Brak korekty faktury /rachunku uproszczonego/ uniemożliwia zmniejszenie obrotu, nawet gdyby obie strony transakcji zgodnie twierdziły, że rzeczywista należność była odmienna od figurującej w fakturze /rachunku uproszczonym/. Innym przykładem zastosowania przez ustawodawcę zasady prawdy formalnej /a nie materialnej/ jest art. 33 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./, który wprowadza obowiązek zapłaty podatku wykazanego w fakturze /rachunku uproszczonym/ przez wystawcę, choćby obiektywnie /materialnie/ sprzedaż nie była objęta obowiązkiem podatkowym. Art. 33 ust. 1 in fine wiąże wyraźnie obowiązek zapłaty podatku z faktem wystawienia faktury, a nie ze sprzedażą. Przepis ten adresowany jest nie tylko do podatników VAT, ale do każdego podmiotu, który wystawi fakturę /rachunek uproszczony/. Nie może mieć przy tym znaczenia przesądzającego fakt "anulowania" przez stronę skarżącą wystawionych przez nią uprzednio faktur /rachunków uproszczonych/. Możliwość "anulowania" faktur /rachunków uproszczonych/, mimo że nie jest dopuszczona wyraźnie przez ustawę o VAT, należy zaaprobować jako praktyczną i realną drogę "wycofania się" podatnika z błędnego wystawienia dokumentu rozliczeniowego. Jednak powinna ona dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych /faktur, rachunków uproszczonych/, które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego /np. poprzez doręczenie ich kontrahentom/. Natomiast w przypadku wprowadzenia takich dokumentów do obrotu prawnego, pozostaje jedynie możliwość dokonania korekt faktur /rachunków uproszczonych/ na zasadach określonych przepisami.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Przedsiębiorstwa Gospodarki Gruntami "T." Spółki z o.o. na decyzję Izby Skarbowej w O. z dnia 7 lipca 1999 r. (...) w przedmiocie podatku od towarów i usług - oddala skargę.
Zaskarżoną do Naczelnego Sądu Administracyjnego decyzją z dnia 7.07.1999 r. Izba Skarbowa w Olsztynie utrzymała w mocy zakwestionowaną w odwołaniu Przedsiębiorstwa Gospodarki Gruntami - "T." - Sp. z o.o. z O. decyzję Inspektora Kontroli Skarbowej z Urzędu Kontroli Skarbowej w O. z dnia 31.03.1999 r. określającą zobowiązanie w podatku od towarów i usług za styczeń, luty, marzec, kwiecień, czerwiec, wrzesień, październik, listopad i grudzień 1997 r., zaległość podatkową w tym podatku za wskazane miesiące, odsetki za zwłokę liczone do dnia wydania decyzji organu I instancji oraz ustalającą dodatkowe zobowiązanie podatkowe za wskazane miesiące.
W uzasadnieniu decyzji Izba Skarbowa w O. podzieliła stanowisko organu I instancji, że przyjęty przez Spółkę "T." sposób dokumentowania zakupu i sprzedaży robót budowlanych, remontowych, modernizacyjnych i usług budowlanych powodował, iż to właściwie Spółka była nabywcą i sprzedawcą wymienionych robót i usług. W toku kontroli źródłowej ustalono bowiem, że podatnik będąc inwestorem zastępczym nabył od wykonawców zadań inwestycyjnych roboty i usługi dokumentowane fakturami VAT, które to dowody zakupu /wystawione na podatnika/ ujmowane były wyłącznie w ewidencji księgowej, a nie były ewidencjonowane w ewidencji zakupu prowadzonej dla potrzeb podatku od towarów i usług oraz w deklaracjach VAT-7.
Nabyte od wykonawców roboty budowlane i usługi projektowe były następnie odsprzedane inwestorom na podstawie wystawianych przez Spółkę rachunków uproszczonych, również ujmowanych wyłącznie w ewidencji księgowej Spółki, bez ich ujęcia w ewidencji dla potrzeb podatku od towarów i usług i w deklaracjach VAT-7.
Zdaniem Izby Skarbowej w świetle art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ Spółka "T." miała prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony /z uwzględnieniem warunku określonego w przepisie art. 19 ust. 3 tej ustawy/, z którego to jednak prawa Spółka nie skorzystała. Wystawiając zaś rachunki uproszczone, w których figurowała jako podmiot dokonujący sprzedaży, była zobowiązana do rozliczenia podatku należnego od tej sprzedaży. W uzasadnieniu decyzji Izba Skarbowa w O. wskazała też, że dokonane przez Spółkę w trakcie kontroli anulowanie rachunków uproszczonych i wystawienie w ich miejsce dokumentów w postaci obciążeniowych not księgowych pozostawało bez wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Zgodnie bowiem z zasadami dokonywania korekt sprzedaży jak też ich dokumentowania, określonymi w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 154 poz. 797 ze zm./ tj. w przepisach par. 43 i par. 44 oraz zgodnie z przepisem par. 52 tego rozporządzenia - podstawę do korekty obrotu i kwot podatku należnego u sprzedawcy mogą stanowić rachunki uproszczone, korygujące sprzedaż.
Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy pozostaje też fakt, że przeprowadzona w Spółce kontrola w czerwcu 1998 r. nie wskazała na nieprawidłowości ustalone następnie przez organ I instancji. Kontrola ta dotyczyła bowiem prawidłowości zeznania rocznego CIT-8 /podatku dochodowego od osób prawnych/ i nie obejmowała ona swym zakresem kont księgi głównej handlowej, na których Spółka ujmowała dokumenty zakupu i sprzedaży.