"Niezbędność" w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2014 r., poz. 1114 z późn. zm.) winna być wykładana jako antonim "zbędności", co oznacza, że organ prowadzący rejestr publiczny mógłby odmówić nieodpłatnego dostępu do żądanych danych zgromadzonych w tym rejestrze tylko w sytuacji, gdby uzyskanie tegoż dostępu było zbędne dla realizacji określonych zadań publicznych wskazywanych we wniosku.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Świstak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Barbara Drzazga Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Protokolant st. sekr. sąd. Monika Pancewicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 stycznia 2018 r. sprawy ze skargi G. P. na decyzję W. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] maja 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy nieodpłatnego udostępnienia danych z ewidencji gruntów i budynków I. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Starosty [...] z dnia [...] 2016r. Nr [...], II. zasądza od W. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego na rzecz skarżącego kwotę [...]zł ([...] złotych) tytułem zwrotu kosztów sądowych.
Starosta T. po rozpoznaniu wniosku G. P. z 16 marca 2016 r., decyzją z [...] 2016 r., nr [...] odmówił wnioskodawczyni nieodpłatnego udostępnienia danych z ewidencji gruntów i budynków w postaci wektorowej mapy ewidencyjnej zawierającej ewidencję gruntów i budynków dla całego obszaru objętego załącznikiem graficznym. Organ wyjaśnił, iż zgodnie z art. 40a ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne (dalej: p.g.k.) organy prowadzące państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny udostępniają materiały zasobu odpłatnie. Jest to zasada, od której ustawa przewiduje wyjątki. I tak, w myśl art. 40a ust. 2 pkt 4 p.g.k. nie pobiera się opłaty za udostępnienie danych zgodnie z lit. a - na podstawie art. 12 ust. 1 i 2, art. 14 ust. 1, art. 15 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (dalej: u.i.i.p.), a zgodnie z lit. b - na podstawie art. 15 ustawy z dnia 17 lutego 2005r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (u.i.d.p.r.z.p.).
Starosta uznał, że zgodnie z art. 14 ust. 1 u.i.i.p. objęte infrastrukturą zbiory oraz usługi danych przestrzennych, prowadzone przez organ administracji, podlegają nieodpłatnemu udostępnianiu innym organom administracji w zakresie niezbędnym do realizacji przez nie zadań publicznych, przy czym - jak wynika z ust. 2, przy udostępnianiu zbiorów organom administracji przepisy art. 15 u.i.d.p.r.z.p. stosuje się odpowiednio. Przepis ten uzależnia nieodpłatne udostępnienie zbiorów i usług od tego, czy jest to niezbędne do realizacji zadań publicznych. Wyjaśniono, że iż na tej podstawie Główny Geodeta Kraju uruchomił geoportal infrastruktury informacji przestrzennej (www.geoportal.gov.pl), przez który można uzyskać dostęp do krajowych zasobów infrastruktury przestrzennej. Brak jest więc podstaw, aby na podstawie art. 14 ust. 1 u.i.i.p. w zw. z art. 40a ust. 2 pkt 4 lit.a p.g.k. domagać się dodatkowego udostępnienia zbiorów w dowolnej, wybranej przez wnioskodawcę, postaci i formacie.
Zdaniem Starosty nie budzi wątpliwości, iż G. P. należy do kręgu podmiotów realizujących zadania publiczne, w tym wynikające z kształtowaniem prowadzeniem polityki przestrzennej na terenie gminy. Niemniej Gmina nie wykazała niezbędności wnioskowanych danych do realizacji zadania publicznego. Informacje, na które wskazywała Gmina (powierzchnia użytkowa budynków, funkcja budynków) są dla Gminy dostępne z poziomu geoportalu powiatowego, do którego ma dostęp na podstawie zawartej ze Starostą T. umowy.
W odwołaniu od powyższej decyzji G. P. wskazała, że wnosiła o udostępnienie danych z ewidencji gruntów i budynków w postaci mapy wektorowej, a udostępniona w portalu krajowym geoportal.gov.pl i powiatowym turek.geoportal2.pl dane mają postać plików binarnych. Wskazano, że w portalu geoportal.gov.pl można skorzystać z usługi WMS wyłącznie dla danych o charakterze katastralnym (...). Dane te nie są danymi ewidencji gruntów i budynków w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Brak jest zatem podstaw, by gmina korzystała z przybliżonych danych. Gmina podniosła, że niemożność wykorzystania plików wektorowych będzie skutkować brakiem pożądanej dokładności w wykonywaniu rysunków planistycznych, a co za tym idzie rozbieżnościami, które mogą skutkować nakładającymi się na siebie niedokładnościami. Wyjaśniono też, że art. 10 ust. 5 u.p.z.p. określa wytyczne dla sporządzenia bilansu terenów. Wynikiem tego bilansu ma być porównanie zapotrzebowania na nową zabudowę z chłonnością terenów przeznaczonych pod zabudowę. Wyliczenia te mają być wyrażone w ilości powierzchni użytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy. Celem wykonania bilansu jest wyliczenie powierzchni użytkowej zabudowy nowej, możliwej do zrealizowania, a nie już istniejącej. Tych informacji nie można zaś odczytać z portalu powiatu. Gmina w ramach bilansu nie określa też funkcji poszczególnych budynków, ale możliwych do zrealizowania terenów zabudowy. Ponadto analiza zmian w zagospodarowaniu przestrzennym zawiera również ocenę wniosków w sprawie zmiany planów miejscowych. Wnioski te należy zidentyfikować w przestrzeni, w odpowiednim miejscu na obowiązujących dokumentach. W oparciu o wektorową mapę ewidencji gruntów i budynków dokumenty planistyczne będą zarejestrowane w odpowiednim układzie współrzędnych, co pozwoli na naniesienie wniosków w odpowiednich miejscach. Pozwoli to też ocenić stopień realizacji zabudowy na poszczególnych terenach wyznaczonych w dokumentach pianistycznych. Portal powiatu służy zaś wyłącznie do przeglądania danych i sprawdzania informacji o pojedynczym obiekcie. Narzędzie obrysu powierzchni nie pozwala na zapis graficzny poligonów, ani na narysowanie wielu poligonów jednocześnie. Takie dane nie mogą służyć do wykonania skomplikowanych analiz przestrzennych. Udostępnienie plików poprzez format WMS nie rozwiązuje również wielu kwestii. Rysunek i obliczenia mogą być obarczone błędem. Nie można wykonać opracowania graficznego danych, gdyż pliki WMS są plikami binarnymi, nie podlegającymi modyfikacjom. Brak jest możliwości wykorzystania funkcji przyciągania rysowanych elementów do już istniejących linii np. granic działek, co skutkuje rozbieżnościami w geometrii wytyczanych obszarów.