Obowiązek podatkowy od importu usług budowlanych powstaje w dniu upływu 30 dnia od dnia wykonania tych usług. Brak jest zatem podstaw prawnych do wykazania tego podatku jako podatku należnego później, czyli w dniu przekazania środków kontrahentowi zagranicznemu według średniego kursu USD z tego dnia. Odsetki za zwłokę od spóźnionej zapłaty podatku należnego /zaległości podatkowych/ powstają od daty płatności podatku wyznaczonej przepisami do daty wydania decyzji podatkowej, nie zaś do daty spóźnionej zapłaty podatku przez samego podatnika. Natomiast nadpłata podatku z tytułu nienależnej zapłaty podatku należnego od importu usług budowlanych w niewłaściwym terminie powstaje dopiero od daty decyzji podatkowe. Do czasu wydania tej decyzji nie występuje nadpłata i brak jest podstaw prawnych do zaliczenia jej na zaległości podatkowe.
Inspektor Kontroli Skarbowej w Urzędzie Kontroli Skarbowej decyzją z dnia 9 lipca 1997 r., określił Spółce Akcyjnej za grudzień 1996 r. zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług, zaległość w tym podatku, wysokość odsetek za zwłokę na dzień wydania decyzji, a ponadto ustalono dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30 procent zaniżenia kwoty zobowiązania za grudzień 1996 r. W uzasadnieniu podano, że przeprowadzona kontrola skarbowa wykazała zaniżenie podatku należnego za grudzień 1996 r. Ustalono, że w "Rejestrze dewizowym" za okres IX-XII 1996 r. wpisana została faktura wystawiona w dacie 20 grudnia 1996 r. przez firmę z Białorusi dotycząca robót budowlanych na kwotę 12.403,06 USD. Z treści faktury wynikało, że roboty zostały wykonane w listopadzie 1996 r. Podano, że stosownie do uregulowania przyjętego w par. 6 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 154 poz. 787/ obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu importu usług powstaje z chwilą dokonania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dni od dnia wykonania usługi. Stosownie do powyższego uregulowania, w tym konkretnym przypadku obowiązek podatkowy powstał 30 grudnia 1996 r. licząc 30 dni od końca listopada 1996 r. Spółka naliczyła podatek należny od importu wyżej wymienionych usług budowlanych na podstawie "polecenia księgowania" z dnia 31 stycznia 1997 r. przyjmując średni kurs USD z dnia 7 stycznia 1997 r., tj. dnia przekazania środków kontrahentowi zagranicznemu. Spółka, od importu powyższej usługi budowlanej, podatek naliczyła w wysokości 7.870,82 zł w styczniu 1997 r. i został on zaliczony w deklaracji za styczeń 1997 r., a przez to samo zaniżyła podatek należny za grudzień 1996 r.
Podstawę opodatkowania ustalono na kwotę 35.540,97 zł przyjmując średni kurs bankowy ogłoszony przez NBP z dnia 24 grudnia 1996 r. równy 1 USD - 2,8655 zł i po zastosowaniu stawki 22 procent, obliczono podatek w kwocie 7.819,00 zł. Dodatkowe zobowiązanie ustalono w oparciu o przepisy art. 27 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r.; po uwzględnieniu zmiany wynikającej z art. 3 ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym i o zmianie ustawy karnej skarbowej. Odsetki za zwłokę obliczono w oparciu o przepisy art. 51 par. 1 Ordynacji podatkowej.
Decyzją tego samego organu, z tej samej daty, określono:
a/ za styczeń 1997 r.
- wyższe od zadeklarowanego zobowiązanie w podatku od towarów i usług, - zaległość w tym podatku oraz odsetki za zwłokę na dzień wydania decyzji;
b/ za luty 1997 r.
- nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym w kwocie wyższej od wykazanej w deklaracji,
- nadpłatę w podatku od towarów i usług;
c/ za marzec 1997 r. nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym w kwocie niższej od wykazanego zwrotu na rachunek bankowy nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.