Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Zbigniew Ślusarczyk (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Irena Szczepkowska Sędzia WSA Katarzyna Matczak Protokolant Grażyna Wojtyszek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 marca 2010 r. sprawy ze skarg P.H. i R.H. na decyzje Państwowego Inspektora Sanitarnego z dnia "[...]" nr "[...]" i z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie wznowienia postępowania w sprawie ekshumacji zwłok/szczątków 1. stwierdza nieważność zaskarżonych decyzji oraz utrzymanych nimi w mocy decyzji organu pierwszej instancji; 2. zasądza od Państwowego Inspektora Sanitarnego na rzecz skarżącego P.H. kwotę 400 zł (czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; 3. zasądza od Państwowego Inspektora Sanitarnego na rzecz skarżącego R.H. kwotę 400 zł (czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; 4. orzeka, że zaskarżone decyzje nie podlegają wykonaniu. WSA/wyr.1 - sentencja wyroku
H. H. zwrócił się do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w "[...]" z wnioskami o wydanie zezwolenia na ekshumację zwłok (szczątków) O. i J. H. z cmentarza komunalnego przy ul. "[...]" w "[...]" na cmentarz komunalny przy ul. "[...]" w "[...]", uzasadniając wnioski likwidacją cmentarza i łączeniem rodzin. We wniosku oświadczył, że wszyscy pozostali członkowie rodziny uprawnieni do dysponowania zwłokami (szczątkami) wyrażają zgodę na przeprowadzenie ekshumacji.
Decyzjami z dnia "[...]" (nr: "[...]", "[...]") Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w "[...]" zezwolił na przeprowadzenie ekshumacji objętych wnioskiem, w związku z czym zwłoki (szczątki) O. i J. H. zostały przeniesione na cmentarz przy ul. "[...]" w "[...]".
Postanowieniami z dnia "[...]" Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w "[...]" wznowił z urzędu postępowania w sprawach zakończonych decyzjami ostatecznymi z dnia "[...]" zezwalającymi na przeprowadzenie ekshumacji zwłok (szczątków) J. i O. H. z cmentarza przy ul. "[...]" w "[...]", na cmentarz przy ul. "[...]" w "[...]". Wskazał, iż wydając przedmiotowe decyzje oparł się na oświadczeniu wnioskodawcy (H. H.), że pozostali członkowie rodziny, uprawnieni do dysponowania zwłokami (szczątkami), wyrażają zgodę na przeprowadzenie ekshumacji. Podniósł, iż w dacie wydania decyzji nie posiadał informacji o innych osobach uprawnionych do decydowania o miejscu pochówku J. i O. H., a przede wszystkim o tym, że niektóre z tych osób nie wyrażają zgody na zmianę miejsca pochówku. Powyższe okoliczności wyszły na jaw dopiero w "[...]", kiedy to do organu wpłynął wniosek P. H. o wydanie zezwolenia na ekshumację szczątków J. i O. H. celem przeniesienia ich na miejsce pierwotnego pochówku.
Następnie, postanowieniem z dnia "[...]" Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny zawiesił wznowione postępowanie w sprawie zakończonej decyzjami ostatecznymi z dnia "[...]" i wezwał strony do wystąpienia do Sądu Okręgowego w terminie do "[...]" o rozstrzygnięcie o prawie podmiotowym osobistym w zakresie ekshumacji zwłok O. i J. H. W wyniku zażalenia na postanowienie wniesionego przez pełnomocnika P. i G. H., Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny postanowieniem z dnia "[...]" uchylił w części zakwestionowane postanowienie i wezwał strony do wystąpienia do Sądu Okręgowego w terminie do "[...]" o rozstrzygnięcie w zakresie określenia pochówku O. i J. H. Z uwagi na to, że żadna ze stron nie wystąpiła o powyższe rozstrzygnięcie do Sądu Okręgowego, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny postanowieniem z dnia "[...]" podjął zawieszone postępowanie.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w "[...]" decyzjami z dnia "[...]", nr "[...]" i nr "[...]", działając na podstawie art. 151 § 2 w zw. z art. 146 § 2, art. 100 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej jako: k.p.a.) oraz art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1959r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 2000r. Nr 23, poz. 295 ze zm.), rozstrzygając zagadnienie wstępne we własnym zakresie zobowiązał P. H. i G. H. do złożenia oświadczenia woli w przedmiocie wyrażenia zgody na ekshumację zwłok (szczątków) O. i J. H. z cmentarza przy ul. "[...]" w "[...]" na cmentarz przy ul. "[...]" w "[...]". Stwierdził ponadto, że decyzje nr "[...]" i "[...]" z dnia "[...]" w sprawie zezwolenia na ekshumację zostały wydane z naruszeniem prawa i jednocześnie odmówił uchylenia powyższych decyzji ze względu na to, że w wyniku wznowienia mogłyby zapaść wyłącznie decyzje odpowiadające w swej istocie decyzjom dotychczasowym, to jest zezwalające na ekshumację. W uzasadnieniu podniósł, iż w toku wznowionego postępowania wezwał strony do wskazania osób uprawnionych do żądania ekshumacji, jak też do określenia się co do żądanego miejsca, w którym mają być złożone szczątki O. i J. H. W odpowiedzi na wezwanie pełnomocnik P. i G. H. oświadczył, że wśród kręgu osób uprawnionych do ekshumacji zwłok J. i O. H. są ich wnukowie: H. H., I. L. oraz P. i G. H., którzy nie wyrazili zgody na ekshumację. Z kolei z oświadczeń prawnuków O. i J. H. oraz z oświadczenia H. H. (w sprawie prawdziwości powyższego oświadczenia nie zostało wszczęte postępowanie przed sądem powszechnym lub innym organem) wynikało, że zgadzają się na ekshumację. Wobec zaistniałego sporu co do miejsca pochówku wezwano strony do sądowego rozstrzygnięcia o prawie podmiotowym osobistym w zakresie ekshumacji zwłok (szczątków) O. i J. H. Jednakże ze względu na bierność uczestników postępowania w realizacji swoich praw podmiotowych organ, stosownie do postanowień zawartych w art. 100 § 3 k.p.a., zobligowany był do rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego we własnym zakresie - zobowiązania P. i G. H. do złożenia oświadczenia woli w przedmiocie wyrażenia zgody na ekshumację. Argumentował, iż rozstrzygając o powyższym zważył, iż to krewni mieszkający w kraju od kilkudziesięciu lat opiekowali się grobami swoich przodków, a według ich oświadczeń mieszkający w Niemczech P. i G. H. przez lata nie wykazywali zainteresowania mogiłami przodków. Wskazał, iż wznowione postępowanie wykazało - art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a. - istnienie poza H. H. (wnioskodawcą) innych osób uprawnionych do pochówku, wobec czego należało stwierdzić, iż decyzje z dnia "[...]" zostały wydane z naruszeniem art. 15 ust. 1 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Niemniej jednak wszystkie okoliczności sprawy ustalone na podstawie całokształtu materiału dowodowego przemawiają za tym, że nie ma żadnych podstaw do wydania innych decyzji niż dotychczasowe - art. 146 § 2 k.p.a.