Dnia 29 kwietnia 2022 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Górecka Sędzia WSA Marek Sachajko Asesor sądowy WSA Robert Talaga (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 29 kwietnia 2022 roku sprawy ze skargi M. Ś., M. Ś. - wspólników Z. w K. na decyzję Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych/ZUS z dnia [...] września 2021 r. nr [...] w przedmiocie odmowy prawa do zwolnienia z opłacenia należności z tytułu składek za okres od 01 marca do 31 maja 2020r. uchyla zaskarżoną decyzję
Dnia [...] października 2020 roku M. Ś. reprezentujący Z. spółka cywilna M.. Ś., M.. Ś. zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. z "reklamacją do wniosku RDZ" wskazując, że spółka nie otrzymała decyzji w związku ze złożonym osobiście przez M. Ś. do "skrzynki" wnioskiem RDZ w dniach między [...] kwietnia 2020 roku. Wniosek dotyczący zwolnienia spółki z opłacania należności z tytułu składek za miesiące od marca do maja 2020 roku został przygotowany przez biuro księgowe obsługujące spółkę i przesłany e-mailem, a następnie wydrukowany i złożony w placówce ZUS w K..
Decyzją z dnia [...] listopada 2020 roku, nr [...] ZUS II Oddział w P. odmówił Z. s.c. jako płatnikowi składek prawa do zwolnienia z opłacenia należności z tytułu składek za okres marzec - maj 2020 roku.
W uzasadnieniu organ stwierdził, że w Kompleksowym Systemie Informatycznym ZUS nie zaewidencjonowano wniosku strony o zwolnienie z obowiązku opłacania należności z tytułu składek za marzec - maj 2020 roku i nie można było odnieść się do żądania spółki.
Spółka zarzuciła organowi nie przedstawił żadnych dowodów przemawiających za niezłożeniem przez spółkę wniosku RDZ o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek. Nie podano zasad prowadzenia rejestru korespondencji składanej do skrzynki podawczej wystawionej przy wejściu do placówki ZUS w K., a składając dokumenty do skrzynki nie można było uzyskać od organu potwierdzenia dokonania tej czynności. Odbywało się to wyłącznie na zasadzie zaufania do organu. Skarżący załączyli kopię złożonego wniosku RDZ sporządzonego i przesłanego przez biuro księgowe, który dnia [...] kwietnia 2020 roku w obecności pracownicy rejestracji J. K. został wydrukowany, podpisany, a następnie zaniesiony do ZUS. Skarżący wnieśli o przesłuchanie na powyższą okoliczność J. K..
Wyrokiem z dnia 22 czerwca 2021 roku, sygn. akt III SA/Po 174/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił zaskarżoną decyzję.
Zdaniem Sądu wyjaśnienia zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji były niewystarczające. Organ ograniczył się do lakonicznego podania, że na dzień 30 czerwca 2020 roku nie zaewidencjonowano wniosku strony o zwolnienie z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek za marzec - maj 2020 roku. Organ nie wyjaśnił dlaczego nie dał wiary wspólnikom Z. s.c., że wniosek faktycznie złożyli. Obciążając skarżących obowiązkiem wykazania, że złożyli wniosek organ nie podał, czy przy procedurze składania wniosków do pojemników (skrzynek podawczych) wystawionych w placówce ZUS lub przed nią strona miała możliwość wykazania tego w inny sposób niż na podstawie własnych wyjaśnień i z jakich przyczyn nie uwzględnił jej stanowiska.
Sąd uznał, iż obowiązkiem organu było wyjaśnienie, w jaki sposób ewidencjowano korespondencję składaną przez płatników składek do urn, czy ewidencja korespondencji dokonywana była codziennie, czy istnieje dokumentacja potwierdzająca wpływ wniosków za okres, w którym złożono wniosek, a wreszcie czy praktyka ewidencji wniosków różniła się w zależności od oddziału lub inspektoratu ZUS, czy może była ustandaryzowana.