I. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publlicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) przewiduje określoną w niej chronologię czynności, a mianowicie w sytuacji, o którejj mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, powiadomienie o wysokości opłaty jest obligatoryjnym i wstępnym etapem postępowania, poprzedzającym samą czynność materialno-techniczną udostępnienia informacji publicznej, chociaż jej nie warunkującym.
II. Zastosowanie przez podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej wydłużonego terminu jej udzielenia, o którym mowa w art. 13 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, nie wyklucza sytuacji łącznego wystąpienia okoliczności określonych w art. 13 ust. 2 oraz art. 15 ust. 2 tej ustawy i tym samym nie zwalnia podmiotu zobowiązanego z obowiązków, określonych w art. 15 ust. 2 ustawy. W takim przypadku podmiot udostępniający po ustaniu powodów, które są bezpośrednio związane z opóźnieniem w udostępnieniu konkretnej informacji publicznej, zobligowany jet do powiadomienia wnioskodawcy o wysokości opłaty odpowiadającej dodatkowym kosztom, które zmuszony jest ponieść w celu udostępnienia takiej informacji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Mirosława Rozbicka - Ostrowska (sprawozdawca) Sędziowie Sędzia WSA Lidia Serwiniowska Sędzia WSA Wanda Wiatkowska - Ilków Protokolant Robert Hubacz po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 5 października 2010 r. ze skargi J. F. na akt Prezesa Sądu Okręgowego we W. z dnia 8 czerwca 2010 r. nr ... w przedmiocie ustalenia opłaty za udostępnienie informacji publicznej I. uchyla zaskarżony akt, II. zasądza od Prezesa Sądu Okręgowego we W. na rzecz J. F. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowo-administracyjnego.
Postępowanie w sprawie wszczęte zostało wnioskiem J. F. z dnia 16 maja 2010 r. , którym zwrócił się do Prezesa Sądu Okręgowego we W. o udostępnienie informacji publicznej w postaci treści postanowień wraz z uzasadnieniami, wydanych od dnia 1 lipca 2009 r. do chwili obecnej przez Sąd Okręgowy we W., na skutek rozpoznania środka odwoławczego od postanowień Sądów Rejonowych, w sprawach dotyczących zasiedzenia służebności oraz treści wyroków wraz z uzasadnieniami, wydanych w tym samym okresie przez Sąd Okręgowy we W. w I lub II instancji, w sprawach o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Przedmiotowy wniosek zawierał żądanie przesłania wskazanych informacji na adres poczty elektronicznej.
Pismem z dnia 19 maja 2010 r. nr A ...Prezes Sądu Okręgowego we W. poinformował wnioskodawcę o tym , że zobowiązano odpowiednie Wydziały Sądu Okręgowego do zgromadzenia i przetworzenia danych objętych wnioskiem, zawiadamiając go jednocześnie, że odpowiedź na wniosek zostanie udzielona w terminie określonym w art. 13 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001 r. (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) (zwanej dalej ustawą o.d.i.p.)
Kolejnym pismem z dnia 8 czerwca 2010 r. nr ...Prezes Sądu Okręgowego we W. zawiadomił wnioskodawcę o przesłaniu w załączeniu zanonimizowanych wyroków , dotyczących zagadnień objętych przedmiotowym wnioskiem. Jednocześnie - powołując się na przepis art. 15 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej - zawiadomił wnioskodawcę , że w związku z koniecznością przekształcenia udostępnianych informacji powinien on wnieść opłatę sądową w wysokości 21 złotych w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego pisma.
Pismem z dnia 13 czerwca 2010 r. - w konkluzji określonym jako wezwanie do usunięcia naruszenia prawa - J. F. zwrócił się do Prezesa Sądu Okręgowego we W. o wskazanie podstawy prawnej ustalenia i żądania uiszczenia opłaty za udostępnienie informacji publicznej. Zdaniem wnioskodawcy norma zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy o.d.i.p. statuuje uprawnienie do zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo do wycofania wniosku. Uprawnienie to może zostać zrealizowane wyłącznie w sytuacji, w której podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji wykona ciążący na nim z mocy tego przepisu obowiązek powiadomienia wnioskodawcy o wysokości opłaty w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Jednocześnie wnioskodawca oświadczył, że gdyby był poinformowany, że w wyniku realizacji jego wniosku z dnia 16 maja 2010 r. zostaną mu udostępnione dwa orzeczenia Sądu Okręgowego , a koszt udostępnienia tej informacji ustalony będzie na kwotę 21 złotych, wycofałby swój wniosek. Podniósł , że możliwości tej został pozbawiony, bowiem o opłacie poinformowano go łącznie z otrzymaniem wnioskowanych informacji. W ocenie wnioskodawcy takie działanie stanowi rażące naruszenia art. 15 ust. 2 ustawy o.d.i.p. Tym bardziej , że udostępnienie informacji publicznej jest co do zasady bezpłatne i z taką świadomością działał wnioskodawca, a w piśmie Prezesa Sądu Okręgowego z dnia 19 maja 2010 r. nie było informacji o konieczności uiszczenia opłaty w związku z udostępnieniem żądanych informacji.