Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Felicja Kajut, Sędziowie Sędzia WSA Alina Dominiak, Sędzia NSA Marek Gorski (spr.), Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Kinga Czernis, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 kwietnia 2008 r. sprawy ze skargi S. L. na decyzję Wojewody [...] z dnia 28 listopada 2007 r. nr [...] w przedmiocie orzeczenia o konieczności sprawowania przez poborowego bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny oddala skargę.
Burmistrz Miasta [...] decyzją z dnia 15 października 2007 r. orzekł o braku konieczności sprawowania przez poborowego S. L. bezpośredniej opieki nad ciocią G. L. zamieszkałą w B. przy ul. [...]. Jako podstawę rozstrzygnięcia organ powołał art. 39a w związku z art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 ze zm.) i rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 3 stycznia 2006 r. w sprawie orzekania o konieczności sprawowania przez poborowego bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny (Dz. U. Nr 17, poz.129).
W uzasadnieniu organ wskazał, że S. L. złożył wniosek o zwolnienie z zasadniczej służby wojskowej ze względu na konieczność sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny. Do wniosku dołączył orzeczenie lekarskie o uznaniu G. L. za osobę całkowicie niezdolną do pracy i niezdolną do samodzielnej egzystencji, notarialną umowę o opiekę z dnia 11 września 2007 r. oraz oświadczenie zawierające wyszczególnienie członków rodziny wyżej wymienionej.
W trakcie postępowania organ pozyskał informację z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w B., że G. L., mimo orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji, wykonuje sama podstawowe czynności. Organ ustalił również, że S. L. jest zameldowany w lokalu przy ul. [...] w B. G. L. jest stanu wolnego i nie ma dzieci, posiada rodzeństwo, które zamieszkuje w B., R., P. i W.
Zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej poborowemu udziela się odroczenia zasadniczej służby wojskowej na jego udokumentowany wniosek ze względu na konieczność sprawowania bezpośredniej opieki nad wspólnie z nim zamieszkałym członkiem rodziny, który został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy i do samodzielnej egzystencji, pod warunkiem, że nie ma innego pełnoletniego członka rodziny bliższego lub równego stopniem pokrewieństwa obowiązanego do sprawowania opieki.
Organ zaznaczył, że przepis ten nie uzależnia orzeczenia o konieczności sprawowania opieki od faktycznego sprawowania opieki przez inne osoby lub równe stopniem pokrewieństwa, lecz od istnienia po stronie tych osób obowiązku do sprawowania takiej opieki.
Kierując się brzmieniem cytowanego przepisu organ uznał, że obowiązek opieki nad G. L. ciąży na jej rodzeństwie, a nie na siostrzeńcu.
W odwołaniu od decyzji S. L. zarzucił, że naruszono art. 10 k.p.a. i nie wyjaśniono wszystkich okoliczności sprawy. Podkreślił, że tylko on zamieszkuje z ciotką i chociaż jej najbliższa rodzina (rodzeństwo) liczy 6 osób, to żadne z nich nie jest w stanie podjąć się opieki.
Po rozpatrzeniu odwołania Wojewoda [...] decyzją z dnia 28 listopada 2007 r. utrzymał w mocy decyzję organu niższej instancji.
W uzasadnieniu organ odwoławczy powołał treść art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej i stwierdził, że w orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalił się pogląd, że obowiązek sprawowania opieki nad członkiem rodziny ma charakter obowiązku alimentacyjnego, którego treść i zakres regulują art. 128 i art. 129 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W myśl tych uregulowań obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo; zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem.