1. W świetle art. 8 Konwencji celnej dotyczącej międzynarodowego przewozu towarów z zastosowaniem karnetów TIR /Konwencja TIR - Dz.U. 1984 nr 17 poz. 76/ zrzeszenie będące poręczycielem jest obowiązane do zapłacenia należności celnych "na zasadzie odpowiedzialności wspólnej i solidarnej", gdy strona, wobec której wydano decyzję o wymiarze cła, należności tych nie uiściła.
2. Konwencja TIR reguluje jedynie kwestie trybu i terminu skierowania żądania zapłaty do stowarzyszenia poręczającego /art. 11 Konwencji/. Do postępowania o ustalenie obowiązku zapłaty stosuje się w związku z tym przepisy kodeksu postępowania administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 207 par. 5 Kpa w związku z art. 68 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368/ skargę Zrzeszenia (...) Przewoźników Drogowych na decyzję Prezesa Głównego Urzędu Ceł z dnia 17 listopada 1994 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji o wymiarze cła.
Decyzją z dnia 30 marca 1994 r. nr (...) Dyrektor Urzędu Celnego w Ł. wymierzył należności celne firmie GAAP "F." (...) od sprowadzonego do Polski papieru drukarskiego. Dyrektor Urzędu Celnego stwierdził w uzasadnieniu decyzji, że papier został odprawiony według jednolitego dokumentu administracyjnego SAD z dnia 10 maja 1993 r. nr 070101/004529 dla Izby Gospodarczej w P.T., jednakże w trakcie przeprowadzonej kontroli stwierdzono, iż zamknięcia celne były naruszone, a ilość papieru nie jest zgodna z fakturą, w związku z czym decyzją tą wymierzone zostało cło od papieru, który nie został dostarczony do odbiorcy.
Żądaniem zapłaty z dnia 5 lipca 1994 r. nr 05 Fi-32/304/94 r. Naczelnik Działu Finansowego Urzędu Celnego w Ł. wezwał Zrzeszenie (...) Przewoźników Drogowych do uiszczenia cła, gdyż dłużnik, mimo doręczenia mu decyzji wymiarowej, nie uiścił należności. Zrzeszenie zaś udzieliło gwarancji określonej w Konwencji celnej dotyczącej międzynarodowego przewozu towarów z zastosowaniem karnetów TIR - Konwencja TIR /Dz.U. 1984 nr 17 poz. 76/ i jest zobowiązane do zaspokojenia należności.
We wniosku z dnia 11 lipca 1994 r. Zrzeszenie żądało stwierdzenia nieważności decyzji, gdyż ani przewoźnik, ani Zrzeszenie nie zostali powiadomieni o wszczęciu postępowania i nie brali udziału w sprawie.
Pismem z dnia 4 października 1994 r. nr (...) Prezes Głównego Urzędu Ceł zawiadomił firmę GAAP "F." oraz Zrzeszenie Przewoźników o wszczęciu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 30 marca 1994 r. nr (...) Dyrektora Urzędu Celnego w Ł. o wymiarze cła, a następnie decyzją z dnia 17 listopada 1994 r. nr (...) odmówił stwierdzenia nieważności tej decyzji. W uzasadnieniu swej decyzji Prezes Głównego Urzędu Ceł wyraził pogląd, że w sprawie nie zachodzi żadna z przesłanek określonych w art. 156 par. 1 Kpa, uzasadniających stwierdzenie nieważności decyzji.
W skardze na tę decyzję do Naczelnego Sądu Administracyjnego Zrzeszenie (...) Przewoźników Drogowych wnosiło o jej uchylenie i - podtrzymując zarzut sformułowany we wniosku o stwierdzenie nieważności - twierdziło, że zaniechanie wszczęcia postępowania przeciwko stronie oraz brak uczestnictwa strony w postępowaniu stanowi rażące naruszenie prawa (...) oraz że naruszono zasadę dwuinstancyjności, gdyż w sprawie orzekał Prezes Głównego Urzędu Ceł.
W odpowiedzi na skargę Prezes Głównego Urzędu Ceł wnosił o jej oddalenie i twierdził, że brak udziału strony w postępowaniu nie stanowi ustawowej przyczyny stwierdzenia nieważności decyzji. Nie było rażącego naruszenia prawa i nie naruszono zasady dwuinstancyjności, gdyż właściwość Prezesa Głównego Urzędu Ceł do wydania decyzji w sprawie wynikała z art. 157 par. 1 Kpa.