Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Teresa Zyglewska Sędziowie sędzia NSA Jerzy Stelmasiak (spr.) sędzia del. WSA Dariusz Chaciński po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej A. sp. z o.o. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 maja 2020 r. sygn. akt IV SA/Wa 354/20 w sprawie ze skargi A. sp. z o.o. z siedzibą w W. na postanowienie Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] grudnia 2019 r. znak [...] w przedmiocie nałożenia grzywny w celu przymuszenia oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z 19 maja 2020 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę A. sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej: spółka) na postanowienie Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z [...] grudnia 2019 r. w przedmiocie nałożenia grzywny w celu przymuszenia.
W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że decyzją z [...] listopada 2018 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Krakowie nałożył na spółkę obowiązek przeprowadzania I etapu remediacji historycznego zanieczyszczenia powierzchni ziemi na terenie działki nr [...].
Upomnieniem z 8 lipca 2019 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Krakowie wezwał spółkę do wykonania powyższego obowiązku, wskazując, że obowiązek ten stał się wymagalny od 12 grudnia 2018 r., a termin jego wykonania upłynął 30 czerwca 2019 r. Następnie wnioskiem z 30 sierpnia 2019 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Krakowie zwrócił się do Wojewody Małopolskiego o wszczęcie postępowania egzekucji administracyjnej, w celu wyegzekwowania obowiązku, zgodnie z załączonym tytułem wykonawczym.
Postanowieniem z 30 września 2019 r. Wojewoda Małopolski nałożył na spółkę grzywnę w celu przymuszenia w wysokości 5 000,00 zł i wezwał do jej uiszczenia w terminie do 30 listopada 2019 r. podnosząc, że w przypadku nieuiszczenia grzywny w podanym terminie, zostanie ona przymusowo ściągnięta w trybie egzekucji administracji należności pieniężnych. Ponadto organ egzekucyjny I instancji wezwał spółkę do wykonania w terminie do 30 listopada 2019 r. obowiązku wskazanego w tytule wykonawczym nr 1 z 30 sierpnia 2019 r., wystawionym przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Krakowie
Spółka wniosła zażalenie na postanowienie z 30 września 2019 r.
Postanowieniem z [...] grudnia 2019 r. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska utrzymał w mocy postanowienie Wojewody Małopolskiego z 30 września 2019 r. Jako podstawę decyzji organ wskazał art. 2 § 1 pkt 10, art. 3 § 1, art. 20 § 1 pkt 1, art. 119 § 1, art. 121 § 2 ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2018 r., poz. 1314 ze zm., dalej: u.p.e.a.). W uzasadnieniu organ egzekucyjny II instancji zauważył, że nakładając grzywnę, organ egzekucyjny nie bada przyczyn niewykonana obowiązków wynikających z egzekwowanej decyzji. W tej sprawie brak wykonania obowiązku przez dłużnika (spółkę) jest bezsporny.
Spółka wniosła skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Oddalając skargę Sąd I instancji wskazał, że zakres postępowania prowadzonego przez organ egzekucyjny, a tym samym zakres kognicji Sądu I instancji, jest ograniczony jedynie do zasadności nałożenia grzywny w celu przymuszenia. W postępowaniu przed organem egzekucyjnym nie bada się merytorycznych podstaw powstania obowiązku, a tym samym nie bada ponownie zasadności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Organ egzekucyjny z urzędu analizuje dopuszczalność egzekucji administracyjnej i nie jest uprawniony do weryfikowania przesłanek podstawy tytułu wykonawczego. Badanie dopuszczalności egzekucji administracyjnej obejmuje ustalenie, czy obowiązek podlega egzekucji administracyjnej, czy tytuł wykonawczy został wystawiony przez uprawniony podmiot, czy konkretny organ egzekucyjny jest właściwy do egzekucji obowiązku, określonego w tytule wykonawczym oraz czy osoba wskazana w tytule wykonawczym podlega orzecznictwu polskich organów administracyjnych. Organ egzekucyjny nie jest władny podejmować żadnych działań, ingerujących w treść decyzji, stanowiącej podstawę wystawienia tytułu wykonawczego. Postępowanie egzekucyjne nie jest również etapem postępowania, na którym decyduje się o istnieniu obowiązku. Te kwestie rozstrzygają się na etapie jurysdykcyjnego postępowania administracyjnego.