Tezy

Analiza przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 1992 r. i z dnia 20 stycznia 1995 r. w sprawie składników majątkowych uznawanych za środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, zasad i stawek ich amortyzacji oraz trybu i terminów aktualizacji wyceny środków trwałych /Dz.U. 1994 nr 104 poz. 503 ze zm. i Dz.U. 1995 nr 7 poz. 34 ze zm./ prowadzi do wniosku, iż wartością początkową budowli określoną według zasad przewidzianych dla celów amortyzacji jest zaktualizowana na zasadach określonych w rozporządzeniach cena nabycia budowli, koszt jej wytworzenia lub jej wartość rynkowa.

Z punktu widzenia opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli do końca 1996 r. obojętną była kwestia ich zamortyzowania, o czym świadczy zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych /Dz.U. nr 9 poz. 31 ze zm./ sformułowanie "chociażby były one całkowicie zamortyzowane".

Sentencja

skargę oddala w przedmiocie odmowy zwrotu nadpłaty podatku od nieruchomości za lata 1993 - 1996.

Uzasadnienie strona 1/2

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu skargę należało uznać za niezasadną. Przede wszystkim Sąd nie zgadza się ze stanowiskiem skarżącego o wiążącej mocy - w zakresie wykładni przepisu prawa - poglądu wyrażonego przez Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu jego uchwały, a nie sentencji uchwały. Dokonywana - przed wejściem w życie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - przez Trybunał Konstytucyjny powszechnie obowiązująca wykładnia ustaw następowała w drodze uchwały, podawanej do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w Dzienniku Ustaw. To sentencja uchwały ustalała powszechnie rozumienie wyrażeń i zwrotów zawartych w wyjaśnianym przepisie i znaczenie prawne poszczególnych pojęć czy sformułowań ustawodawcy. Przytoczenie przez skarżącą jako argumentu na słuszność przekonania o mocy wiążącej uzasadnienia uchwały Trybunału Konstytucyjnego, poglądu wyrażonego przez NSA w uzasadnieniu uchwały NSA z dnia 29 lipca 1996 r. /FPK 8/96/, nie przekonuje składu orzekającego w niniejszej sprawie. Godzi się przy tym podkreślić, iż wypowiedź NSA zawarta w uzasadnieniu uchwały z dnia 29 lipca 1996 r. /FPK 8/96/ była odosobniona, albowiem przy rozpatrywaniu innych spraw /FPK 2/97, FPK 7/97/ Sąd ten wyraźnie podkreślał, że nie może budzić wątpliwości to, że moc wiążącą ma ustalona przez Trybunał Konstytucyjny wykładnia zawarta w sentencji uchwały, a nie uzasadnienie uchwały. Pogląd o wiążącej mocy rozumienia przepisu poddanego wykładni Trybunału, wyłuszczonego w sentencji uchwały podanej do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w Dzienniku Ustaw, wyraził też Trybunał Konstytucyjny w sentencji uchwały z dnia 7 marca 1995 r. /OTK 1995 cz. I str. 230/.

Skoro, z punktu widzenia podmiotów stosujących prawo, nie było wiążące stanowisko Trybunału zawarte w uzasadnieniu jego uchwały z dnia 15 maja 1996 r. /W 2/96 - OTK Nr 3 poz. 23/, zaś sama sentencja tejże uchwały brzmiąca, art. 8 i art. 11 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, nie dają po przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa podstaw do zmiany wartości początkowej stanowiącej dla budowli, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości spółki powstałej w wyniku przekształcenia", nie wyjaśniała w ogóle rozumienia pojęcia "wartości początkowej budowli", ocenić należy, czy dotychczasowa praktyka odprowadzania podatku od nieruchomości w części dotyczącej budowli, oparta na uznawaniu za podstawę opodatkowania budowli jej wartości początkowej brutto, co pewien czas aktualizowanej, była zgodna z prawem i czy sam przepis art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych był konstytucyjny.

Wskazany wyżej przepis w brzmieniu obowiązującym do końca 1996 r. stanowił, iż podstawą opodatkowania podatkiem od nieruchomości dla budowli była ich wartość początkowa określana według zasad przewidzianych w odrębnych przepisach dla celów amortyzacji, chociażby były one całkowicie zamortyzowane. Odrębne przepisy regulujące zasady amortyzacji środków trwałych zawierało Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 marca 1992 r. w sprawie składników majątkowych uznawanych za środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, zasad i stawek ich amortyzacji oraz trybu i terminów aktualizacji wyceny środków trwałych, a później Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 1995 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także aktualizacji wyceny środków trwałych /Dz.U. 1994 nr 104 poz. 503 ze zm. i Dz.U. 1995 nr 7 poz. 34 ze zm./. Były to jedyne przepisy, regulujące prawne aspekty amortyzacji i aktualizacji wyceny środków trwałych i do ich stosowania odsyłała ustawa o podatkach i opłatach lokalnych.

Strona 1/2