Dopuszczalność stwierdzenia nieważności decyzji, kontrolowanej uprzednio przez sąd administracyjny, będzie istniała wtedy, gdy podstawa stwierdzenia nieważności ujawniona zostanie po wydaniu wyroku oddalającego skargę /np. przesłanka określona w art. 156 par. 1 pkt 3 Kpa/, a zatem gdy była ona nieznana w postępowaniu sądowoadministracyjnym.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Jarosława M. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 15 maja 2000 r. (...) w przedmiocie wznowienia robót budowlanych i przedłożenia dokumentacji technicznej - uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję z dnia 8 lutego 2000 r.; (...)
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia 15 maja 2000 r., po rozpoznaniu wniosku Jarosława M. o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 8 lutego 2000 r., odmawiającą wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody Z. z dnia 19 czerwca 1998 r., w przedmiocie wznowienia robót budowlanych i przedłożenia dokumentacji technicznej - utrzymał w mocy tę decyzję. W uzasadnieniu decyzji organ nadzoru podniósł, że przeprowadzenie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji nie jest możliwe z uwagi na wydanie wyroku przez Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu w dniu 7 maja 1999 r. II SA/Po 1177/98, oddalającego skargę na decyzję, której dotyczy wniosek o stwierdzenie nieważności. W związku z tym, mając na uwadze treść art. 30 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./, organ uznał, że nie może ponownie badać zgodności decyzji z prawem. Obowiązek podporządkowania się ocenie wyrażonej w wyroku sądu administracyjnego ciąży na organie administracji publicznej, którego działanie lub bezczynność były przedmiotem zaskarżenia.
Skargę na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 15 maja 2000 r. wniósł Jarosław M., domagając się jej uchylenia jako sprzecznej z prawem. Zarzuty skargi dotyczyły przede wszystkim decyzji Wojewody B. z dnia 19 czerwca 1998 r. Skarżący podniósł także zarzuty przeciwko wyrokowi Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu z dnia 7 maja 1999 r. i wywodził, iż orzeczenie Sądu nie stanowi przeszkody do stwierdzenia nieważności zakwestionowanej przez niego decyzji.
Strona przeciwna wniosła o oddalenie skargi podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, zgodnie z którym odmowa wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej może mieć miejsce, gdy wystąpi niedopuszczalność wszczęcia takiego postępowania z przyczyn przedmiotowych lub podmiotowych /por. wyrok NSA z dnia 8 listopada 1995 r., III SA 182/95 - ONSA 1996 Nr 4 poz. 167; wyrok NSA z dnia 19 marca 1997 r., III SA 1802/95 - nie publ./. Natomiast ustalenie przez organ, że w sprawie nie występują określone w art. 156 par. 1 Kpa podstawy stwierdzenia nieważności decyzji, stanowi przesłankę wydania decyzji odmawiającej stwierdzenia nieważności kontrolowanego aktu. Wystąpienie przesłanek podmiotowych lub przedmiotowych wyłączające wszczęcie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji musi wynikać z przepisów prawa materialnego lub procesowego. Z powołanego przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego art. 30 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ wynika zasada związania oceną prawną wyrażoną w orzeczeniu sądu administracyjnego organu, którego działanie było przedmiotem zaskarżenia jak i związanie tą oceną sądu. Z treści tego przepisu nie można wyprowadzić zakazu wszczynania postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji w tych przypadkach, kiedy decyzja, której dotyczy wniosek o stwierdzenie nieważności, była przedmiotem zaskarżenia do sądu administracyjnego i skarga została oddalona.