Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Pamela Kuraś-Dębecka (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Dorota Wdowiak Sędzia WSA Piotr Borowiecki Protokolant st. sekr. sąd. Jan Czarnacki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 lipca 2013 r. sprawy ze skargi Z. Z. i K. Z. na decyzję Ministra Środowiska z dnia [...] czerwca 2004 r. nr [...] w przedmiocie nakazu wstrzymania wydobywania kopaliny bez wymaganej koncesji 1. oddala skargę; 2. przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz radcy prawnego B. Z. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu kwotę 295,20 (dwieście dziewięćdziesiąt pięć 20/100) złotych, w tym kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem opłaty oraz kwotę 55,20 (pięćdziesiąt pięć 20/100) złotych stanowiącą 23% podatku VAT.
Zaskarżoną decyzją z [...] czerwca 2004 r. Minister Środowiska utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] z [...] lutego 2004 r. nakazującą Z. Z. (skarżący) wstrzymanie działalności, polegającej na wydobywaniu kopaliny pospolitej, tj. piasku, bez wymaganej koncesji, w obrębie gruntów rolnych oznaczonych numerami ewidencyjnymi [...] i [...] w miejscowości N., gmina E., stanowiących współwłasność skarżącego i K. Z.
Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji wynika, że w sierpniu 2002 r. Wojewoda [...] wszczął na wniosek Wójta Gminy E. postępowanie administracyjne w sprawie wstrzymania działalności, polegającej na wydobywaniu przez skarżącego kopaliny pospolitej, tj. piasku, bez wymaganej koncesji, w ww. obrębie gruntów rolnych działek nr: [...],[...],[...] i [...], o łącznej powierzchni 6,82 ha.
We wrześniu 2002 r. z udziałem przedstawicieli [...] Urzędu Wojewódzkiego - Delegatury w E., Urzędu Gminy w E., Starostwa Powiatowego w E. oraz skarżącego przeprowadzona została na ww. obrębie gruntów rolnych wizja lokalna, w wyniku której stwierdzono, że działki [...] i [...] objęte są odkrywkową eksploatacją piasku. Na podstawie dokonanych wówczas pomiarów ustalono, że wyrobisko wynosi ogółem 4,57 ha, w tym na powierzchni działki nr [...] - 2,22 ha, a na powierzchni działki nr [...] - 2, 35 ha. Nadto ustalono, że pozostałe działki zostały wyraźnie obniżone w stosunku do terenu je otaczającego (o ca 2,0 m), a ich powierzchnia została wyrównana. Nadto z akt wynika, że w trakcie wizji miał miejsce załadunek piasku.
W oparciu o zebrane dowody Wojewoda [...] decyzją z [...] stycznia 2003 r. nakazał skarżącemu natychmiastowe wstrzymanie działalności wydobywczej bez wymaganej koncesji.
Równolegle do niniejszego postępowania toczyło się przeciwko skarżącemu postępowanie w sprawie wymierzenia mu podwyższonej opłaty eksploatacyjnej. Decyzja Starosty E. z [...] października 2003 r. o ustalająca podwyższoną opłatę na kwotę [...] zł została utrzymana w mocy przez Wojewodę [...] w dniu [...] kwietnia 2004 r.
Na skutek odwołania Z. Z. od decyzji Wojewody [...] z [...] stycznia 2003 r. Minister Środowiska uchylił zaskarżoną decyzję i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania. Wskazał przy tym m.in., że przed podjęciem decyzji Wojewoda musi poczynić jednoznaczne ustalenia w zakresie legalności działalności skarżącego.
Ponownie rozpoznając sprawę Wojewoda zlecił wykonanie "Ekspertyzy geologiczno-górniczej dotyczącej charakteru prowadzonej działalności na gruntach wsi N., gm. E.". W sprawie sporządzono dwie opinie. Z jednej - wykonanej przez A. K., uprawnionego w zakresie geologii i górnictwa odkrywkowego oraz biegłego w dziedzinie ocen oddziaływania na środowisko, wynika, że:
1. w latach 2000-2003 skarżący w sposób zorganizowany i ciągły wydobywał bez koncesji piasek, który wykorzystywany był w budownictwie ogólnym i drogowym;
2. powstałe wyrobisko zgodnie z polską normą PN-64/G-01293 nosi cechy kopalni odkrywkowej, w której złoże eksploatowane jest metodą odkrywkową;
3. eksploatacja spowodowała naruszenie pasów ochronnych dla lasu i linii energetycznej.