Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dariusz Kurkiewicz (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Golat, Sędzia WSA Marek Krawczak, Protokolant specjalista Alicja Bogusz, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 września 2011 r. sprawy ze skargi M. S. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia [...] października 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn 1) uchyla zaskarżoną interpretację indywidualną, 2) stwierdza, że uchylona interpretacja indywidualna nie może być wykonana w całości, 3) zasądza od Ministra Finansów na rzecz M. S. kwotę 200 zł ( słownie: dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Skarżąca - M. S., 13 lipca 2010 r. złożyła wniosek (uzupełniony 14 października 2010 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania nabycia nieodpłatnej służebności osobistej polegającej na prawie przechodu i przejazdu przez nieruchomość. Przedstawiła następujące zdarzenie przyszłe:
Wskazała, że jako osoba fizyczna posiadająca zabudowaną niedruchomość w miejscowości położonej pod W. rozważa wspólnie z właścicielem dużej obszarowo nieruchomości ustanowienie na jej rzecz nieodpłatnej służebności osobistej polegającej na prawie przechodu i przejazdu przez przedmiotową nieruchomość. Celem ustanowienia nieodpłatnej służebności będzie zapewnienie jej jako właścicielce nieruchomości władnącej dostępu do drogi publicznej. Nieruchomość, na której ustanowiona ma być ww. służebność, jest atrakcyjnym terenem położonym na obrzeżach W.. Jej powierzchnia sięga 60.000 m2. Jej obecnym właścicielem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, będąca jednym z międzynarodowych koncernów handlowych. Zgodnie z zamysłem obecnego właściciela, na nieruchomości ma być wybudowane olbrzymie centrum dystrybucyjne. Szacunkowa wartość nieruchomości, na której na zostać ustanowiona nieodpłatna służebność osobista wynosi ok. 16.500.000 zł. Natomiast droga dojazdowa, która stanowić będzie przedmiot ww. służebności, zajmuje łącznie ok. 64 m2 i biegnie wzdłuż jednej z granic nieruchomości.
Ponadto, uzupełniając wniosek Skarżąca wskazała, iż służebność, która ma zostać ustanowiona na jej rzecz ma być nieodpłatną służebnością osobistą, o której mowa w art. 296 Kodeksu cywilnego. Podniosła również, że będzie ona podmiotem uprawnionym z tytułu ustanowienia ww. służebności osobistej, natomiast podmiotem zobowiązanym z tego tytułu będzie każdoczesny właściciel nieruchomości obciążonej. Przedmiotem tej służebości będzie zaś umożliwienie jej dożywotniego przechodu i przejazdu przez nieruchomość obciążoną (służebną) drogą, która przez nią przebiega i charakteryzuje się parametrami opisanymi we wniosku.
W związku z powyższym Skarżąca zadała następujące pytanie:
Czy w świetle art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r., nr 93, poz. 768 ze zm.) - dalej: “u.p.s.d.", prawidłowe jest stanowisko, że w przedstawionym stanie faktycznym podstawa opodatkowania nabycia nieodpłatnej służebności osobistej będzie liczona jako 10-krotność 4% wartości tej części nieruchomości, na której ustanowiona zostanie przedmiotowa służebność?
W ocenie Skarżącej odpowiedź na powyższe pytanie powinna być twierdząca, a zatem podstawa opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn z tytułu ustanowienia nieodpłatnej służebności osobistej powinna być liczona jako 10-krotność 4% wartości jedynie tej części nieruchomości, na której ustanowiona zostanie opisana wyżej służebność polegająca na prawie przechodu i przejazdu, tj. na części nieruchomości o powierzchni 64 m2.
Skarżąca podniosła, iż powyższe stanowisko znajduje swoje logiczne uzasadnienie w standardach zawodowych - ustalonych w porozumieniu z Ministerstwem Infrastruktury - dla rzeczoznawców majątkowych wykonujących swoje obowiązki zawodowe w oparciu o przepisy ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, w szczególności w Standardzie IV.4), w pkt 3.8., gdzie wyjaśniono, że w przypadku, gdy służebność drogowa nie wpływa na zmianę walorów użytkowych nieruchomości, wartość tej służebności, stanowić może iloczyn powierzchni wykorzystywanego gruntu i wartości rynkowej jednostki powierzchni gruntu nieruchomości obciążonej, z uwzględnieniem innych elementów mających wpływ na wartość wycenianego prawa (np. czy z drogi objętej służebnością korzysta tylko właściciel nieruchomości władnącej czy również właściciei nieruchomości obciążonej oraz inne osoby; jaka jest częstotliwość przejazdu i przechodu itp).