Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Małgorzata Rysz, Sędzia NSA - Piotr Piszczek (spr.), Asesor Sądowy WSA - Andrzej Kania, Protokolant - Beata Zborowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 maja 2007 r. sprawy ze skargi I. K. na decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia [...] września 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia kwoty nienależnie pobranego świadczenia Oddala skargę
Przedmiotem skargi z 13 października 2006 r. wniesionej przez I. K. jest decyzja Prezesa KRUS z dnia [...] września 2006 r. nr [...] wydana w następującym stanie faktycznym:
Decyzją z dnia [...] lutego 2002 r. Oddział Regionalny KRUS w R. zobowiązał I. K. do zwrotu nienależnie pobranej emerytury rolniczej za okres od 30 września 1998 r. do 31 stycznia 2002 r. w kwocie 18072,10 zł. Przyczyną powstania przedmiotowego zadłużenia było wydzierżawienie przez skarżącą gospodarstwa rolnego zięciowi.
W dniu 22 marca 2006 r. I. K. złożyła wniosek o umorzenie wyżej wskazanej należności.
Decyzją z dnia [...] lipca 2006 r. nr [...] Prezes KRUS odmówił umorzenia kwoty nienależnie pobranego świadczenia. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ zwrócił uwagę, iż zgodnie z art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. jednym z warunków niezbędnych do uzyskania emerytury rolniczej w wieku przedemerytalnym jest zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej, które może nastąpić w drodze zawarcia umowy dzierżawy, ale na warunkach ściśle określonych w art. 28 ust. 4 W myśl tego przepisu umowa dzierżawy nie może być zawarta ze zstępnym rolnika (np. dzieckiem lub wnukiem) ani małżonkiem zstępnego (np. zięciem, synową).
Organ I instancji podkreślił, że skarżąca wraz z mężem wydzierżawiła gospodarstwo rolne K. D., nie informując KRUS, że jest on ich zięciem. W konsekwencji I. K. pobierała nienależne świadczenie.
W dalszej części uzasadnienia Prezes KRUS podkreślił, iż z protokołu przeprowadzonej u skarżącej wizytacji wynika, że mieszka ona z mężem i utrzymują się z emerytury w łącznej kwocie 738, 82 zł miesięcznie (po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy, składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz rat nienależnie pobranych świadczeń). W tym samym domu mieszka jedna z ich córek z rodziną.
Oceniając możliwości płatnicze organ zauważył, że stały dochód, jaki skarżąca i jej mąż uzyskują z emerytur rolniczych przekracza nieco kryterium dochodowe na osobę w rodzinie, stosownie dla potrzeb świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (316 zł) co pozwala mu na spłatę należności w ratach. Ponadto podkreślił, że gospodarstwo rolne o powierzchni ponad [...] ha I. K. przekazała z mężem na 3 dzieci, które obecnie mają wobec niej obowiązek alimentacyjny.
10 sierpnia 2006 r. (data nadania pocztowego) I. K. złożyła do Prezesa KRUS wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. W uzasadnienie tego wniosku podała, że przekazanie gospodarstwa w dzierżawę zięciowi było jej niedopatrzeniem, które już zostało naprawione. Gospodarstwo przekazała notarialnie.
Dalej I. K. podała, iż otrzymana renta rolnicza jest niewielka, a po potrąceniu pozostaje jej i mężowi kwota 738,29 zł za którą muszą wyżywić się i leczyć, bo są ludźmi schorowanymi oraz że jest to niewystarczające. Następnie podała, że jej dzieci są rolnikami, a tak małe gospodarstwa nie dają dochodów. Podkreśliła, że dzieci nie są w stanie im pomóc.
Decyzją z dnia [...] września 2006 r. Prezes KRUS utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję z dnia [...] lipca 2006 r.