Dnia 28 czerwca 2012 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Szczygielski (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Irena Krzemieniewska Sędzia NSA Teresa Rutkowska Protokolant asystent sędziego Anna Łuczyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 czerwca 2012 roku sprawy ze skargi B. M., E. A., Z. Z., K. Z. i K. D. na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odrzucenia wniosku mieszkańców o przeprowadzenie referendum lokalnego 1) stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały; 2) orzeka, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu do dnia uprawomocnienia się wyroku.
Rada Gminy Ładzice uchwałą Nr XIII/72/12 z dnia 22 lutego 2012 r. odrzuciła wniosek mieszkańców z dnia 23 stycznia 2012 r. o przeprowadzenie referendum w sprawie lokalizacji/budowy na obszarze Gminy Ładzice tzw. " farm wiatrowych".
W uzasadnieniu uchwały wyjaśniono, że Rada Gminy powołała komisję do sprawdzenia, czy wniosek mieszkańców o przeprowadzenie referendum odpowiada przepisom ustawy o referendum lokalnym. Komisja przeliczyła karty popierających wniosek, które zgodnie z deklaracją inicjatora referendum zawierają 469 podpisów. Zgodnie z art. 4 ustawy o referendum lokalnym, referendum przeprowadza się na wniosek co najmniej 10 % uprawnionych do głosowania mieszkańców gminy. Niezbędne minimum w przypadku Gminy Ładzice, to 384 prawidłowo złożone podpisy. Komisja zakwestionowała 53 podpisy ze względu na nieprawidłowe dane związane m.in. z błędnymi adresami, numerami PESEL, nieczytelnymi danymi, brakiem osób w rejestrze wyborców gminy. Ponadto komisja odebrała 146 oświadczeń od mieszkańców, iż podpisując się na listach nie zapoznali się z treścią karty. Stosownie do treści art. 14 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym ( Dz.U. z 2000 r. nr 88, poz. 985 ze zm.) inicjator przeprowadzenia referendum zbiera podpisy mieszkańców uprawnionych do wybierania organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego, którzy chcą poprzeć inicjatywę w tej sprawie.
Podpisy zbiera się na kartach, z których każda zawiera informacje o przedmiocie zamierzonego referendum oraz o tym, że poparcia nie można wycofać. Karta zawiera również:
1) nazwiska i imiona członków grupy oraz imię, nazwisko i miejsce zamieszkania pełnomocnika, jeżeli inicjatorem referendum jest grupa obywateli,
2) nazwę i adres siedziby statutowej struktury terenowej partii politycznej lub organizacji społecznej oraz imię, nazwisko i adres zamieszkania pełnomocnika, jeżeli inicjatorem referendum jest partia polityczna lub organizacja społeczna.
Mieszkaniec jednostki samorządu terytorialnego popierający wniosek o przeprowadzenie referendum podaje na karcie nazwisko, imię, adres zamieszkania i numer ewidencyjny PESEL. Dane te potwierdza własnoręcznym podpisem. Wycofanie udzielonego poparcia jest bezskuteczne.
Przywołany przepis nie zawiera co prawda opisu wyglądu kart do głosowania, jednak treść przepisu wskazuje, że inicjator zbiera podpisy mieszkańców, którzy chcą poprzeć inicjatywę referendalną. Oczywistym zatem jest, że osoba składająca podpis powinna złożyć go w sposób świadomy. W przeciwnym razie należy uznać, że jej oświadczenie wyrażające wolę poparcia dla inicjatywy referendum dotknięte jest istotnym błędem i jako takie może zostać odwołane. Zaistniały stan faktyczny poddaje w wątpliwość poprawność przygotowanego przez inicjatora wzoru karty poparcia. Należy zatem przyjąć, iż dwustronicowa konstrukcja karty poparcia może być okazją do popełnienia nadużyć przez inicjatora referendum i jako taka powinna zostać uznana za wadliwą.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o referendum lokalnym organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego podejmuje uchwałę w sprawie przeprowadzenia referendum, jeżeli wniosek mieszkańców spełnia wymogi ustawy oraz nie prowadzi do rozstrzygnięć sprzecznych z prawem. Inicjator referendum w swoim wniosku z dnia 23 stycznia 2012 r. wniósł o przeprowadzenie gminnego referendum w sprawie lokalizacji/budowy na obszarze gminy Ładzice tzw. " farm wiatrowych". Pytanie referendalne sformułowano następująco: Czy wyrażasz zgodę na budowę na obszarze gminy Ładzice tzw. " farm wiatrowych" ? Referendum nie powinno być zorganizowane w sytuacji, kiedy rozstrzygający wynik byłby nie do pogodzenia z powszechnie obowiązującym prawem, jak i wtedy gdy samo poddanie określonej sprawy trybowi referendum naruszałoby prawo, gdyż dla tego rodzaju sprawy prawo przewiduje inną obowiązkową procedurę. Na podkreślenie zasługuje, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy referendum musi dotyczyć sposobu rozstrzygania sprawy dotyczącej wspólnoty, mieszczącej się w zakresie zadań i kompetencji organów danej jednostki. Odnosząc się do wniosku, który zawiera pytanie: Czy wyrażasz zgodę na budowę na obszarze gminy Ładzice tzw. " farm wiatrowych"? stwierdzić należy, iż procedury dotyczące budowy inwestycji wynikają z przepisów prawa budowlanego i są objęte kompetencją organów administracji architektoniczno- budowlanej ( art. 82 ust. 1ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane - tj. Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.). Zgodnie z art. 82 ust. 2 Prawa budowlanego w pierwszej instancji właściwym organem w zakresie administracji architektoniczno-budowlanej jest zasadniczo starosta i to on jest uprawniony do wydawania decyzji administracyjnych w sprawach określonych w wymienionej ustawie. Rada gminy nie może zatem wydawać pozwoleń na budowę, zatem przedmiot referendum zaproponowany przez inicjatora referendum nie mieści się w zakresie ustawowych kompetencji rady.