Nabycie przez urzędnika państwowego mianowanego prawa do emerytury na podstawie przepisów dotyczących ogółu pracowników /art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych - Dz.U. nr 31 poz. 214 ze zm./ nie uchyla ochrony przewidzianej w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych /Dz.U. nr 55 poz. 234/.
Stwierdzenie nieważności decyzji rozwiązującej stosunek pracy z mianowanym urzędnikiem państwowym powoduje przywrócenie go do pracy na poprzednich warunkach oraz w przypadku jej podjęcia obowiązek wypłaty wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy /art. 45 par. 1 i art. 47 par. 1 Kp w związku z art. 5 Kp/.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi (...) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej (...) w przedmiocie rozwiązania stosunku pracy za wypowiedzeniem ustawowym na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Pracy i Polityki Socjalnej (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodek Zamiejscowy w Lublinie z dnia 22 grudnia 1992 r. SA/Lu 1440/92
uchyla zaskarżony wyrok i decyzję Dyrektora Izby Skarbowej (...) oraz stwierdza nieważność decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego (...).
Decyzją z dnia 2 listopada 1992 r. nr (...) Dyrektor Izby Skarbowej w L. utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w L. z dnia 30 września 1992 r. nr (...), rozwiązującą za wypowiedzeniem stosunek pracy z Danielą K., uznając, że decyzja ta jest zgodna z prawem.
Daniela K. zaskarżyła decyzję z dnia 2 listopada 1992 r. do Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzucając jej naruszenie art. 40 i art. 41 Kp oraz art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych z uwagi na rozwiązanie z nią jako przewodniczącą zarządu zakładowej organizacji związkowej umowy o pracę bez zgody tego zarządu.
Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Lublinie wyrokiem z dnia 22 grudnia 1992 r., (...) oddalił skargę powołując się na wyrażone w doktrynie oraz w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 1991 r. I PZP 33/91, poglądy, że obrona stosunku pracy członka zarządu zakładowej organizacji związkowej nie dotyczy sytuacji, w której osiągnął on wiek emerytalny. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych nastąpiło swoiste ograniczenie ochrony działaczy związkowych gwarantowanej przez poprzednie przepisy, co przemawia za utrzymaniem dotychczasowej wykładni.
Wyrok ten zaskarżył rewizją nadzwyczajną Minister Pracy i Polityki Socjalnej, zarzucając mu rażące naruszenie art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.
Minister Pracy podniósł, że przepis ten nie zawiera odesłania do przepisów kodeksu pracy zawierających ograniczenia zasady konsultacji ze związkami zawodowymi w odniesieniu do pracowników, którzy osiągnęli wiek emerytalny. Nastąpiła tym samym zmiana stanu prawnego skutkująca rozszerzenie kompetencji organizacji związkowych. Powinno to spowodować odejście od dotychczas przyjmowanej wykładni zakresu ochrony członka zarządu zakładowej organizacji związkowej, który osiągnął wiek emerytalny.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych /Dz.U. nr 31 poz. 214 ze zm./ w razie nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów dotyczących ogółu pracowników, może nastąpić rozwiązanie w drodze wypowiedzenia stosunku pracy z urzędnikami państwowymi mianowanymi. Jednakże według art. 16 tej ustawy nie narusza to przepisów dotyczących szczególnej ochrony pracowników w zakresie wypowiedzenia i rozwiązania stosunku pracy. Jednym z takich przepisów, ustanawiających szczególną ochronę stosunku pracy, jest art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych /Dz.U. nr 55 poz. 234/, przewidujący w ust. 1, że pracodawca nie może bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej ani wypowiedzieć, ani rozwiązać stosunku pracy z pracownikiem będącym członkiem zarządu lub komisji rewizyjnej zakładowej organizacji związkowej w czasie trwania mandatu oraz w okresie roku po jego wygaśnięciu.
Ponieważ jest niesporne, że Daniela K. była przewodniczącą zarządu zakładowej organizacji związkowej, występujący w sprawie problem sprowadzał się do pytania, czy nabycie przez urzędnika mianowanego prawa do emerytury na podstawie przepisów dotyczących ogółu pracowników uchyla ochronę wynikającą z przepisu art. 32 ust. 1 ustawy związkowej.