1. Z mocy art. 36a ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 89 poz. 414 ze zm./, uchylenie decyzji o pozwoleniu na budowę wymaga stwierdzenia istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę. Powołany przepis nie przewiduje możliwości uchylenia decyzji jedynie w części. Zatem jeżeli zamierzeniem objęta była realizacja kilku samodzielnych obiektów budowlanych, zaś odstępstwa dotyczą tylko jednego z nich, uchylenie decyzji jest dopuszczalne i rodzi skutek w stosunku do całości zamierzenia. Jednakże w takim wypadku ocena skutków popełnionych odstępstw winna być szczególnie wnikliwa, bowiem ustawa nie definiuje pojęcia "istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę". Do takich zaliczyć należy naruszenie warunków techniczno-budowlanych.
W tym kontekście zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy miałyby wyniki pomiaru geodezyjnego obiektu. Powiększenie wymiarów budynku w obrysie, które narusza odległości od granicy działki oraz zabudowy sąsiedniej, winno uzasadniać przyjęcie, że doszło do istotnego odstępstwa w rozumieniu art. 36a ust. 2 Prawa budowlanego. Z tych też względów w postępowaniu niezbędny jest udział właścicieli /użytkowników wieczystych/ nieruchomości sąsiednich w celu ochrony ich uzasadnionych interesów. Natomiast niezapewnienie nadzoru inwestorskiego i prowadzenie robót bez kierownika budowy, wbrew wymogom udzielonego pozwolenia na budowę, może rodzić skutki prawne jedynie w razie ustalenia czy i w jakim zakresie wykonano roboty budowlane w takich niezgodnych z prawem warunkach. Gdy idzie o samowolną dobudowę do obiektu, w stosunku do której organ nadzoru budowlanego orzekł nakaz rozbiórki /art. 48/, taki stan rzeczy wyklucza równoczesną sankcję w postaci uchylenia decyzji o pozwoleniu na budowę. Sankcje te wzajemnie się wykluczają.
2. Późniejsze wyeliminowaniu z obrotu prawnego w nadzwyczajnym trybie rozstrzygnięć organów nadzoru budowlanego, wydanych na podstawie art. 48 i art. 50 Prawa budowlanego nie rodzi skutku w postaci bezprzedmiotowości postępowania prowadzonego przed organem administracji architektoniczno-budowlanej w trybie art. 36a ust. 2 ustawy.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Bogusławy K. i Grzegorza K. na decyzję Wojewody Ś. z dnia 30 listopada 2000 r. (...) w przedmiocie uchylenia decyzji o pozwoleniu na budowę - uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Prezydenta Miasta G. z dnia 28 września 2000 r. (...).
Prezydent G. decyzją z dnia 29 lutego 1996 r. (...) zatwierdził projekt archtektoniczno-budowlany i udzielił PHU DSC AUTO/TURYN sc Dealer Fiat Auto Poland pozwolenia na budowę pawilonu handlowego salonu samochodowego i dobudowę serwisu stacji obsługi do istniejącego warsztatu oraz na budowę zbiornika bezodpływowego na ścieki na działkach nr 761/155 i 762/155 w G. Jako warunki realizacji inwestycji wskazano m.in. wymóg prowadzenia robót budowlanych pod nadzorem kierownika budowy zgodnie z opracowanym projektem oraz nałożono na inwestora obowiązek ustanowienia nadzoru inwentarskiego. Następnie Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w G. postanowieniem (...) z dnia 4 lipca 2000 r. wstrzymał roboty budowlane przy realizacji dobudowy serwisu stacji obsługi do istniejącego warsztatu /art. 50 ust. 1 pkt 3 i ust. 5 Prawa budowlanego/. Postanowienie to utrzymano w mocy postanowieniem (...) Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 11 sierpnia 2000 r. (...).
Odpisy powyższych postanowień doręczono Urzędowi Miejskiemu w G. wraz z protokołem z wizji z dnia 29 czerwca 2000 r. Nadto, decyzją z dnia 11 września 2000 r. (...) Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego nałożył na PHU DSC Auto-TURYN - Bogusławę i Grzegorza K. obowiązek uzyskania decyzji o zmianie decyzji w przedmiocie pozwolenia na budowę, zatwierdzającej projekt zamienny na dobudowę serwisu stacji obsługi. Kolejną decyzją (...) z dnia 14 września 2000 r. organ nadzoru budowlanego nakazał Bogusławie i Grzegorzowi K. rozbiórkę nielegalnie rozpoczętej dobudowy klatki schodowej do rozbudowanego serwisu stacji obsługi /art. 48 Prawa budowlanego/.
Pismem z dnia 24 sierpnia 2000 r. Grzegorz K., wystąpił do Urzędu Miejskiego w G. w sprawie zatwierdzenia projektu zamiennego, polegającego na zmianach na elewacji zachodniej oraz zmianie technologii wznoszenia ścian.
Decyzją z dnia 28 września 2000 r. (...), wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta G., uchylono decyzję tego organu z dnia 29 lutego 1996 r. (...) w sprawie pozwolenia na budowę. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia organ I instancji powołał przepisy art. 36a ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 89 poz. 414 ze zm./ oraz art. 162 par. 3 Kpa. W uzasadnieniu organ orzekający odwołując się do ustaleń PINB podał, że stwierdzono odstępstwa od zatwierdzonej dokumentacji, polegające na rozbudowie, a tym samym powiększeniu obrysu budynku, zmianie dwóch elewacji, zmianie konstrukcji obiektu i związanej z tym zmianie technologii wykonania ścian. Nadto, w dzienniku budowy brak zapisów w sprawie dokonanych zmian, jak również uzgodnień z autorami projektu. Dodatkowo organ I instancji po analizie projektu budowlanego i geodezyjnego szkicu pomiaru wykonawczego stwierdził, że obiekt zaprojektowano o wymiarach: 26,62 x 27,64 m. Na tej podstawie organ I instancji stanął na stanowisku, iż inwestor dokonał istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego bez uzyskania uprzednio decyzji o zmianie pozwolenia na budowę co winno skutkować uchyleniem decyzji o pozwoleniu na budowę.