Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Pisula-Dąbrowska, Sędziowie Sędzia WSA Adam Lipiński, Asesor WSA Sławomir Antoniuk (spr.), Protokolant Mateusz Rogala, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2006 r. sprawy ze skargi A. L. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] lipca 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] maja 2006 r., nr [...] 2) stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości, 3) przyznaje od Skarbu Państwa i nakazuje wypłacić ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz adwokata W. K., prowadzącego Kancelarię Adwokacką w W., ul. [...], kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych oraz kwotę 52,80 (pięćdziesiąt dwa 80/100) złotych stanowiącą 22% podatku VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...] lipca 2006 r., nr [...] utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] maja 2006 r., nr [...] odmawiającą przyznania A. L. renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku.
Z ustaleń organu i akt administracyjnych wynika następujący stan sprawy:
Decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] maja 2001 r., nr [...] odmówiono A. L. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z powodu powstania niezdolności do pracy w okresie późniejszym niż 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia. Od powyższego orzeczenia A. L. wniósł odwołanie do Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w L.
Wnioskiem z dnia [...] maja 2004 r. A. L. wystąpił, w oparciu o przepis art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Świadczeń Społecznych (t.j. Dz. U. Nr 39, poz. 353 ze zm.), o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku.
Postanowieniem z dnia [...] grudnia 2005 r., nr [...] Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zawiesił postępowanie w sprawie o przyznanie świadczenia w drodze wyjątku do czasu rozpatrzenia przez właściwy sąd odwołania A. L. od ww. decyzji [...] maja 2001 r.
Pismem z dnia [...] grudnia 2005 r. A. L. wystąpił do Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o podjęcie zawieszonego postępowania z powodu wydania rozstrzygnięcia przez Sąd Okręgowy w L.
Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2006 r., nr [...] podjął zawieszone postępowanie z powodu ustania przyczyny zawieszenia, bowiem Sąd Apelacyjny w L. wyrokiem z dnia [...] sierpnia 2005 r., sygn. akt [...] oddalił apelację wniesioną przez A. L. od niekorzystnego dla niego wyroku Sądu Okręgowego w L.
Decyzją z dnia [...] maja 2006 r. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odmówił przyznania A. L. wnioskowanego świadczenia w drodze wyjątku. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że przyznanie świadczenia na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest możliwe, jeżeli wnioskodawca łącznie spełnił następujące warunki: 1) jest lub był osobą ubezpieczoną lub jest członkiem rodziny pozostałym po ubezpieczonym, 2) nie spełnia warunków ustawowych do uzyskania świadczeń wskutek szczególnych okoliczności, 3) nie może podjąć pracy ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek, 4) nie ma niezbędnych środków utrzymania. Z dokumentacji zawartej w aktach rentowych wynikało, że wnioskodawca orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia [...] marca 2006 r. został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy od dnia [...] października 2002 r. do dnia [...] stycznia 2008 r. Jednakże na przestrzeni 37 lat życia, w chwili powstania całkowitej niezdolności do pracy A. L. legitymował się udowodnionym okresem składkowym i nieskładkowym wynoszącym 12 lat, 2 miesiące i [...] dni. Ostatnio udowodniony okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przed dniem powstania niezdolności do pracy przypadał na dzień [...] sierpnia 1995 r., zaś całkowita niezdolność do pracy powstała dopiero po 7 latach, 1 miesiącu i [...] dniach. W związku z powyższym w sprawie nie stwierdzono wystąpienia szczególnych okoliczności, które spowodowały niespełnienie warunków do renty na zasadach ustawowych. Trudna sytuacja materialna i rodzinna wnioskodawcy, choć uwzględniona w sprawie, nie stanowi jedynego kryterium przesądzającego o przyznaniu świadczenia w drodze wyjątku.