Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janusz Bociąga (spr.) Sędziowie NSA Krystyna Kutzner WSA Barbara Pasternak Protokolant Ewelina Knapczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lutego 2014 r. sprawy ze skargi A w K na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z dnia 20 maja 2013 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia opłaty za czynności kontrolne I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, II. określa, że uchylone decyzje nie mogą być wykonywane, III. zasądza od Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego na rzecz A w K kwotę 440 (czterysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Powiatowy Inspektor Sanitarny decyzją z dnia [...] 2013 r. nr [...] działając na podstawie art. 2 § 2 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, art. 60 pkt 7 i art. 61 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r., art. 12 ust. 1 i art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej w związku z art. 61 ustawy Prawo budowlane oraz przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2010 r. w sprawie sposobu ustalenia wysokości opłat za badania laboratoryjne oraz inne czynności wykonywane przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej i art. 104 K.p.a. ustalił opłatę dla A w K os. Z w K, za kontrolę sanitarną przeprowadzoną w dniu 25 listopada 2011 r. budynku położonego w K przy ul. K i jego otoczenia w wysokości 198,00 zł płatną w terminie 21 dni od daty wydania niniejszej decyzji.
W uzasadnieniu organ wskazał, że podczas czynności kontrolnych przeprowadzonych w dniu 25 listopada 2011 r. stwierdzono zanieczyszczenie ptasimi odchodami zewnętrznej wschodniej ściany budynku, w tym okien, parapetów okiennych i podwórka również od strony wschodniej. Administrator kontrolowanego budynku oświadczył, że obowiązek utrzymania czystości oraz właściwego stanu sanitarno - porządkowego spoczywa na najemcach lokali użytkowych. Protokół z przeprowadzonej kontroli, zawierający opis dokonanych ustaleń, wręczono administratorowi przedmiotowego budynku - pracownikowi A w K. W piśmie z dnia 15 grudnia 2011 r. A w K wskazał, iż to najemcy lokali użytkowych przedmiotowego budynku we własnym zakresie zabezpieczają utrzymanie stanu sanitarno-porządkowego, zarówno wewnątrz budynku, jak i na zewnątrz oraz otwieranie i zamykanie, co wynika z treści postanowienia aktu VI ppkt 2 protokołu przejęcia-przekazania z dnia 31 marca 2002 roku. Ponadto zarządca podniósł, że z treści obowiązujących umów najmu (§ 4 ust. 4 pkt 3) wynika, iż najemca jest zobligowany do utrzymania lokalu i jego otoczenia w należytym stanie sanitarno-porządkowym określonym odrębnymi przepisami. A w K zaznaczył, iż zważywszy na treść obowiązujących umów najmu oraz protokołu przejęcia-przekazania z dnia 31 marca 2002 roku, to wszyscy najemcy lokali użytkowych w wyżej wskazanym budynku, ponoszą łączną odpowiedzialność za całość obowiązków w zakresie utrzymania właściwego stanu rządkowego i sanitarnego, zarówno wewnątrz budynku, jak i na zewnątrz.
Organ wskazał, że zgodnie z normą zawartą w art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, właściciel, posiadacz lub zarządzający nieruchomością są obowiązani utrzymywać ją w należytym stanie higieniczno-sanitarnym w celu zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym.
W tym miejscu należy wyjaśnić, że w przedmiotowej sprawie organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej nie stwierdził by stan sanitarny nieruchomości opisany w toku kontroli w dniu 25 listopada 2011 r. zagrażał wystąpieniem choroby zakaźnej lub zakażenia, bowiem zabrudzenie ptasimi odchodami dotyczyło zewnętrznej fasady budynku. W trakcie kontroli stwierdzono wprawdzie zabrudzenie ptasimi odchodami części podwórka strony wschodniej budynku, jednakże nie niosło to za sobą ryzyka wystąpienia choroby zakaźnej. Mając powyższe na uwadze zasadnym jest stwierdzenie, iż w niniejszej sprawie nie było przesłanek uzasadniających zastosowanie przepisów ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w tym art. 22 ust 1 tejże ustawy. Jednakże w myśl art. 1 Prawa budowlanego ustawa ta normuje działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz określa zasady działania organów administracji publicznej w tych dziedzinach. Zgodnie natomiast z przepisem art. 61 ust 1 pkt 1 Prawa budowlanego właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany utrzymywać i użytkować obiekt zgodnie z zasadami określonymi w przepisie art. 5 ust. 2 tejże ustawy. Art. 5 ust. 2 Prawa budowlanego stanowi że, obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, w szczególności w zakresie związanym z wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi (art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. d). Z analizy przepisu art. 61 ustawy Prawo budowlane jednoznacznie wynika, iż określa krąg podmiotów zobowiązanych do dbania o stan techniczny obiektu budowlanego, w tym także odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych. To właśnie tylko te podmioty - właściciel bądź zarządca nieruchomości - mogą być stroną postępowania administracyjnego, w którym ocenia się skutki niedochowania obowiązków wyżej wskazanych, w tym w przedmiocie ustalenia opłaty za kontrolę sanitarną budynku. Organ nie zakwestionował obowiązków najemcy do utrzymania lokalu i części wspólnych budynku we właściwym stanie technicznym i higieniczno - sanitarnym, lecz stwierdził, że obowiązek ten ma charakter cywilnoprawny, a zatem regulacje te dotyczą wyłącznie relacji na linii wynajmujący - najemca. Właściciel nieruchomości położonej w K przy ulicy K, czyli Gmina oddał w zarząd przedmiotową nieruchomość A w K. Zatem to A przejął odpowiedzialność za właściwe utrzymanie nieruchomości, w tym także w rozumieniu przepisu art. 61 ustawy Prawo budowlane. W myśl art. 36 ust. 1 i ust. 2 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej za badania oraz inne czynności wykonywane przez organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej w związku ze sprawowaniem bieżącego oraz zapobiegawczego nadzoru sanitarnego, pobiera się opłaty w wysokości kosztów ich wykonania, a opłat nie pobiera się jedynie w przypadku, jeżeli w wyniku tych badań bądź innych czynności kontrolnych nie stwierdzono naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych Opłata ustalona w decyzji wynika z czynności wykonanych w związku z kontrolą sanitarną, przyjmując średnią stawkę godzinową wynagrodzenia pracowników wykonujących czynności kontrolne w wysokości 22,66 złotych oraz narzutu kosztów pośrednich w wysokości 45,43%, zgodnie z zarządzeniem Dyrektora Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej nr [...] z dnia 29 lipca 2008 roku w sprawie postępowania przy ustalaniu opłat za badania laboratoryjne oraz inne czynności kontrolne przez Powiatową Stację Sanitarno -Epidemiologiczną (zmienionym zarządzeniem Dyrektora kwiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej nr [...]). Koszty bezpośrednie przedstawiają się następująco: 1/ robocizna - 113,30 złotych (5 godz., 2 osoby), opracowanie techniczno-biurowe - 22,66 złotych (1 godz.). Koszty pośrednie wynoszą 45,43 % kosztów pośrednich.