. Organ podkreślił przy tym, że nie ma możliwości weryfikowania zawodowej pracy aplikanta, a przede wszystkim jego samodzielności w tej pracy, jak tylko poprzez kolokwia, łączące z reguły teorię z praktyką. Podniosła, że kolokwia są dla niej wyznacznikiem przy ocenie przydatności do wykonywania zawodu. W ocenie organu, powtórne niezaliczenie roku i to pierwszego roku, nie było przypadkiem. Dla każdego kolokwium przewidziane są bowiem terminy poprawkowe, a zatem niezaliczenie roku oznacza niezaliczenie dwóch kolokwiów, co najmniej w czterech terminach. W ocenie organu, gdy aplikant - tak jak w niniejszej sprawie, pomimo powtarzania roku szkoleniowego w ograniczonym zakresie, nie zalicza kolejnych przedmiotów objętych programem aplikacji, to w pełni uzasadniony staje się wniosek o nieprzydatności tego aplikanta do wykonywania zawodu radcy prawnego. Rada OIRP podkreśliła przy tym, że w stosunku do aplikanta radcowskiego, zakres oceny nieprzydatności odnosić się winien wyłącznie do sfery tych czynności wykonywanych przez aplikanta, które ukierunkowane są na uzyskanie statusu radcy prawnego. Niemożność nabycia niezbędnej wiedzy i umiejętności, mimo powtarzania roku szkoleniowego, pozwala zdaniem na stwierdzenie, iż aplikant nie wykazuje aktualnie koniecznych warunków i predyspozycji do wykonywania zawodu radcy prawnego.