Pojęcie "stypendium" w prawie podatkowym i cywilnym nie jest zdefiniowane, niemniej umowa o stypendium jest umową kauzalną, co zobowiązuje organy podatkowe do badania, czy istniała przyczyna jej ustanowienia, czy ustanawiając świadczenie kreowała trwały ciężar, podlegający odliczeniu od dochodu na podstawie cytowanego przepisu art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./.
Decyzją z dnia 26 listopada 1999 r., na podstawie art. 21 par. 3 i art. 233 par. 1 pkt 2 lit. "a" ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ i art. 45 ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./, Izba Skarbowa w S. Ośrodek Zamiejscowy w K. po rozpatrzeniu odwołania Teresy i Michała K., zamieszkałych w Ł., od decyzji Urzędu Skarbowego w K. z dnia 23 września 1999 r. określającej małżonkom wysokość należnego podatku dochodowego od osób fizycznych za 1998 r. w kwocie 2.557,40 zł i zaległość w tym podatku w kwocie 1.904,20 zł, zaskarżoną decyzję I instancji utrzymała w mocy.
W uzasadnieniu decyzji Izba Skarbowa wskazała, że Urząd Skarbowy odmiennie niż podatnicy w rocznym zeznaniu o dochodach określił wysokość podatku za 1998 r. albowiem zakwestionował zasadność odliczenia od dochodu przez Teresę K. trwałego ciężaru w kwocie 10.000 zł oraz wydatku w kwocie 20,47 zł jako poniesionego na budowę domu, skoro stanowił należność za dzierżawę pojemników na śmieci.
Podstawę odliczenia kwoty 10.000 zł stanowiła sporządzona w dniu 2 stycznia 1998 r. umowa o stypendium za wyniki w nauce, w której Teresa K. zobowiązała się wobec swojej siostrzenicy Alicji W. zamieszkałej w T., uczennicy klasy VI-tej szkoły podstawowej, do świadczenia nieodpłatnie stypendium pieniężnego płatnego w okresie od dnia 2 stycznia 1998 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. w wysokości nie większej niż 1.000 zł miesięcznie pod warunkiem osiągania średniej oceny w nauce co najmniej dobry /4/. Umowę tę podpisała nieletnia stypendystka oraz jej rodzice Alicja i Tadeusz W. Potwierdzeniem spełnienia świadczenia stanowiły przedłożone do kontroli pokwitowania odbioru kwot pieniężnych po 1.000 zł każda na łączną sumę 10.000 zł. Urząd Skarbowy wskazał, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera przepisu stanowiącego, że wypłacone świadczenia pieniężne w postaci fundowanego stypendium za wyniki w nauce, którego podstawą jest dobrowolnie zawarta umowa cywilnoprawna, podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania lub też w inny sposób mogą wpłynąć na obniżenie wysokości należnego podatku.
Terminy "trwały ciężar" użyty w przepisie art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy oraz "stypendium", o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 39 i 40 ustawy podatkowej, nie są tożsame i równoznaczne, co przemawia za tym, że trwały ciężar nie obejmuje swym zakresem stypendium. Urząd Skarbowy przedłożoną przez Teresę K. umowę o stypendium uznał za umowę darowizny spełnioną w ratach, co czyni odliczenie tego świadczenia bezpodstawnym.
W odwołaniu podatnicy podnieśli, że wypłacone stypendium jest trwałym ciężarem i podlega odliczeniu od dochodu przed jego opodatkowaniem na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.