Dochód faktyczny, osiągany przez emeryta, pozostającego w zatrudnieniu w ramach stosunku pracy, oznacza wynagrodzenie pomniejszone o koszty jego uzyskania w rozumieniu przepisu art. 22 ust. 10 ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /t.j. Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 3 października 1996 r. sprawy z wniosku Michała L. przeciwko (...) Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w W. o wysokość emerytury, na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Pracy i Polityki Socjalnej (...) od wyroku Sądu Apelacyjnego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we W. z dnia 24 stycznia 1996 r. (...)
oddalił rewizję nadzwyczajną.
Michał L. odwołał się do Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we W. od decyzji (...) Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych wydanej 28 czerwca 1995 r. a dotyczącej rozliczenia emerytury wnioskodawcy ze względu na osiągany przez niego dochód z tytułu zatrudnienia.
W odwołaniu Michał L. zarzucił, że organ rentowy obliczył dla celów zmniejszenia emerytury dochód brutto bez uwzględnienia i odliczenia kosztów uzyskania.
W odpowiedzi na odwołanie (...) DOKP wnosiła o utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji. W ocenie organu rentowego z przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22 lipca 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty /Dz.U. nr 58 poz. 290 ze zm./, a przede wszystkim z par. 1 ust. 1 pkt. 1 wynika, że dochodem wpływającym na wstrzymanie lub zmniejszenie świadczeń jest wynagrodzenie, które przyjmuje się do podstawy wymiaru emerytury lub renty, a więc z uwzględnieniem kosztów przychodu.
Sąd Wojewódzki wyrokiem z 3 listopada 1995 r. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustalił iż wnioskodawca osiągnął w 1994 r. dochód w wysokości trzy tysiące pięćset dziewięć złotych i osiemdziesiąt cztery grosze a nie jak to przyjęto w decyzji trzy tysiące siedemset osiemdziesiąt dwa złote dwadzieścia cztery grosze.
Zdaniem Sądu Wojewódzkiego z przepisu art. 24 ustawy z dnia 17 października 1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw /Dz.U. nr 104 poz. 450 ze zm./ oraz z par. 1 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22 lipca 1992 r., wymienionego wyżej, za dochód osiągnięty przez emeryta lub rencistę uważa się dochód faktyczny.
Sąd odwołał się do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 28 września 1994 r., II UZP 26/94 /OSNAPU 1994 nr 12 poz. 196/, w której uznano, że pojęcie dochodu, zawarte w przytoczonych przepisach oznacza kwotę otrzymywanego wynagrodzenia według analogicznych zasad, jak przewidziane w przepisach o podatku od osób fizycznych.
Sąd Apelacyjny wyrokiem z 24 stycznia 1996 r. oddalił rewizję organu rentowego od wyroku Sądu Wojewódzkiego.
Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu wyroku podzielił pogląd przyjęty przez Sąd Wojewódzki a znajdujący też potwierdzenie we wspomnianej uchwale Sądu Najwyższego co do tego, że przez pojęcie dochodu użyte w ustawie rewaloryzacyjnej oraz w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22 lipca 1992 r., należy rozumieć dochód po odliczeniu kosztów uzyskania, tak jak to ma miejsce w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sąd Apelacyjny przyznał, w związku z wywodami rewizji, że powoływana uchwała Sądu Najwyższego nie ma charakteru wiążącego poza sprawą, w której została podjęta w wyniku przedstawionego zagadnienia prawnego. Jednakże Sąd Apelacyjny podzielił pogląd prawny wyrażony w tej uchwale i podkreślił, że art. 24 ustawy rewaloryzacyjnej uzależnia prawo do otrzymania świadczeń emerytalno-rentowych w pełnej lub ograniczonej wysokości od wysokości dochodów osiągniętych z pracy lub innej działalności. Według Sądu Apelacyjnego ustawodawca założył, że korzystanie z publicznego funduszu emerytalnego winno ulec ograniczeniu lub okresowemu wstrzymaniu, gdy uprawniony do świadczenia uzyskał środki utrzymania, zastępujące emeryturę lub rentę. Dla realizacji tego założenia odpowiednie jest przyjęcie w rozliczeniu emeryta lub rencisty faktycznego dochodu, a więc pomniejszonego o koszty jego uzyskania.