Tezy

Podstawą orzeczenia organów obu instancji w przedmiocie odmowy zaniechania poboru zaliczek na podatek dochodowy z tytułu poniesionych wydatków na cele rehabilitacyjne była ocena sytuacji materialnej podatnika, z której wynikało, że jego dochód na 1 członka rodziny podatnika znacznie przekraczał kwotę najniższej emerytury, wobec czego podatnik nie znalazł się w sytuacji uprawniającej go do przyznania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. Tym samym brak było przesłanek do zaniechania poboru zaliczek na podatek dochodowy.

Jeśli podatnik ponosi w ciągu roku wydatki, które mogą podlegać odliczeniom w oparciu o przepis art. 26 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ i występuje do organu podatkowego z wnioskiem o zaniechanie /ograniczenia/ poboru zaliczek, to obowiązkiem tegoż organu jest przeprowadzenie stosownego postępowania zmierzającego do ustalenia. czy wydatki te istotnie będą podlegały odliczeniom oraz jaki mają wpływ na obliczenie.

Sentencja

uchyla zaskarżoną decyzję w przedmiocie odmowy zaniechania poboru zaliczek na podatek dochodowy z tytułu poniesionych wydatków na cele rehabilitacyjne.

Uzasadnienie strona 1/2

Pierwszy Urząd Skarbowy w B. decyzją z dnia 11 maja 1995 r. - po rozpoznaniu wniosku Tadeusza K. - odmówił zaniechania poboru zaliczek na podatek dochodowy od poniesionych wydatków na cele rehabilitacyjne w 1995 r. W uzasadnieniu decyzji organ I instancji - powołując się na przepis art. 8 ust. 2 ustawy o zobowiązaniach podatkowych - wyjaśnił, iż organy podatkowe mogą zaniechać w całości lub w części ustalania zobowiązań podatkowych i poboru podatków w wypadkach gospodarczo lub społecznie uzasadnionych, a także gdy wymagają tego inne okoliczności, zwłaszcza gdy pobranie podatku mogłoby zagrozić egzystencji podatnika, lub gdy podatnik znalazł się w sytuacji uprawniającej go do przyznania świadczeń z pomocy społecznej.

Następnie - nawiązując do przedłożonych przez podatnika dokumentów w postaci orzeczenia Komisji Lekarskiej do Spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia zaliczającej go do I grupy inwalidów, zalecenia lekarza do stosowania leków oraz rachunków na zakup leków i urządzeń niezbędnych w rehabilitacji na łączną kwotę 211,09 zł - organ I instancji zauważył, iż zaniechaniu mógłby podlegać podatek dochodowy od dochodu w wysokości 103,11 zł.

Odmawiając zaniechania poboru zaliczek organ I instancji podkreślił, iż z poczynionych ustaleń wynikało, że podatnik osiąga stały miesięczny dochód netto w wysokości 603 zł, natomiast żona - z tytułu renty rolniczej - ok. 200 zł netto. Sumaryczny dochód netto przypadający na dwie osoby wynosi ok. 800 zł i nie był to zdaniem Urzędu Skarbowego - dochód wskazujący na wyjątkowo trudną sytuację materialną a pobranie podatku od kwoty 103 zł nie wpłynie w sposób istotny na pogorszenie sytuacji materialnej.

W odwołaniu od powyższej decyzji Tadeusz K. wyjaśnił, iż cierpi na ciężki paraliż lewej strony, przeszedł w 1994 r. zawał serca, choruje od 15 lat na cukrzycę a największą dolegliwością jest to, iż ma założoną sztuczną cewkę i może korzystać tylko z cewek zagranicznych. Podał następnie, iż ma dom jednorodzinny "podzielony notarialnie na cztery części, żona obecnie odmówiła mu wszelkiej pomocy i mieszka sam". Poniósł - jak podkreślił wydatki na remont dachu, siatki ogrodzeniowe a wydatki na utrzymanie wynoszą łącznie ok. 603 zł. Do odwołania dołączył kolejne rachunki uproszczone dotyczące zakupu leków.

Izba Skarbowa w B., decyzją z dnia 31 lipca 1995 r. - po rozpoznaniu powyższego odwołania utrzymała w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu swojej decyzji organ odwoławczy podkreślił, iż decyzje wydawane w trybie art. 8 ust. 2 ustawy o zobowiązaniach podatkowych mają charakter uznaniowy, co oznacza, że ustawodawca pozostawił w uznaniu organu podatkowego istnienie bądź nie istnienie w konkretnej sprawie szczególnych okoliczności, które uzasadniałyby zaniechanie poboru podatku. Zasadą jest - jak zaakcentowano - płacenie podatków, a ewentualne zwolnienie z tego obowiązku może być traktowane jako wyjątek. W ocenie Izby Skarbowej w rozpoznawanej sprawie organ I instancji wziął pod uwagę przepisy ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej /Dz.U. 1993 nr 13 poz. 60/ i sprawdził, czy podatnik nie znalazł się w sytuacji uprawniającej go do przyznania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. Świadczenia takie mogą być przyznane m.in. z powodu długotrwałej choroby przy jednoczesnym spełnieniu pozostałych warunków wymienionych w ustawie /brak źródeł utrzymania lub dochód na osobę w rodzinie nie przekraczający najniższej emerytury/. Kwota najniższej emerytury wynosiła od marca 1995 r. 243,40 zł brutto /M.P. nr 16 poz. 199/. Dochód na 1 członka rodziny podatnika wynosił tymczasem netto 401,50 zł. Z akt sprawy nie wynikało przy tym by sytuacja materialna podatnika zagrażała egzystencji jego rodziny. W końcowej części uzasadnienia Izba Skarbowa pouczyła podatnika, iż w rozliczeniu rocznym za 1995 r. będzie mógł - zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - odliczyć od dochodów przed opodatkowaniem kwotę stanowiącą różnicę między faktycznie poniesionymi wydatkami na zakup leków, a wartością odpowiadającą 20 proc. najniższego wynagrodzenia, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że - jako osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki /stale lub czasowo/, których wartość w skali miesiąca przekroczy 20 proc. najniższego wynagrodzenia pracowników /w 1995 r. jest to kwota 48,00 zł, przy spełnieniu pozostałych warunków, o których mowa w par. 8 ust. 2-4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 marca 1995 r. /Dz.U. nr 35 poz. 173/.

Strona 1/2