Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Henryk Ożóg (spr.), Sędziowie sędzia WSA Lidia Serwiniowska, sędzia NSA Julia Szczygielska, Protokolant Z-ca Kierownika Sekretariatu Agnieszka Figura, po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 26 czerwca 2014 r. sprawy ze skargi [...] na decyzję Odwoławczej Komisji Stypendialnej Uniwersytetu Medycznego we W. z dnia [...] 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania stypendium dla najlepszych studentów oddala skargę.
Decyzją z dnia [...] 2013r., nr [...], Druga Odwoławcza Komisja Stypendialna Uniwersytetu Medycznego we W., postanowiła nie przyznać [...] (skarżąca) Stypendium Rektora dla najlepszych studentów. W podstawie prawnej decyzji powołano przepisy art. 175 ust. 3 i ust. 4 w zw. z art. 173 ust. 1 pkt 3 oraz art. 207 ust. 1 i ust. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. nr 164, poz. 1365 ze zm.), § 26 - 35 zarządzenia nr [...] Rektora Akademii Medycznej we W. z dnia [...] 2011r., w sprawie wprowadzenia w życie "Regulaminu przyznawania i wypłacania świadczeń pomocy materialnej dla studentów Akademii Medycznej we W." i §1 pkt 3 zarządzenia nr [...] Rektora Akademii Medycznej we W. z dnia [...] 2011r. w sprawie wysokości wypłacania świadczeń pomocy materialnej dla uprawnionych studentów AM we W. w roku akademickim 2011/2012.
W uzasadnieniu tej decyzji stwierdzono, że minimalna liczba punktów na VI roku kierunku lekarskim, w roku akademickim 2011/2012, kwalifikująca do przyznania stypendium wynosiła 25,50. Studentka natomiast uzyskała 24,50 pkt i zajęła 56 miejsce na liście rankingowej.
We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy skarżąca wniosła o uchylenie tej decyzji i przyznanie stypendium Rektora dla najlepszych studentów w roku akademickim 2011-2012.
Zarzuciła, iż zupełnie bezzasadnie odmawia się jej przyznania stypendium dla najlepszych studentów, w sytuacji gdy bezspornym jest (w świetle zgromadzonego materiału dowodowego), że skarżąca spełnia wszystkie warunki, przewidziane prawem, do uzyskania stypendium. Organ wydając decyzję błędnie zastosował przepisy regulaminowe obowiązujące na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej dotyczące przyznawania stypendium rektora dla najlepszych studentów, po roku akademickim 2010 - 2011. Jako podstawę wydania zaskarżanej decyzji wziął pod uwagę § 26 - 35 Zarządzenia nr [...] Rektora AM we W. z dnia [...] 2011 r. i zastosował kryteria, które powyższy akt przewiduje dla studentki, która zakończyła rok akademicki 2010/2011 i złożyła indeks wraz ze stosownym wnioskiem w dziekanacie Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej. Stosowny wniosek został przedłożony przez skarżącą po ukończeniu roku akademickiego, na długo przed ogłoszeniem tego Zarządzenia zmieniającego zasady przyznawania stypendiów Rektora dla najlepszych studentów. Jego przepisy stały się podstawą rozstrzygnięcia sytuacji, która miała miejsce przed jego ogłoszeniem i wejściem w życie, co stanowi złamanie jednej z istotnych zasad praworządności - lex retro non agit. Zgodnie z art. 6 kpa organy administracji działają na podstawie przepisów prawa. Decyzje administracyjne mogą być wydawane tylko na podstawie prawa powszechnie obowiązującego.
Przedstawione powyżej stanowisko poparte jest orzecznictwem; w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego OZ w Poznaniu z dnia 9 grudnia 1999 r. I SA/Po 2858/98 Sąd ten stwierdził, że w demokratycznym państwie prawa zasadą jest, iż przepisy prawa, w tym i prawa podatkowego, nie mogą mieć mocy wstecznej. Zasada lex retro non agit wynika z istoty prawa, które ma formułować reguły postępowania człowieka. Jeżeli reguły te wprowadzane są z mocą wsteczną to nie mogą one wywierać wpływu na zachowanie człowieka, gdyż dotyczą zachowań dawniejszych. W podobnym tonie wypowiedział się NSA w wyroku z dnia 20 kwietnia 1994 r., SA/Kr 1428/93, Wspólnota 1994, nr 28, s. 18, Sąd przyjął, że: "Zgodnie z art. 6 kpa organy administracji działają na podstawie przepisów prawa. Decyzje administracyjne mogą być wydawane tylko na podstawie prawa powszechnie obowiązującego". Stwierdzono m.in., że: "Zgodnie z art. 42 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz. U. Nr 16, poz. 95 z późn. zm.) przepisy gminne wchodzą w życie z dniem ogłoszenia, o ile nie przewidują wyraźnie terminu późniejszego. Oznacza to, iż uchwała rady gminy ustalająca stawki podatku od nieruchomości staje się prawem powszechnie obowiązującym najwcześniej z dniem ogłoszenia, o ile nie przewiduje wyraźnie terminu późniejszego. W niniejszej sprawie zaskarżoną decyzję oparto na uchwale rady gminy z dnia 2 lutego 1993 r. Ustalając podatek od nieruchomości za cały 1993 rok według przyjętych stawek w tej uchwale, organ podatkowy naruszył zasadę niedziałania prawa wstecz. Sąd - będąc związany tylko ustawami - nie może przejść do porządku dziennego nad łamaniem jednej z istotnych zasad praworządności - lex retro non agit.