Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Włodzimierz Kubik, Sędziowie Sędzia NSA Bonifacy Bronkowski (spr.), Sędzia NSA Łucja Franiczek, Protokolant sekretarz sądowy Magdalena Jankowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2008r. sprawy ze skargi D. M. i S. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie negatywnego oddziaływania na środowisko 1. uchyla zaskarżoną decyzję i orzeka, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu, 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. solidarnie na rzecz skarżących kwotę [...] złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
We wniosku z dnia [...] r. do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. S. i D. małżonkowie M. zwrócili się o "unieważnienie" punktu 1 decyzji Starosty Z. z dnia [...] r. zobowiązującej ich jako właścicieli piekarni zlokalizowanej w R. przy ul. [...] do wymiany w terminie do [...] r. funkcjonującego w tej piekarni pieca piekarniczego wodnorurkowego typu [...] o wydajności [...] kg pieczywa na dobę, opalanego węglem kamiennym, na piec piekarniczy opalany olejem opałowym, jako niezgodnej "z obowiązującymi przepisami prawa" i krzywdzącej. Podali, że obecnie produkcja w piekarni wynosi do [...] kg pieczywa na dobę i odbywa się od godziny 22oo do 230. Do ogrzewania pieca wykorzystywane jest głównie drzewo a wysokokaloryczny węgiel wykorzystywany jest jedynie do podtrzymywania temperatury i to z dodatkiem katalizatora spalania sadzy "[...]". Wydając nakaz wymiany pieca organ orzekający nie udowodnił negatywnego wpływu jego użytkowania na środowisko a kierował się głównie złośliwymi pomówieniami sąsiada P. L. Podnieśli nadto, że piec był opalany w podobny sposób jak jednorodzinne budynki w okolicach piekarni.
Po wszczęciu w tej sprawie postępowania P. L. w piśmie z dnia [...] r. podtrzymał stwierdzenie o negatywnym oddziaływaniu pieca w piekarni na jego działkę.
Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. odmówiło stwierdzenia nieważności objętego żądaniem orzeczenia zawartego w w/w decyzji Starosty Z. z dnia [...] r. Jako podstawę tego rozstrzygnięcia podało art. 158 § 1 w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 kpa. W jego uzasadnieniu stwierdziło, że stwierdzenie nieważności decyzji ostatecznej ma w kontekście zasady trwałości decyzji (art. 16 kpa) charakter wyjątkowy i może być oparte jedynie na przesłankach wymienionych wyczerpująco w art. 156 § 1 kpa, które nie mogą być interpretowane rozszerzająco. Wobec treści wniosku podstawę stwierdzenia nieważności mogła stanowić jedynie wymieniona w art. 156 § 1 pkt 2 kpa przesłanka rażącego naruszenia prawa. Dokonując wykładni tej przesłanki stosownie do poglądów doktryny i orzecznictwa NSA stanęło SKO na stanowisku, że nie została ona w rozpatrywanej sprawie spełniona. Brak jest bowiem podstaw do przyjęcia, że objęta wnioskiem decyzja Starosty Z. została wydana z rażącym naruszeniem art. 362 ustawy Prawo ochrony środowiska. Przepis ten określa jedynie, jakie działania może podjąć organ administracji publicznej w przypadku, jeżeli dany podmiot negatywnie oddziaływuje na środowisko i nie stanowi jego rażącego naruszenia zobowiązanie takiego podmiotu do zmiany pieca piekarniczego, a to mając na uwadze specyfikę terenu, na którym ten piec (instalacja) funkcjonuje. Zwróciło też SKO uwagę na różnicę co do zakresu kontroli wykonywanej przez organ odwoławczy w postępowaniu nadzwyczajnym (o stwierdzenie nieważności decyzji) od kontroli sprawowanej w toku zwykłego postępowania odwoławczego.
We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy S. i D. M. podtrzymali dotychczasowe żądanie i jego uzasadnienie. Dodatkowo podali, że z uwagi na uwarunkowania terenowo-własnościowe nie są w stanie wykonać nakazu wymiany pieca. Podali, że na funkcjonowanie spornego pieca nie było i nie jest potrzebne pozwolenie lub zgłoszenie (z uwagi na jego moc). Przepisy nie określają też dla takiego pieca dopuszczalnych norm emisji pyłów i gazów do powietrza. Nie zostało zatem stwierdzone negatywne oddziaływanie pieca na środowisko. Podobne piece funkcjonują też bez żadnych ograniczeń w innych piekarniach w okolicy Z.