Do czasu wprowadzenia do ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /Dz.U. 2000 nr 106 poz. 1126 ze zm./ art. 36a ustawą z dnia 22 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane, ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych ustaw /Dz.U. nr 111 poz. 726/ każde odstępstwo od projektu lub pozwolenia na budowę wymagało uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Przepis art. 36a, obowiązujący od 24 grudnia 1997 r. w ust. 1 wymaga uzyskania decyzji w przypadku istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Ireny i Bogdana S. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w P. z dnia 28 lutego 2000 r. (...) w przedmiocie nakazania rozbiórki obiektu budowlanego - oddala skargę.
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ś.-W. decyzją z dnia 4 lutego 2000 r. - wydaną na podstawie art. 48 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo Budowlane /Dz.U. nr 89 poz. 414 ze zm./ nakazał Irenie i Bogdanowi S. rozbiórkę części budynku usytuowanego na terenie działki nr 2175 przy ul. W. 27 w Ś.-W., o wymiarach 16,40 m x 6,28 m w technologii murowanej z dachem z płyt warstwowych styropianowych na konstrukcji stalowej, wybudowanej w 1997 r. bez wymaganego pozwolenia na budowę.
W odwołaniu od tej decyzji inwestorzy wyjaśnili, że w trakcie budowy stacji diagnostyki samochodowej prowadzonej na podstawie pozwolenia budowę, zaistniała konieczność dobudowania przedmiotowej części budynku z uwagi na specyfikę działania prowadzonej (...) działalności gospodarczej. Decyzję o dobudowie podjęli sądząc, że uprawnia ich do tego posiadane pozwolenie na budowę. Obecnie cały budynek stanowi nierozerwalną całość, a rozbiórka części budowlanych ograniczy, prowadzoną przez odwołujących się, działalność gospodarczą.
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w P. decyzją z dnia 28 lutego 2000 r. utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy podkreślając, że dopuszczenie się samowoli budowlanej obliguje organ nadzoru budowlanego do orzeczenia na podstawie art. 48 Prawa budowlanego nakazu rozbiórki przedmiotowej części budynku.
Powyższa decyzja jest przedmiotem skargi Ireny i Bogdana S. do Naczelnego Sądu Administracyjnego - z wnioskiem o jej uchylenie. Skarżący zarzucili, że nakaz rozbiórki narusza podstawowe zasady Kodeksu postępowania administracyjnego, w tym art. 7 i art. 8 i może doprowadzić do upadku działalności gospodarczej. Nadto budowa była kontynuacją poprzedniego budynku, na który skarżący posiadał stosowane zezwolenie.
Organ odwoławczy w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie informując, że zgodnie z zatwierdzonym planem realizacyjnym stanowiącym załącznik do wydanego pozwolenia na budowę, drugi etap inwestycji obejmował obiekt usytuowany w granicy z działkami nr 2173 i 2174 w odległości ca 8,0 m w budynku wniesionego na działce nr 2174. Przy budowie tej odległości nie zachowano.
Na rozprawie z dnia 9 listopada 2001 r. skarżący wyjaśnili, że poszerzenie budynku o przedmiotową część stanowiło istotne odstępstwo od projektu budowlanego. Po zakończeniu budowy zgłosili ten fakt kierownikowi Urzędu Rejonowego w Ś.-W., a organ ten na podstawie art. 59 ust. 1, 2 i 3 Prawa budowlanego decyzją z dnia 6 czerwca 1997 r. udzielił pozwolenia na użytkowanie obiektu - stacji diagnostyki samochodowej.
Uczestniczka postępowania Danuta R., właścicielka sąsiedniej działki nr 2174, wniosła o oddalenie skargi stwierdzając, że wydane pozwolenie na użytkowanie nie mogło zalegalizować samowoli budowlanej, jakiej dopuścili się skarżący.