Skarga Honoraty N. i Prokuratora Wojewódzkiego w C. na decyzję Głównego Architekta Wojewódzkiego w C. w przedmiocie nakazu rozbiórki ogrodzenia i na podstawie art. 207 par. 1 i 3 Kpa stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Naczelnika Miasta i Gminy w L.W., a także
Tezy

W razie konieczności zastosowania artykułu 48 ust. 1 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 38 poz. 229 ze zm./ należy dążyć do maksymalnej ochrony praw właściciela.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Honoraty N. i Prokuratora Wojewódzkiego w C. na decyzję Głównego Architekta Wojewódzkiego w C. z dnia 11 kwietnia 1989 r. w przedmiocie nakazu rozbiórki ogrodzenia i na podstawie art. 207 par. 1 i 3 Kpa stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Naczelnika Miasta i Gminy w L.W., a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Głównego Architekta Wojewódzkiego w C. kwotę złotych dwa tysiące tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącej.

Uzasadnienie strona 1/3

Główny Architekt Wojewódzki w C., po rozpoznaniu odwołania Honoraty N. od decyzji Naczelnika Miasta i Gminy L.W. z dnia 26 października 1988 r. nakazującej Przedsiębiorstwu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w L.W. wykonanie rozbiórki części ogrodzenia betonowego działki Honoraty N. przy ul. O. w L.W., odwołania nie uwzględnił i decyzją z dnia 11 kwietnia 1989 r. nr UAN.NB 8382/36/89 decyzję Naczelnika utrzymał w mocy. W uzasadnieniu decyzji Główny Architekt Wojewódzki stwierdził, że przy prowadzeniu robót ziemnych przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w L.W. przy ul. O. przewróceniu uległa na skutek podkopania część betonowego ogrodzenia działki Honoraty N. Pozostała część tego ogrodzenia stwarzała zagrożenie bezpieczeństwa ludzi ze względu na możliwość przewrócenia się. Biorąc to pod uwagę, organ pierwszej instancji decyzją z dnia 26 października 1988 r. zobowiązał to przedsiębiorstwo do natychmiastowej rozbiórki pozostałej części ogrodzenia, a organ odwoławczy nie znalazł podstaw do uchylenia tej decyzji. Główny Architekt pouczył Honoratę N., że zobowiązanie przedsiębiorstwa do wybudowania nowego ogrodzenia nie należy do kompetencji organu administracji państwowej, lecz do sądu cywilnego.

Na decyzję tę Honorata N. złożyła skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego, pisząc, że czyni to w nadziei, iż Sąd "wyda decyzję powodującą naprawienie mojej szkody". W uzasadnieniu skargi stwierdziła, że decyzja jest niekompletna, a ponadto z naruszeniem art. 35 par. 4 i 5 Kpa wydana została po upływie 6 miesięcy i dopiero na jej interwencję. Skarżąca twierdzi, że przesyła jako załączniki fotokopie 12 dokumentów, jednakże załączniki te nie zostały przekazane Sądowi przez Głównego Architekta Wojewódzkiego, za którego pośrednictwem złożono skargę.

Na decyzję Głównego Architekta Wojewódzkiego skargę złożył również Prokurator Wojewódzki w C., wnosząc o stwierdzenie niezgodności zaskarżonych decyzji z prawem stosownie do art. 207 par. 4 Kpa. W uzasadnieniu skargi Prokurator Wojewódzki stwierdził, że decyzja organu pierwszej instancji została wydana na podstawie ustaleń dokonanych po katastrofie budowlanej, polegającej na zawaleniu się części muru ogradzającego posesję Honoraty N. Omawiając przebieg postępowania w sprawie, Prokurator podkreślił, że organ nie powiadomił strony - Honoraty N. o prowadzonym postępowaniu w sprawie katastrofy i mimo że oględzin dokonano dopiero po upływie pięciu dni, nie wezwał strony do udziału w nich, naruszając art. 10 par. 1 Kpa. Naruszenie to powoduje, że decyzja organu I instancji została wydana z rażącym naruszeniem prawa procesowego. Rażąco narusza więc prawo również decyzja organu odwoławczego. Wydane w sprawie decyzje naruszają także przepisy prawa materialnego. Powołany w decyzji organu I instancji art. 48 ust. 1 prawa budowlanego mówi o zastosowaniu środków zabezpieczających w celu usunięcia niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia. Środków zabezpieczających jednak nie można utożsamiać z rozbiórką obiektu, oznaczającą jego całkowitą likwidację; możliwość taką przewiduje art. 47 prawa budowlanego. Z akt jednak nie wynika, czy dokonano ustaleń co do możliwości naprawy ogrodzenia. Nakaz rozbiórki może być wydany jedynie właścicielowi lub zarządcy obiektu; w tym wypadku "nakazano decyzję wydaną bez udziału strony rozbiórkę muru stanowiącego własność Honoraty N. Przedsiębiorstwu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w L.W., które było jedynie wykonawcą inwestycji prowadzonej w pobliżu posesji strony". Drugi przepis powołany jako podstawa prawna decyzji, a mianowicie art. 54 ust. 1 prawa budowlanego, "jest przepisem ogólnokompetencyjnym i jako taki nie może stanowić podstawy rozstrzygnięć szczegółowych". Prokurator zarzuca również, że przy wydawaniu zaskarżonej decyzji naruszono także powołany w niej par. 65 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 20 lutego 1975 r. w sprawie nadzoru urbanistyczno-budowlanego /Dz.U. nr 8 poz. 48 ze zm./, który zobowiązuje organ administracji do wydania decyzji określającej obowiązek i termin wykonania robót związanych z zabezpieczeniem obiektu budowlanego do czasu wykonania robót doprowadzających obiekt do stanu właściwego. Naruszenie art. 47 i art. 48 prawa budowlanego polegało nie tylko na zastosowaniu tych przepisów do stanu faktycznego, do którego nie można było ich zastosować, lecz także na tym, że obowiązki określone decyzją nałożono na podmiot, na który nie można ich było nałożyć, "przy czym wykonanie tego obowiązku rażąco naruszyło prawa podmiotowe właścicielki obiektu". Wskazując, że zaskarżone decyzje zostały wykonane przez wymienione w nich przedsiębiorstwo, Prokurator podniósł, że "w tej sytuacji, wobec wykonania decyzji, wniosek niniejszej skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem zaskarżonej decyzji z przyczyn wskazanych w art. 156 par. 1 pkt 2 w związku z par. 2 art. 156 jest uzasadniony".

Strona 1/3