Zdarzeniem rodzącym obowiązek podatkowy w razie wystawienia faktury lub rachunku uproszczonego, gdy dana sprzedaż nie była objęta obowiązkiem podatkowym albo została zwolniona od podatku, jest sam fakt wystawienia faktury lub rachunku uproszczonego, w którym została wykazana kwota tego podatku, chyba że przepisy ustawy przewidują szczególny moment powstania obowiązku podatkowego.
Obowiązek zapłaty podatku na podstawie przepisu art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ ma miejsce także w przypadkach braku sprzedaży.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi "TS" Spółka z o.o. na decyzję Izby Skarbowej w W. w przedmiocie zwrotu nadpłaty podatku - oddala skargę.
Pismem z dnia 7 maja 1999 r. "TS" Spółka z o.o. w W. zwrócił się do Urzędu Skarbowego W. z żądaniem stwierdzenia nadpłaty z tytułu nienależnie zapłaconego podatku od towarów i usług za styczeń 1999 r. od sprzedaży blankietów do zawierania zakładów w grach losowych w kwocie 179.489,65 zł. Jako podstawę żądania powołano art. 79 par. 1 w związku z art. 79 par. 2 Ordynacji podatkowej, zaś w uzasadnieniu powołano się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 października 1998 r. III SA 680/97 /Monitor Podatkowy 2000 nr 1 str. 34/, w którym Sąd stwierdził m.in., iż sprzedaż przez podmiot prowadzący gry liczbowe blankietu służącego do typowania liczb nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż tego rodzaju działalność mieści się w zakresie gier losowych i zakładów wzajemnych, która podlega opodatkowaniu podatkiem od gier na zasadach określonych w odrębnej ustawie. Zgodnie zaś z art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym do takiej działalności przepisów tej ustawy nie stosuje się. Ponadto Sąd zakwestionował ustalenia organów podatkowych uznające przedmiotowe blankiety za towar w rozumieniu przepisów ww. ustawy. W żądaniu nadmieniono także, że sprzedaż blankietów była dokumentowana wewnętrznymi rachunkami uproszczonymi i podano, że "TS" kwoty należne z tytułu sprzedaży blankietów przyjął do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, deklarując i wpłacając wynikający z tego tytułu podatek za poszczególne okresy rozliczeniowe. Działania takie miały wynikać ze stanowiska zajętego przez organy skarbowe.
Decyzją z dnia 24 czerwca 1999 r. Urząd Skarbowy W. odmówił żądaniu strony. W uzasadnieniu wskazał na fakt, iż opodatkowując sprzedaż wymienionych blankietów, strona udokumentowała ją "wewnętrznym" rachunkiem uproszczonym (...) wystawionym w dniu 31 stycznia 1999 r. W rachunku tym wykazała podatek na kwotę 179.489 zł. Wykazanie w rachunku uproszczonym kwoty podatku obligowało stronę - zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - do jego zapłaty. Wobec powyższego nie zostały spełnione warunki określone w art. 72 par. 1 Ordynacji podatkowej. W uzasadnieniu decyzji podano także, że zostały zachowane warunki dotyczące korekty obrotu i kwoty podatku należnego, jak również nie wpłynęła deklaracja korygująca wysokość zobowiązania podatkowego za styczeń 1999 r.
W odwołaniu od tej decyzji Spółka zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 73 par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ w związku z art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./, zwanej dalej ustawą o VAT, poprzez bezpodstawne nieuwzględnienie nadpłaty nienależnie zadeklarowanego i zapłaconego przez Spółkę podatku od towarów i usług od sprzedaży blankietów do zawierania zakładów w grach liczbowych za miesiąc styczeń 1999 r., wskutek nieznajdującego oparcia w obowiązujących przepisach prawa uznania zaistnienia po stronie obowiązku podatkowego. W uzasadnieniu wyrażono pogląd, iż dopiero z momentem wprowadzenia faktury /rachunku uproszczonego/ do obrotu prawnego, tj. doręczenia tego dokumentu nabywcy, realizują one cel przypisany przepisami ustawy o podatku od towarów i usług i dopiero wobec takich dokumentów możemy mówić o "wystawieniu faktury lub rachunku uproszczonego" w rozumieniu art. 33 ust. 1 ustawy o VAT. W konkluzji wyrażono pogląd, iż art. 33 ust. 1 ustawy o VAT nie dotyczy dokumentów wewnętrznych podatnika, które nie są i nie mogą być wprowadzone do obrotu prawnego, nawet jeżeli zawierają w sobie elementy wymagane dla faktury czy rachunku uproszczonego, w tym kwoty podatku. Ponadto powołano się na pismo Ministerstwa Finansów z dnia 8 czerwca 1996 r. (...), którego brak w aktach sprawy i pogląd wyrażony w leksykonie VAT - J. Zubrzyckiego /Oficyna Wydawnicza "Unimex" Wrocław 1999 r., str. 197-198/ i nadmieniono, że rachunek wystawiony przez Spółkę nie dokumentuje konkretnej sprzedaży "towaru", lecz wykazuje sumę wszystkich sprzedaży dokonanych na rzecz różnych, nieznanych nabywców w danym okresie rozliczeniowym, nie mógł więc ten rachunek być wprowadzony do obrotu prawnego. Z tego samego względu, zdaniem odwołującego, rachunek ten nie podlegał korekcie.