Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Piotr Korzeniowski (spr.), Sędziowie sędzia WSA Katarzyna Golat, sędzia WSA Jakub Linkowski, Protokolant st. ref. Marcin Lesner, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 grudnia 2014 r. sprawy ze skargi A. S. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia [...] czerwca 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia zezwolenia na osiedlenie się - oddala skargę -
W dniu [...] sierpnia 2013 r. małoletnia A. S., reprezentowana przez przedstawiciela ustawowego O. S., wniosła o udzielenie zezwolenia na osiedlenie się, powołując się na art. 52 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483 ze zm., dalej: Konstytucja RP) oraz na fakt, że wcześniej matka małoletniej O. S. uzyskała zezwolenie na osiedlenie się.
W decyzji z [...] grudnia 2013 r. nr [...] Wojewoda [...] odmówił udzielenia A. S. zezwolenia na osiedlenie się. Organ stwierdził, że w domu małoletniej pielęgnowane są polskie tradycje i zwyczaje, a jej matka czyni starania, by córka uczyła się języka polskiego. Jednak nie spełniona została przesłanka polskiego pochodzenia warunkująca udzielenie zezwolenia na osiedlenie się. O. S. uzyskała zezwolenie na osiedlenie się, ponieważ udokumentowała, że jej pradziadkowie V. (B.) B. i M. (M.) B. posiadali obywatelstwo polskie. Te same dokumenty zostały dołączone do wniosku A. S. Zdaniem organu nie dowodzi to polskiego pochodzenia wnioskodawczyni, ponieważ jedynie jej prapradziadkowie posiadali polskie obywatelstwo.
Po rozpatrzeniu odwołania A. S. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców (dalej: organ II instancji) w decyzji z [...] czerwca 2014 r. nr [...] utrzymał w mocy decyzję z [...] grudnia 2013 r. Organ II instancji podzielił stanowisko Wojewody i zaznaczył, że nawet ustalenie posiadania obywatelstwa polskiego przez O. B., pradziadka A. S., samo w sobie nie będzie mogło stanowić podstawy do ewentualnej zmiany przedmiotowej decyzji.
Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na decyzję z [...] czerwca 2014 r. wniosła A. S. W skardze zarzuciła organowi naruszenie art. 7, 8, 11, 77 § 1, 80 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) zwanej dalej "k.p.a." oraz art. 52 ust. 5 Konstytucji RP. W piśmie z [...] sierpnia 2014 r. stanowiącym uzupełnienie skargi A. S. wskazała, że spełnia warunki udzielenia jej zezwolenia na osiedlenie się, ponieważ zarówno jej matka O. S., jak i babka Z. K. udowodniły swoją przynależność do Narodu Polskiego zgodnie z przepisami ustawy z 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2014 r., poz. 1392), a także ustawy z 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. z 2014 r., poz. 1187). O. S. i Z. K. spełniają również przesłanki posiadania narodowości polskiej wyrażone w art. 2 pkt 6 ustawy z 4 marca 2010 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2011 r. (Dz. U. Nr 47, poz. 277).
W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie skargi. Organ wskazał także, że udzielenie zezwolenia na osiedlenie się matce i babce skarżącej nie oznacza, że automatycznie takie osoby uznano za osoby narodowości polskiej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 52 ust. 5 Konstytucji RP osoba, której polskie pochodzenie zostało stwierdzone zgodnie z ustawą, może osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe. Zatem przepis ten ustanawia dla osób, których polskie pochodzenie zostało formalnie, tj. zgodnie z ustawą stwierdzone, prawo podmiotowe do osiedlenia się na terytorium Polski, przy czym, z treści tego przepisu wynika wyraźnie konieczność ustawowej regulacji mechanizmu stwierdzania polskiego pochodzenia osób ubiegających się o prawo pobytu w Polsce. Należy też zaznaczyć, że przepis ten nie zawiera żadnej regulacji, co do trybu dochodzenia owego konstytucyjnie gwarantowanego prawa. Dlatego zasadne jest przyjęcie, że to na podstawie art. 52 ust. 5 w zw. z art. 8 ust. 2 Konstytucji RP, którą to ustawę zasadniczą należy zastosować bezpośrednio, osoba której polskie pochodzenie zostało stwierdzone zgodnie z ustawą ma prawo podmiotowe do domagania się od władz publicznych udzielenia zezwolenia na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe. Ustawa zasadnicza nie zawiera szczegółowych mechanizmów pozwalających na realizację tego prawa podmiotowego, dlatego należy posiłkować się trybem wydawania zezwoleń na osiedlenie się przewidzianym w ustawie z 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2011 r. Nr 264, poz. 1573 ze zm.), która znajduje tu zastosowanie, ponieważ postępowanie administracyjne w przedmiotowej sprawie nie zostało zakończone przed wejściem w życie ustawy z 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz. 1650 ze zm.), oraz ustawie z 9 listopada 2000 r. o repatriacji, która jako jedyna zawiera definicję "osoby polskiego pochodzenia".