Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jerzy Parchomiuk (sprawozdawca) Sędziowie Sędzia WSA Grzegorz Grymuza Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 14 września 2021 r. sprawy ze skargi R. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] maja 2021 r., znak: [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.
Zaskarżoną do sądu decyzją z [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze, po rozpatrzeniu odwołania R. K. (dalej jako: skarżący) utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy M. P. z
[...] r. w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego.
Decyzja została wydana w następującym stanie sprawy:
Wnioskiem z 7 grudnia 2020 r. skarżący wystąpił do organu I instancji o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji lub niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad ojcem M. K. (urodzonym w 1944 r.), legitymującym się orzeczeniem o trwałej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym oraz trwałej niezdolności do samodzielnej egzystencji. W uzasadnieniu skarżący wyjaśnił, że jest jedyną osobą z kręgu osób zobowiązanych do alimentacji na rzecz M. K., która taką opiekę może sprawować i faktycznie sprawuje. Wyjaśnił, że ojciec jest żonaty, ale żona ze względu na zły stan zdrowia nie jest zdolna do sprawowania opieki.
Decyzją z [...] r. organ I instancji odmówił przyznania skarżącemu świadczenia pielęgnacyjnego, motywując odmowę dwiema okolicznościami. Po pierwsze, niespełnieniem przesłanki wynikającej z art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r., poz. 111; dalej jako: u.ś.r.), gdyż z orzeczenia o niepełnosprawności wynika, że daty powstania niepełnosprawności nie da się ustalić. Po drugie - ze względu na to, że osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, a współmałżonek nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a) u.ś.r.).
W odwołaniu od decyzji pełnomocnik skarżącego zarzucił naruszenie art. 17 ust. 1, ust. 1b i ust. 5 pkt 2 u.ś.r., a także szeregu przepisów postępowania administracyjnego. W uzasadnieniu odwołania pełnomocnik skarżącego położył nacisk na wadliwą wykładnię przepisów ustawy, nie uwzględniającą wyników wykładni systemowej i celowościowej, a w konsekwencji błędne przyjęcie, że fakt pozostawania w związku małżeńskim i nielegitymowanie się przez małżonka orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności stanowi negatywną przesłankę do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego
Po rozpatrzeniu odwołania decyzją z [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy organu I instancji.
W uzasadnieniu Kolegium zakwestionowało powołanie się przez organ I instancji na przesłankę negatywną związaną z wiekiem powstania niepełnosprawności osoby, nad którą ma być sprawowana opieka, ze względu na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r. (K [...]), w którym stwierdzono częściową niekonstytucyjność art. 17 ust. 1b u.ś.r.
Tym niemniej jednak, zdaniem Kolegium błąd organu I instancji nie miał wpływu na rozstrzygnięcie sprawy, ze względu na wystąpienie negatywnej przesłanki wynikającej z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a) u.ś.r. Żona niepełnosprawnego w stopniu znacznym M. K. - J. K. nie legitymuje się żadnym orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności. Dostrzegając rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych Kolegium przychyliło się do stanowiska akcentującego konieczność ścisłej (językowej) wykładni art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a) u.ś.r., wykluczającej możliwość oceny przez organ administracji lub sąd administracyjny, czy stan zdrowia osoby zobowiązanej do alimentacji rzeczywiście uniemożliwia sprawowanie opieki. Stosując ten pogląd w rozpoznawanej sprawie Kolegium stwierdziło, że okoliczność rzeczywistego sprawowania opieki przez skarżącego nad niepełnosprawnym ojcem nie znosi obowiązków określonych w art. 23 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ciążących na matce skarżącego, gdyż istotne znaczenie w tym zakresie ma jedynie to, że matka formalnie nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Problemy zdrowotne J. K. nie stanowią wystarczającej podstawy do wyłączenia stosowania art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a) u.ś.r.