Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Jarosław Łuczaj (spr.), Sędziowie sędzia WSA Katarzyna Golat, sędzia WSA Agnieszka Wójcik, Protokolant ref. Bartłomiej Grzybowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 czerwca 2018 r. sprawy ze skargi J. K. na decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] stycznia 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] listopada 2017 r. nr [...]; 2. zasądza od Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu na rzecz J. K. kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Decyzją z dnia [...] stycznia 2018 r., nr [...], Prezes Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] listopada 2017 r., nr [...], o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] czerwca 2013 r., nr [...], utrzymującej w mocy decyzję z dnia [...] kwietnia 2013 r., nr [...], o odmowie potwierdzenia, że J. K., s. M., ur. [...] maja 1939 r. w [...], został odebrany rodzicom w celu poddania eksterminacji łub w celu przymusowego wynarodowienia, tj. okoliczności o których mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (dalej: ustawa o kombatabtach).
Powyższa decyzja zapadła w następującym stanie faktycznym:
Pismem datowanym na 1 sierpnia 2017 r. J. K., reprezentowany praz adwokata, wniósł na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 kpa o stwierdzenie nieważności decyzji Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej z dnia [...] czerwca 2013 r., nr [...], utrzymującej w mocy decyzję z dnia [...] kwietnia 2013 r., nr [...], o odmowie potwierdzenia, że J. K. został odebrany rodzicom w celu poddania eksterminacji lub w celu przymusowego wynarodowienia, jako wydanych z rażącym naruszeniem prawa. W uzasadnieniu ww. wniosku wskazano, że zastosowana przez organ błędna wykładania art. 4 ust. 2 ustawy o kombatantach doprowadziła do wydania decyzji nr [...] i nr [...] z rażącym naruszeniem prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 kpa. W ocenie strony, J. K. jako dziecko pochodzenia [...] z mocy ówczesnego prawa i polityki władz [...] był osobą przeznaczoną do eksterminacji. Powyższe zdaniem strony potwierdza wyrok NSA z dnia 24 maja 2017 r. (sygn. akt II OSK 2433/15), w którym wskazano, że "pozostawienie dziecka [...] w warunkach ciągłego terroru nie może być ocenione inaczej niż jako działanie w celu poddania eksterminacji w rozumieniu art. 4 ust. 2 ustawy o kombatantach". Prezentowana ocena oznacza, że decyzja Prezesa IPN z dnia [...] czerwca 2013 r., nr [...], została wydana z rażącym naruszeniem prawa, co uzasadnia złożenie wniosku o stwierdzenie jej nieważności.
W dniu 28 sierpnia 2017 r. do Instytutu Pamięci Narodowej wpłynął wniosek Stowarzyszenia [...] w Polsce z dnia [...] sierpnia 2017 r. o dopuszczenie na prawach strony do udziału w postępowaniu administracyjnym wszczętym powyższym wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej z dnia [...] czerwca 2013 r., nr [...].
Postanowieniem z dnia [...] października 2017 r. Stowarzyszenie [...] w Polsce zostało dopuszczone do udziału na prawach strony w przedmiotowym postępowaniu administracyjnym.
Po rozpatrzeniu wniosku J. K. organ wydał decyzję z dnia [...] listopada 2017 r., nr [...], o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej z dnia [...] czerwca 2013 r., nr [...], utrzymującej w mocy decyzję z dnia [...] kwietnia 2013 r., nr [...], o odmowie potwierdzenia, że J. K. jako dziecko został odebrany rodzicom w celu poddania eksterminacji łub w celu przymusowego wynarodowienia, tj. okoliczności o których mowa w art. 4 ust. 2 ustawy o kombatantach.