Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Anna Szymańska, Sędziowie Sędzia WSA Łukasz Krzycki, Sędzia WSA Marian Wolanin (spr.), Protokolant ref. staż. Anna Dziosa, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 lipca 2012 r. sprawy ze skargi E. P., M. R., H. Z. i K. Z. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] lutego 2011 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia lokalizacji linii kolejowej 1. stwierdza wydanie zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa w części dotyczącej nieruchomości stanowiącej własność H. Z. i K. Z. oznaczonej przed podziałem numerem ewidencyjnym [...]; 2. oddala skargę E. P. i M. R.; 3. przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz adwokata T. L. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych oraz kwotę 55,20 (pięćdziesiąt pięć 20/100) złotych stanowiącą 23% podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] lutego 2011 r. Nr [...] Minister Infrastruktury, po rozpatrzeniu odwołań E. P., M. R., H. Z. i K. Z. utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 2010 r. Nr [...] o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej dla inwestycji pn:" Budowa skrzyżowania dwupoziomowego - wiaduktu drogowego w km [...] linii kolejowej [...] W. - G. w ciągu drogi wojewódzkiej nr [...], w miejscowości I., na wskazanych w decyzji działkach gruntu.
W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji opisano dotychczasowy tok postępowania przed organem pierwszej instancji i podejmowane przez ten organ czynności wynikające z przepisów ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz.U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94, ze zm.) przyjętej za podstawę wydanej decyzji. W szczególności wskazano okoliczności mające stanowić wypełnienie przez wnioskodawcę oraz przez organ pierwszej instancji wszystkich warunków powołanej ustawy do wydania decyzji i podania jej treści do publicznej wiadomości. Wskutek tego organ odwoławczy stwierdził m.in., że ponownie rozpatrzył wniosek inwestora z dnia [...] października 2009 r. o wydanie przedmiotowej decyzji, przeanalizował dokumenty zgromadzone przez organ pierwszej instancji, zbadał przeprowadzone przez ten organ postępowanie administracyjne i wydaną decyzję z dnia [..] stycznia 2010 r. Nr [...]. Wniosek inwestora z dnia [...] października 2009 r. zawiera wszystkie elementy wskazane w art. 9o ust. 3 ustawy o transporcie kolejowym. Do wniosku dołączono wszystkie wymagane załączniki, w tym decyzję Wojewody [...] z dnia [...] maja 2007 r. o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na przebudowie i rozbudowie (modernizacji) linii kolejowej [...] W. - G., w granicach województwa [...], tj. od km [...] do km [...]. Zgodnie z art. 9o ust. 6 ustawy o transporcie kolejowym organ pierwszej instancji pismem z dnia [...] października 2009 r. zawiadomił o wszczęciu przedmiotowego postępowania wnioskodawcę, właścicieli oraz użytkowników wieczystych nieruchomości objętych wnioskiem o wydanie decyzji. Pozostałe strony postępowania zostały poinformowane o jego wszczęciu w drodze obwieszczeń wywieszonych na tablicach ogłoszeń urzędu wojewódzkiego oraz urzędu gminy właściwego ze względu na przebieg linii kolejowej, na stronach internetowych tej gminy oraz urzędu wojewódzkiego, a także w prasie lokalnej. W uzasadnieniu decyzji organ pierwszej instancji, mając na względzie wyjaśnienia inwestora zawarte w piśmie z dnia [...] listopada 2009 r., ustosunkował się do zarzutów i wniosków zgłoszonych przez strony postępowania. Następnie postanowieniem z dnia [...] lutego 2010 r. Wojewoda [...] sprostował zaistniałe w jego decyzji oczywiste omyłki. Decyzja organu pierwszej instancji czyni zatem zadość wymogom określonym w art. 9q ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym, opisuje wymagania oraz wskazuje warunki, które powinny być uwzględnione na dalszych etapach procesu inwestycyjnego. Projektowana inwestycja polegać będzie na budowie wiaduktu drogowego, budowie drogi wewnętrznej dojazdowej do budynku dworca w miejscowości I., budowie parkingów oraz dojść do klatek schodowych. Zakres planowanych prac obejmuje między innymi korektę geometrii trasy, przebudowę sieci trakcyjnej, rozbiórkę obiektów inżynieryjnych, przebudowę urządzeń sterowania ruchem kolejowym oraz wykonanie urządzeń służących ochronie środowiska. Nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji organu pierwszej instancji uzasadnione było ważnym interesem społecznym, który polega na poprawie bezpieczeństwa ruchu kolejowego, zwiększeniu przepustowości linii kolejowej, ograniczeniu wpływu tej linii na środowisko naturalne, poprawieniu funkcjonalności komunikacji kolejowej w powiązaniu z innymi systemami transportu zbiorowego. W związku z faktem, iż linia kolejowa [...] W. - G. jest linią kolejową o znaczeniu państwowym oraz częścią transeuropejskiego systemu kolejowego, dostosowanie parametrów technicznych tej linii do zwiększonych prędkości pociągów wymaga wybudowania bezkolizyjnych skrzyżowań dróg z koleją. Projektowane wiadukty drogowe umożliwią zaś bezkolizyjne poprowadzenie ważnej dla tego rejonu drogi nad linią kolejową [...]. Rozpatrując zarzuty podniesione w odwołaniach, Minister Infrastruktury uznał, że nie zasługują one na uwzględnienie. Przepisy ustawy o transporcie kolejowym nie upoważniają organów orzekających do oceny racjonalności lub słuszności rozwiązań przyjętych we wniosku inwestora, ani też do zmiany przebiegu inwestycji. To wnioskodawca samodzielnie dokonuje wyboru najbardziej korzystnych rozwiązań lokalizacyjnych i następnie techniczno-wykonawczych inwestycji, mając na uwadze spowodowanie jak najmniejszych uciążliwości dla właścicieli nieruchomości. Zadaniem organu jest zaś sprawdzenie, czy wyznaczone przez wnioskodawcę linie rozgraniczające obszar inwestycji odpowiadają woli ustawodawcy, wyrażonej w innych regulacjach prawnych, mających znaczenie dla wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Organy orzekające nie mogą modyfikować ustaleń i parametrów zawartych we wniosku o wydanie decyzji, jeżeli nie wynika to z wiążących organ przepisów prawa. Organy wydające decyzję są uprawnione jedynie do oceny prawnej całości przedsięwzięcia inwestycyjnego i dokumentacji przedłożonej przez wnioskodawcę. Tylko bowiem stwierdzenie przez organ, iż kształt inwestycji w wersji zgłoszonej we wniosku narusza normę wynikającą z określonych przepisów prawa, zobowiązuje ten organ do odmowy ustalenia lokalizacji inwestycji w wersji wnioskowanej przez P. S.A. Organ administracji publicznej orzekający w zakresie decyzji ustalającej lokalizację linii kolejowej jest przy tym obowiązany w każdym przypadku zweryfikować zasadność zarzutów stron postępowania w zakresie ewentualnego istnienia rozwiązań alternatywnych, zapewniających możliwość realizacji tego samego celu publicznego przy ograniczeniu stopnia ingerencji w prawa własności osób trzecich. W Ocenie organu odwoławczego organ pierwszej instancji uczynił zadość temu wymogowi, występując do inwestora o wypowiedzenie się co do uwag zawartych w pismach właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości objętych planowanym przedsięwzięciem, a następnie, mając na uwadze wyjaśnienia inwestora, wyczerpująco odniósł się do zgłoszonych zastrzeżeń w treści uzasadnienia przedmiotowego rozstrzygnięcia. Wariantowanie przebiegu planowanej inwestycji odbywało się na etapie postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i to właśnie w tym postępowaniu strony mogły wnosić uwagi co do przebiegu projektowanej linii kolejowej. Organ pierwszej instancji nie mógł uwzględnić interesu skarżących w takim zakresie, w jakim się domagali, czyli poprzez wyłączenie należących do nich działek gruntu z zakresu inwestycji, gdyż niweczyłoby to możliwość realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia. Wykonane i zatwierdzone decyzją organu pierwszej instancji podziały nieruchomości zostały zrealizowane w celu pozyskania terenu niezbędnego do realizacji omawianego zamierzenia. Działka nr ewid. [...] (podzielona na działki nr [...] - pod inwestycję i nr [...] - dotychczasowy właściciel) została podzielona w celu dysponowania terenem kolidującym z realizowaną inwestycją (znajdującym się w liniach rozgraniczających przedsięwzięcie). Wobec faktu, iż jedynie część tej nieruchomości jest niezbędna dla celów inwestycji, nie istniała konieczność przejmowania całej działki nr [...]. Kwestia zaś istnienia na tej działce budynku mieszkalnego nie ma wpływu na możliwość wyłączenia jej z inwestycji. Obawy skarżących Państwa Z. pozbawienia ich dostępu do drogi publicznej są przedwczesne. Decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej nie przesądza bowiem o szczegółowych rozwiązaniach technicznych, które określone zostaną dopiero na następnym etapie przygotowania inwestycji, jakim będzie przygotowanie dokumentacji budowlanej, wymaganej do wystąpienia o wydanie przez wojewodę pozwolenia na budowę. O ile bowiem przy sporządzaniu dokumentacji technicznej dla przedmiotowego przedsięwzięcia wymagania określone w art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane - dotyczące poszanowania występujących w obszarze oddziaływania obiektu uzasadnionych interesów osób trzecich, w tym zapewnienia dostępu do drogi publicznej - nie będą mogły zostać spełnione, inwestor zmuszony będzie do dokonania stosownych zmian w projektowanej inwestycji, tak aby uczynić zadość tym wymaganiom. Z treści pisma Państwa Z. z dnia [...] września 2010 r. wynika, że inwestor zamierza zlikwidować obecny zjazd i urządzić go w innym miejscu. Skarżący nie kwestionują więc braku dostępu do drogi publicznej w ogóle, ale podnoszą kwestię pogorszenia walorów komunikacyjnych ich działki poprzez pozbawienie jej dostępu do drogi wojewódzkiej. Brak jest jednak przepisu prawa, który nakazywałby zapewnienie określonego charakteru dostępu do drogi publicznej, ewentualnie dostępu do określonej kategorii dróg publicznych, bądź projektowania dostępu zgodnie z żądaniem osoby zainteresowanej. Roszczenie skarżących w przedmiocie zapewnienia innego dostępu do działki należy uznać za interes faktyczny, który nie podlega ochronie prawnej. Na etapie wydawania decyzji lokalizacyjnej określenie wymagań odnośnie uzasadnionych interesów osób trzecich musi mieć charakter ogólny. Bardziej szczegółowe określenie tychże wymagań może nastąpić na etapie wydawania pozwolenia na budowę, kiedy znane już są szczegółowe rozwiązania techniczne planowanej inwestycji. Decyzja lokalizacyjna winna zawierać szczególne postanowienia w zakresie wymagań dotyczących ochrony uzasadnionych interesów osób trzecich jedynie w przypadku ustalenia przez organ, że określona lokalizacja narusza takie interesy.