Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Daria Sachanbińska - spr. Sędziowie Sędzia WSA Teresa Cisyk Sędzia WSA Ewa Janowska Protokolant Sekretarz sądowy Agnieszka Jurek po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 14 marca 2013 r. sprawy ze skargi R. K. na bezczynność Opolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w przedmiocie informacji publicznej 1) zobowiązuje Opolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do wydania aktu rozstrzygającego wniosek R. K. z dnia 9 listopada 2012 r. lub do dokonania czynności udzielenia żądanej przez skarżącego R. K. informacji publicznej, w terminie 14 dni od dnia otrzymania prawomocnego wyroku wraz z aktami postępowania administracyjnego, 2) stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, 3) zasądza od Opolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na rzecz skarżącego R. K. kwotę 100 (sto) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Wnioskiem z dnia 9 listopada 2012 r. R. K. zwrócił się do Opolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (zwany dalej także Konserwatorem Zabytków) o udostępnienie informacji publicznej przez nadesłanie pocztą elektronicznej wersji - na płycie CD wszystkich stron ksiąg oznaczonych literą "C" w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Kultury z dnia 26 maja 2011 r. w sprawie prowadzenia rejestru zabytków, krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem (Dz. U. nr 113, poz. 661), czyli wszystkich stron z rejestru zabytków archeologicznych dla województwa opolskiego, a także kart ewidencji zabytków archeologicznych wchodzących w skład ewidencji zabytków dla województwa opolskiego, w rozumieniu art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. nr 162, poz. 1568 ze zm.) oraz cyt. wyżej rozporządzenia z dnia 26 maja 2011 r. w sprawie prowadzenia rejestru zabytków (...), dla wszystkich zabytków archeologicznych leżących na obszarze gmin: Dobrzeń Wielki, Lubsza, Łubniany, Murów, Pokój, Popielów. R. K. zastrzegł jednocześnie, by na przesłanych dokumentach dokonano "zaczernienia" danych dotyczących osób prywatnych.
W odpowiedzi na powyższe żądanie Konserwator Zabytków poinformował wnioskodawcę pismem z dnia 19 listopada 2012 r., że księga C (oraz księgi A) - wojewódzki rejestr stanowisk archeologicznych składa się z ponad 1200 wpisów na około 530 stronach ksiąg o formacie większym od A3. Tak więc, aby wykonać żądane kserokopie w/w ksiąg organ musiałby zaangażować znaczne środki osobowe i finansowe. Ponadto realizacja zgłoszonego żądania wiąże się z potrzebą przeprowadzenia analiz poszczególnych zapisów pod kątem usunięcia danych chronionych prawem. Byłaby to zatem informacja przetworzona, dlatego wnioskodawca powinien wykazać, stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198 ze zm.), potrzebę uzyskania przedmiotowych informacji w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego. Organ podał także, dostrzegając zagrożenia jakie wiążą się z nielegalną działalnością tzw. poszukiwaczy skarbów i hobbystów, że udziela wszelkich informacji o stanowiskach archeologicznych indywidualnie. Ponadto wskazał na dostępny na stronie internetowej urzędu - Rejestr Zabytków Województwa Opolskiego - stanowisk archeologicznych, odnotował też możliwość zapoznania się z interesującymi wnioskodawcę danymi w siedzibie organu, po wcześniejszym uzgodnieniu terminu korzystania z archiwum i po złożeniu wniosku.
W piśmie z dnia 28 listopada 2012 r. R. K. wezwał Konserwatora Zabytków do usunięcia naruszenia prawa i udostępnienia żądanej informacji zgodnie z wnioskiem, tj. nadesłanie pocztą na jego adres fotokopii informacji na płycie CD. Wyjaśnił, że nie żądał kserokopii, zatem argument o dodatkowych kosztach jest nieporozumieniem. Wedle jego oceny, dokonanie fotokopii z rejestru nie wiąże się z jakimikolwiek dodatkowymi analizami lub zestawieniami, zaś tzw. anonimizowanie danych adresowych osób prywatnych następuje z mocy samego prawa i nie przesądza o tym, że żądana informacja jest informacją przetworzoną. Podobnie, wybranie określonych kart spośród całego zbioru kart ewidencyjnych zabytków nie jest przetworzeniem informacji, zwłaszcza że dla realizacji wniosku wystarczyłoby sięgnięcie po listy zabytków, które były tworzone przez organ - na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz zmianie niektórych innych ustaw - dla poszczególnych gmin, aby znaleźć tam numery wszystkich stanowisk (nieruchomych zabytków archeologicznych) i skopiowanie odpowiednich kart. Czyniąc jednak zadość oczekiwaniu wykazania przesłanki interesu publicznego, J. K. podał, że wiedza o zabytkach archeologicznych pozwoli społeczeństwu na uniknięcie odpowiedzialności za nieumyślne, przypadkowe ich zniszczenie podczas prac ziemnych, rolnych lub budowlanych, a ponadto pozwoli obywatelom na odpowiednią reakcję w przypadku rabunku i niszczenia stanowisk archeologicznych przez osoby trzecie. Ponadto świadomość konkretnych lokalizacji stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru będzie służyła inwestorom zamierzeń budowlanych, a hobbystom i poszukiwaczom pozwoli ocenić, czy planowane przez nich poszukiwania wymagają pozwolenia. Dalej R. K. wyjaśnił, iż informacja udostępniona na stronie internetowej urzędu nie jest tą, o którą wnosił, zwłaszcza że nie odpowiada ona zawartości księgi rejestru zabytków oraz kart ewidencyjnych.