Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Krystyna Chustecka, Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Długosz-Szyjko, Sędzia WSA Izabela Głowacka-Klimas (sprawozdawca), Protokolant Anna Kurdej, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 września 2009 r. sprawy ze skargi "T." Sp. z o.o. z siedzibą w P. na postanowienie Ministra Finansów z dnia [...] stycznia 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności postanowienia w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego wobec bezskuteczności egzekucji. oddala skargę
Jak wynika z akt sprawy Naczelnik Urzędu Skarbowego w K. postanowieniem z dnia [...] października 2006 r. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec Spółki T. sp. z o.o. (dalej zwanej Skarżącą lub Spółką) na podstawie tytułów wykonawczych o numerach [...] i [...].
Pismem z dnia [...] maja 2008 r. Spółka wystąpiła z wnioskiem o stwierdzenie nieważności ww. postanowienia wskazując jako podstawę prawną art. 156 § 1 pkt 2 i 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej: kpa).
Postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Z. odmówił stwierdzenia nieważności postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w K. z dnia [...] października 2006 r., w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego.
Pismem z dnia [...] sierpnia 2008 r. Skarżąca złożyła zażalenie na powyższe rozstrzygnięcie Dyrektora Izby Skarbowej w Z. wnosząc o stwierdzenie jego nieważności. Skarżąca zarzuciła postanowieniu naruszenie art. 6, art. 7, art. 8, art. 9 w związku z art. 156 § 1 kpa wskazując na podjęcie rozstrzygnięcia sprzecznego z treścią uzasadnienia faktycznego i prawnego oraz całkowicie dowolnego ograniczenia zakresu przeprowadzonego postępowania rozpoznawczego bez uwzględnienia argumentów i zarzutów Spółki zawartych we wniosku z dnia [...] maja 2008 r.
Według Spółki organ zamiast odmówić wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności, zgodnie z treścią uzasadnienia, odmówił stwierdzenia nieważności postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w K. Strona przyznała, że co prawda organ nie miał kompetencji do rozstrzygania sprawy co do istoty ale nie mógł ograniczać zakresu "postępowania rozpoznawczego". Skarżąca na poparcie swojego twierdzenia przytoczyła szereg wyroków z orzecznictwa sądowego, które obligują organ do dokonywania oceny legalności aktu administracyjnego na podstawie przepisów obowiązujących w dacie wydania aktu, zarówno prawa procesowego, jak i materialnego. Równocześnie wskazała, że okoliczności sprawy nie pozwalały na wydanie orzeczenia w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 59 § 3 w związku z art. 59 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.) bowiem w dniu wydania orzeczenie istniały również inne przesłanki, które powinny stanowić podstawę jego wydania. Ponadto Spółka uznała, że zgodnie z orzecznictwem administracyjnym wydanie orzeczenia o odmowie stwierdzenia nieważności aktu, przy istnieniu przesłanek wymienionych w art. 156 § 1 kpa spowodowało, że akt ten również obarczony jest wadą nieważności.
Minister Finansów postanowieniem z [...] stycznia 2009 r. utrzymał w mocy postanowienie organu pierwszej. W uzasadnieniu wskazał, że instytucja stwierdzenia nieważności orzeczenia stanowi odstępstwo od ogólnej zasady trwałości rozstrzygnięć ostatecznych, wyrażonej w art. 16 kpa. Stwierdzenie nieważności orzeczenia może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w Kodeksie postępowania administracyjnego lub w ustawach szczególnych. Jest instytucją szczególną, godzącą w zasadę trwałości decyzji administracyjnych, zatem zaistnienie przesłanki, określonej w art. 156 § 1 kpa powodującej stwierdzenie nieważności musi być oczywiste i oczywistość tę należy wykazać w sposób nie pozostawiający żadnych wątpliwości. Szczególnej uwagi zaś w opinii Ministra wymaga fakt, iż każda decyzja ostateczna korzysta z domniemania prawidłowości i zgodności z prawem, dlatego stwierdzenie nieważności każdej decyzji winno być oparte na przesłankach nie budzących żadnych zastrzeżeń.