Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Daria Sachanbińska Sędziowie Sędzia WSA Ewa Janowska Sędzia WSA Elżbieta Naumowicz (spr.) Protokolant St. sekretarz sądowy Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 11 grudnia 2014 r. sprawy ze skargi S. S. na decyzję Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Opolu z dnia 17 lipca 2014 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia wydania z naruszeniem prawa decyzji w sprawie płatności obszarowych na rok 2007 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Opolu z dnia 30 kwietnia 2014 r., nr [...], oraz decyzję Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Opolu z dnia 2 września 2013 r., nr [...], 2) określa, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości, 3) zasądza od Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Opolu na rzecz skarżącego S. S. kwotę 457 (czterysta pięćdziesiąt siedem) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Przedmiot skargi, wniesionej przez S. S. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, stanowi decyzja Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Opolu (dalej: Dyrektor OR ARiMR) z dnia 17 lipca 2014 r., nr [...], utrzymująca w mocy decyzję Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Opolu (dalej: Kierownik BP ARiMR) z dnia 30 kwietnia 2014 r., nr [...], stwierdzającą, że decyzja Kierownika BP ARiMR w Opolu z dnia 22 stycznia 2008 r., nr [...], w sprawie przyznania skarżącemu płatności do gruntów rolnych na rok 2007, została wydana z naruszeniem prawa.
Wniesienie skargi poprzedziło postępowanie o następującym przebiegu:
Decyzją z dnia 22 stycznia 2008 r., nr [...], Kierownik BP ARiMR w Opolu przyznał S. S., na podstawie art. 7 ust. 1 i 2 oraz art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 2007 r. o płatnościach do gruntów rolnych i płatności cukrowej (Dz. U. nr 35, poz. 217, z późn. zm.), płatności do gruntów rolnych na rok 2007 r. w postaci jednolitej płatności obszarowej, uzupełniającej płatności obszarowej do powierzchni grupy upraw podstawowych oraz uzupełniającej płatności obszarowej do powierzchni roślin przeznaczonych na paszę uprawianych na trwałych użytkach zielonych, w łącznej wysokości 51.335,80 zł.
Postanowieniem z dnia 7 stycznia 2009 r. Kierownik BP ARiMR w Opolu wznowił z urzędu postępowanie zakończone powyższą decyzją, wskazując jako przesłankę przepis art. 145 § 1 pkt 5 K.p.a. Postępowanie to organ zakończył decyzją z dnia 18 maja 2009 r., nr [...], opartą o przepis art. 151 § 1 pkt 1 K.p.a., którą odmówił uchylenia decyzji ostatecznej z dnia 22 stycznia 2008 r., stwierdzając, że pojawienie się nowych dowodów w postaci wyników kontroli na miejscu, dotyczących zawyżenia powierzchni użytkowanej rolniczo na zgłoszonych do płatności działkach B, P i AJ, nie wpłynie na wysokość przyznanej płatności, gdyż kontrola ta przeprowadzona została w roku 2008, czyli ponad rok po złożeniu wniosku i po zbiorze uprawy. Od decyzji tej nie zostały wniesione środki odwoławcze.
Następnie, Dyrektor OR ARiMR w Opolu wszczął z urzędu postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności powyższej decyzji z dnia 18 maja 2009 r., o czym zawiadomił strony pismem z dnia 2 sierpnia 2013 r. W ramach tego postępowania organ decyzją z dnia 2 września 2013 r., nr [...], stwierdził nieważność decyzji Kierownika BP ARiMR w Opolu z dnia 18 maja 2009 r. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia wskazał art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a., art. 157 § 1 i 2 oraz art. 158 § 1 K.p.a. W uzasadnieniu decyzji przywołał przepisy regulujące warunki, zasady oraz tryb przyznawania płatności bezpośrednich do gruntów rolnych i omówił przepisy regulujące instytucję wznowienia postępowania, jako znajdujące zastosowanie do wydania decyzji objętej postępowaniem nieważnościowym. W kontekście tego, odnosząc się do okoliczności faktycznych sprawy dostrzegł, że po przyznaniu S. S. na mocy decyzji z dnia 22 stycznia 2008 r. płatności bezpośrednich, została w jego gospodarstwie rolnym przeprowadzona kontrola na miejscu, która wykazała nieprawidłowości w zakresie działek rolnych. Organ stwierdził, że fakt przeprowadzenia kontroli w gospodarstwie, na podstawie których dokonano ustalenia powierzchni uprawnionych do ubiegania się o przyznanie płatności, był niewątpliwie nową okolicznością, nieznaną organowi w dniu wydania decyzji o przyznaniu płatności. Tym samym, wznowienie postępowania przez Kierownika BP ARiMR w Opolu było działaniem słusznym i zgodnym z obowiązującymi przepisami prawa. W trakcie prowadzonego postępowania wznowieniowego organ ten nie pozyskał jednak żadnych dodatkowych dowodów i stwierdził, że ustalenia zawarte w raporcie kontroli nie mają wpływu na wysokość przyznanych płatności. Takie działanie, w ocenie Dyrektora OR ARiMR w Opolu, skutkowało naruszeniem art. 149 § 2 K.p.a., z uwagi na to, że organ pierwszej instancji nie przeprowadził w sposób wyczerpujący postępowania wyjaśniającego. Organ ten ustalił bowiem, że stwierdzone nieprawidłowości dotyczą działek rolnych oznaczonych B, P oraz AJ, które były weryfikowane po zbiorze upraw, ponad rok po złożeniu wniosku, podczas gdy działka z oznaczeniem AJ (na działce ewidencyjnej nr a) była deklarowana jako grupa upraw PZ - płatności zwierzęce. Oznacza to, iż na działce tej była deklaracja trwałego użytki zielonego (TUZ). Zdaniem Dyrektora OR ARiMR w Opolu, ustalenia w zakresie powierzchni TUZ, stwierdzone nawet rok od dnia złożenia wniosku, powinny zostać zweryfikowane, gdyż z uwagi na swoją specyfikę powierzchnia TUZ powinna pozostawać niezmienna. Organ prowadzący postępowanie wznowieniowe powinien dążyć do pozyskania w tym postępowaniu nowych dowodów w celu ustania faktycznej powierzchni TUZ występujących na działce rolnej AJ, a także konfrontacji wszystkich zebranych i dostępnych z urzędu dowodów. Takiego działania zabrakło jednak w prowadzonym postępowaniu wznowieniowym, pomimo że przeprowadzona wizja lokalna w zakresie powierzchni TUZ występujących na działce rolnej AJ oraz dostępne narzędzia w postaci ortofotomapy i danych wynikających z danych LPiS dowodzą, iż powierzchnia TUZ deklarowana na rok 2007 na działce rolnej AJ nie odpowiadała faktycznej powierzchni TUZ. Z tego też powodu, w ocenie organu, zaistniała przesłanka do stwierdzenia nieważności określona w art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a., zgodnie z którym organ wyższego stopnia stwierdza nieważność decyzji, która została wydana bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa.