1. Chwilę powstania zobowiązania w podatku od towarów i usług w zakresie usług budowlanych i budowlano-montażowych należy ustalać zgodnie z kryteriami określonymi w art. 6 ust. 8 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./, nie zaś na podstawie par. 6 ust. 1 pkt 2 lit. "d" rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 154 poz. 797 ze zm./, wydanego z upoważnienia ustawowego sprzecznego z art. 92 ust. 1 i art. 217 Konstytucji RP.
2. Otrzymanie zaliczki w wysokości niższej niż połowa ceny przed wykonaniem usługi budowlanej lub budowlano-montażowej nie powoduje powstania obowiązku w podatku od towarów i usług.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi Przedsiębiorstwa Budownictwa Ogólnego "B." Spółka z o.o. w O. na decyzję Izby Skarbowej w O. z dnia 6 lutego 1998 r. (...) w przedmiocie wymiaru podatku od towarów i usług za okres lipiec-grudzień 1996 r. na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 8 czerwca 1999 r. III SA 5124/98 - oddala rewizję nadzwyczajną.
Izba Skarbowa w O. decyzją z dnia 6 lutego 1998 r. (...) po rozpoznaniu odwołania Przedsiębiorstwa Budownictwa Ogólnego "B." Spółki z o.o. w O. od rozstrzygnięcia Inspektora Kontroli Skarbowej w Urzędzie Kontroli Skarbowej w O. z dnia 11 września 1997 r. (...) na podstawie art. 138 par. 2 Kodeks postępowania administracyjnego w zw. z art. 335 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ uchyliła zaskarżoną decyzję w części dotyczącej określenia zobowiązania w podatku od towarów i usług za miesiąc listopad i grudzień 1996 r. oraz ustalania dodatkowego zobowiązania podatkowego z art. 27 ust. 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ za miesiąc lipiec 1996 r, i określiła nadwyżkę podatku od towarów i usług naliczonego nad należnym za listopada 1996 r., w kwocie 86.477 zł oraz zobowiązanie w podatku od towarów i usług, za miesiąc grudzień 1996 r. w kwocie 29.377 zł, a nadto umorzyła postępowanie organu podatkowego pierwszej instancji w zakresie ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego za miesiąc lipiec 1996 r.
W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że niezasadne jest twierdzenie podatnika, iż otrzymanie przez niego zaliczki w wysokości 14 procent umówionej ceny na poczet robót budowlanych przed ich wykonaniem /przed odbiorem robót protokołem zdawczo-odbiorczym/ nie rodziło obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. Niezasadne jest również twierdzenie, że został naruszony art. 6 ust. 8 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. oraz par. 6 ust. 1 pkt 1 pkt 2 lit. "d" rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 154 poz. 797 ze zm./. Stosownie bowiem do treści powołanego przepisu rozporządzenia w przypadku robót budowlanych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dni od dnia wykonania usługi. Otrzymanie części zapłaty powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części /par. 6 ust. 3 rozporządzenia/.
W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż spółka w dniu 1 lipca 1996 r. otrzymała zaliczkę w kwocie 337.500 zł na poczet robót budowlanych realizowanych na rzecz Urzędu Dozoru Technicznego w W., która to zaliczka stanowiła 14 procent uzgodnionej ceny. Otrzymana zaliczka nie została wpisana przez spółkę do ewidencji sprzedaży prowadzonej dla potrzeb podatku od towarów i usług oraz nie była opodatkowana. W ocenie Izby Skarbowej w przypadkach określonych w par. 6 ust. 1 pkt 2 lit. "d" ww. rozporządzenia nie mają zastosowania ogólne zasady powstania obowiązku podatkowego określone w art. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Kwota otrzymanej zaliczki w przypadku usług budowlanych i budowlano-montażowych zaliczana jest do obrotu podatnika w miesiącu otrzymania, także wówczas, gdy nie przekracza połowy ceny usługi. Wskazuje na to treść par. 6 ust. 3 cyt. rozporządzenia.