Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska Sędziowie WSA Izabela Bąk-Marciniak WSA Tomasz Grossmann (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Małgorzata Błoszyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2012 r. przy udziale sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w Obornikach na uchwałę Rady Miejskiej w Rogoźnie z dnia 30 czerwca 2004 r. nr XX/167/2004 w przedmiocie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy 1. Stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały Rady Miejskiej w Rogoźnie z dnia 30 czerwca 2004 r. nr XX/167/2004 w zakresie: a) § 2 ust. 1 pkt 4 w części obejmującej słowa "z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. Nr 71, poz. 734 ze zmianami)"; b) § 2 ust. 1 pkt 5 w części obejmującej słowa "reprezentowaną przez Dyrektora Zarządu Administracyjnego Mienia Komunalnego oraz Dyrektora Zespołu Ekonomiczno-Administracyjnego Placówek Oświatowych"; c) § 2 ust. 2 pkt 1; d) § 2 ust. 2 pkt 2; e) § 2 ust. 2 pkt 3 w części obejmującej słowa: "członków rodziny zgłoszonych do wspólnego zamieszkania"; f) § 2 ust. 2 pkt 4 w części obejmującej słowa: "członków rodziny zgłoszonych do wspólnego zamieszkania"; g) § 2 ust. 3 pkt 1 w części obejmującej słowa: "W przypadku zamieszkiwania wnioskodawcy w lokalu na prawach członka rodziny obliczając powierzchnię mieszkalną przyjmuje się łączną powierzchnię lokalu (domu)"; h) § 2 ust. 3 pkt 2; i) § 2 ust. 3 pkt 3 w części obejmującej słowa "co potwierdza opinia rzeczoznawcy dołączona do podania"; j) § 3 ust. 4; k) § 3 ust. 5 pkt 1; l) § 3 ust. 6; m) § 5 ust. 4. 2. W pozostałym zakresie skargę oddala. 3. Określa, że zaskarżona Uchwała w zakresie wymienionym w pkt 1 wyroku nie może być wykonana.
Pismem z dnia 30 grudnia 2011 r. (sygn. akt PA 10/11) Prokurator Rejonowy w Obornikach (dalej "Prokurator" lub "Skarżący") wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na podjętą przez Radę Miejską w Rogoźnie (dalej: "Rada") uchwałę Nr XX/167/2004 z dnia 30 czerwca 2004 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy (dalej: "Uchwała") - w części obejmującej jej § 2 oraz § 3 ust. 4, 5 i 6.
Zaskarżonej Uchwale Prokurator zarzucił rażące naruszenie prawa, tj. art. 4 ust. 2 oraz art. 21 ust. 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 z późn. zm.; dalej: "ustawa o ochronie praw lokatorów", w skrócie: "u.o.p.l.") poprzez:
- brak precyzyjnego określenia w Uchwale wysokości dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającej oddanie w najem lub podnajem lokalu na czas nieoznaczony,
- brak uregulowania wysokości dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającej zastosowanie obniżek czynszu,
- nieokreślenie warunków zamieszkiwania kwalifikujących wnioskodawcę do ich poprawy,
- nieuprawnione powtarzanie zapisów ustawowych: "lokator", "lokal zamienny", "gospodarstwo domowe", "wynajmujący" oraz stworzenie definicji "dochodu", "średniego miesięcznego dochodu", "niskiego dochodu", "niedostatku", "osoby nie mającej zaspokojonych podstawowych potrzeb mieszkaniowych" (§ 2 ust. 1 pkt 2, 3, 4, 5, ust. 2 pkt 1, 2, 3, 4 i ust. 3 Uchwały)
- nieuprawnione ustalenie, że o lokal z zasobu gminy mogą ubiegać się wyłącznie osoby, które przynajmniej przez pięć lat zamieszkują na terenie gminy, nie posiadające własnościowego prawa do lokalu na terenie powiatu obornickiego oraz nie mające zaległości z tytułu najmu (§ 3 ust. 4, 5 i 6 Uchwały).
Z powołaniem się na te zarzuty Prokurator wniósł o stwierdzenie nieważności Uchwały w części obejmującej § 2 - precyzując w ostatnim akapicie uzasadnienia skargi, że chodzi o § 2 ust. 1 pkt 2, 3, 4, 5, ust. 2 pkt 1, 2, 3, 4 i ust. 3 - oraz § 3 ust. 4, 5 i 6.
W odpowiedzi na skargę Rada nadesłała pismo Burmistrza Rogoźna (dalej: "Burmistrz") z dnia 06 lutego 2012 r., znak: GPiM.710.1.2012, ustosunkowujące się do zarzutów skargi. W piśmie tym wskazano, że Uchwała nie została zakwestionowana przez organ nadzoru - Wojewodę Wielkopolskiego (dalej: "Wojewoda"). Podkreślono, że o "rażącym naruszeniu prawa" decydują łącznie trzy przesłanki: oczywistość naruszenia prawa polegająca na rzucającej się w oczy sprzeczności pomiędzy treścią rozstrzygnięcia, a przepisem prawa stanowiącym jego podstawę prawną, charakter przepisu, który został naruszony, oraz racje ekonomiczne i gospodarcze, czyli skutki, jakie wywołuje zaskarżony akt. W tym kontekście za wątpliwe uznano spełnienie przesłanki "oczywistości naruszenia". Art. 4 ust. 2 u.o.p.l. stanowi, że gmina na zasadach i w wypadkach przewidzianych w ustawie zapewnia lokale socjalne i lokale zamienne, a także zaspokaja potrzeby mieszkaniowe gospodarstw domowych o niskich dochodach - stąd w Uchwale definicje "niezaspokojonych potrzeb mieszkaniowych", jak i "niskiego dochodu". Dalej stwierdzono, że § 3 ust. 4 Uchwały nie wyłącza z kręgu osób mogących się ubiegać o wynajem lokalu z mieszkaniowego zasobu gminy osób zamieszkujących w tym zasobie, posiadających zadłużenie z tytułu najmu lokalu, jedynie wprowadza możliwość uzależnienia zawarcia takiej umowy od wcześniejszego uregulowania zaległości. Celem zaś § 3 ust. 5 Uchwały było zapobieżenie ubiegania się o wynajem mieszkania przez osoby będące właścicielami lokali, gdyż byłoby to społecznie nieuzasadnione i sprzeczne z celem ustawy. Z kolei celem § 3 ust. 6 Uchwały był jedynie dłuższy okres wyczekiwania spowodowany brakiem mieszkań i potrzebami wspólnoty, a nie uniemożliwienie osobom spoza gminy ubiegania się o wynajem mieszkania z mieszkaniowego zasobu gminy. Określenie "wysokości dochodu gospodarstwa domowego" wynika zaś z zestawienia definicji "niskiego dochodu" oraz "gospodarstwa domowego". Warunki zamieszkiwania kwalifikujące wnioskodawcę do ich poprawy określone zostały w poszczególnych punktach § 3 ust. 2 Uchwały. Burmistrz przypomniał, że Uchwała została podjęta w dniu 30 czerwca 2004 r., zaś art. 21 ust. 3 pkt. 1 u.o.p.l. został zmieniony ustawą z dnia 17 grudnia 2004 r., dlatego Uchwała nie zawiera określenia wysokości dochodu gospodarstwa domowego uzasadniającej zastosowanie obniżek czynszu i w tym zakresie zachodzi konieczność jej dostosowania do obecnych wymogów ustawowych. W ocenie Burmistrza wątpliwość budzi także zasadność zarzutu "rażącego naruszenia prawa" w związku z przywołaniem w Uchwale przepisów ustawy upoważniającej oraz stworzeniem na potrzeby Uchwały definicji określonych w jej § 2 ust. 2 - a mianowicie spełnienie w tym przypadku przesłanek: oczywistości naruszenia, charakteru przepisu oraz racji ekonomicznych i gospodarczych.