Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Małgorzata Poczwarek (spr.), Sędzia WSA Ewa Grochowska-Jung, Asesor WSA Janusz Walawski, Protokolant Elwira Sipak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 listopada 2004 r. sprawy ze skargi D. I. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...]kwietnia 2004 r. Nr [...] w przedmiocie świadczenia w drodze wyjątku 1) stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji 2) stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości.
W dniu 24 października 2002 r. p. D. I. zwróciła się do Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o przyznanie jej renty w drodze wyjątku.
Postanowieniem z dnia [...] grudnia 2002 r. Prezes ZUS zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 kpa, w uzasadnieniu wskazując, że wnioskodawczyni złożyła apelację od wyroku Sądu Okręgowego w T., który oddalił odwołanie ww. od decyzji ZUS odmawiającej prawa do renty inwalidzkiej.
W dniu [...] sierpnia 2003 r. Sąd Apelacyjny w G. - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie [...] wydał wyrok, którym oddalił apelację p. D. I..
Decyzją z dnia [...]stycznia 2004 r. Prezes ZUS, na podstawie art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.): w pkt 1 decyzji podjął zawieszone postępowanie, zaś w pkt 2 decyzji odmówił przyznania wnioskodawczyni renty w drodze wyjątku.
W uzasadnieniu decyzji Prezes ZUS ograniczył się do powołania warunków określonych w art. 83 ustawy oraz uznania, że skarżąca warunków tych nie spełnia, albowiem jej staż ubezpieczeniowy jest krótki, podczas gdy po stronie wnioskodawczyni nie wystąpiły szczególne okoliczności uzasadniające niemożność uzyskania dłuższego okresu ubezpieczenia.
W wyniku rozpatrzenia wniosku p. D.I. o ponowne rozpatrzenie sprawy Prezes ZUS decyzją z dnia [...] kwietnia 2004 r., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] stycznia 2004 r.
W uzasadnieniu decyzji Prezes ZUS rozwinął argumentację powołaną we wcześniejszej decyzji.
Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi p. D. I. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
W ocenie skarżącej spełnia ona wszystkie warunki do uzyskania świadczenia w drodze wyjątku, zaś szczególną okolicznością w sprawie jest fakt, że na skutek błędnej decyzji ZUS skarżąca przez 9 lat pobierała nienależną rentę inwalidzką.
Gdyby ZUS nie wydał takiej nieuzasadnionej decyzji, skarżąca pracowałaby w celu uzyskania okresu koniecznego do nabycia prawa do emerytury.
W odpowiedzi na skargę Prezes ZUS wniósł o jej oddalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Mając na względzie dyspozycję powołanego przepisu Sąd uznał, że zaskarżona decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa - art. 156 § 1 pkt 2 kpa.
Zgodnie z art. 101 § 1-3 kpa rozstrzygnięcie w sprawie zawieszenia postępowania administracyjnego następuje w formie postanowienia, na które służy zażalenie.
Pojęcie "zawieszenia postępowania" obejmuje, oprócz samego zawieszenia, także inne rozstrzygnięcia w tym zakresie. Chodzi tu o odmowę podjęcia zawieszonego postępowania, odmowę zawieszenia, czy podjęcie zawieszonego postępowania.
Podjęcie zawieszonego postępowania przez Prezesa ZUS w dniu [...] stycznia 2004 r. w formie decyzji, która jednocześnie rozstrzygała merytorycznie wniosek skarżącej o przyznanie jej świadczenia w drodze wyjątku, nie znajduje podstawy prawnej - art. 156 § 1 pkt 1 kpa.
Wymieniona decyzja jest nieważna.
Prezes ZUS nie tylko nie był upoważniony do podjęcia zawieszonego postępowania w drodze decyzji administracyjnej, nie mógł również rozstrzygnąć sprawy, dopóki postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania, które zobowiązany był wydać, nie stało się ostateczne.
Stosownie bowiem do art. 102 kpa, w czasie zawieszenia postępowania organ administracji publicznej może podejmować czynności niezbędne w celu zapobieżenia niebezpieczeństwom dla życia lub zdrowia ludzkiego albo poważnym szkodom dla interesu społecznego.
Z tych przyczyn, na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 powołanej na wstępie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, należało orzec jak w sentencji.