Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Stanisław Nitecki, Sędziowie Sędzia WSA Andrzej Matan (spr.), Sędzia WSA Artur Żurawik, Protokolant st. sekretarz sądowy Marta Zemlińska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 stycznia 2022 r. sprawy ze skargi Województwa Śląskiego na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego z dnia 30 lipca 2021 r. nr NPII.4131.1.783.2021 w przedmiocie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu województwa uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze.
Wojewoda Śląski rozstrzygnięciem nadzorczym nr NPII.4131.1.783.2021 z dnia 30 lipca 2021 r. stwierdził nieważność w całości uchwały Sejmiku Województwa Śląskiego Nr VI/34/12/2021 z dnia 28 czerwca 2021 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład zasobu mieszkaniowego Województwa Śląskiego.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewoda wskazał, że upoważnienie do podjęcia uchwały w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład zasobu mieszkaniowego województwa stanowi art. 20 ust. 4 w związku z art. 21 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 21 ust. 3 ustawy. Sejmik Województwa Śląskiego w § 4 ust. 1 uchwały postanowił, że najem lokali mieszkalnych, z zastrzeżeniem § 5, następuje w drodze przetargu. Tym samym w uchwale wprowadzono zasadę, zgodnie z którą przetarg stanowi podstawowy tryb wynajmu lokali stanowiących własność Województwa Śląskiego. Powyższe implikuje brak możliwości realizacji delegacji ustawowej zawartej w ww. przepisach ustawy. Ponadto ustanowienie w przedmiotowej uchwale trybu przetargowego dla wynajmu lokali stanowi obejście art. 7 ust. 1 ustawy, który dotyczy ustalania stawek czynszu za lokale wchodzące w skład publicznego zasobu mieszkaniowego. Przepis ten wskazuje na czynniki, które należy uwzględnić przy ustalaniu stawek czynszu, tymczasem zastosowanie trybu przetargowego ze swej istoty skutkuje tym, że wysokość stawki czynszu zostaje uwarunkowana przebiegiem licytacji, co prowadzi do obejścia prawa. Tymczasem w § 6 ust. 1 przedmiotowej uchwały wskazano, że stawki czynszu ustala się zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, w szczególności na poziomie zapewniającym pokrycie kosztów utrzymania lokalu jak również zapewniającym zwrot kapitału i zysk. Ponadto § 6 ust. 2 uchwały stanowi, że wywoławcza stawka czynszu do przetargu za 1 m2 powierzchni użytkowej lokalu winna być ustalana na zasadach określonych w ust. 1. Organ nadzoru podkreślił w treści rozstrzygnięcia nadzorczego, że ustalenie wywoławczej stawki czynszu z uwzględnieniem czynników podwyższających lub obniżających wartość użytkową lokalu, siłą rzeczy oznacza, że stawka ostateczna, której wysokość warunkuje przebieg licytacji, odbiegałaby od wymogów określonych w art. 7 ust. 1 ustawy.
Organ nadzoru stwierdził także, że uchwała nieprawidłowo określiła zasady postępowania w stosunku do osób, które pozostały w lokalu opuszczonym przez najemcę lub w lokalu, w którego najem nie wstąpiły po śmierci najemcy, co przekracza delegację wskazaną w art. 21 ust. 3 pkt 6 (w rozstrzygnięciu omyłkowo powołano art. 20 ust. 3 pkt 6 ustawy) w zw. z art. 20 ust. 4 ustawy.
Skargę na rozstrzygnięcie nadzorcze wniósł Sejmik (dalej: Skarżący), reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, podnosząc zarzuty dotyczące naruszenia przepisów prawa materialnego, a to art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w związku z art. 20 ust. 4 w związku z art. 21 ust. 3 i w związku z art. 7 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j, Dz. U. z 2020 roku poz. 611 z późn. zm.), poprzez niewłaściwe ich zastosowanie i uznanie, że badana rozstrzygnięciem nadzorczym uchwała Sejmiku podjęta została bez podstawy prawnej i z przekroczeniem granic upoważnienia, podczas gdy odpowiednie zastosowanie przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów [...] w odniesieniu do mieszkaniowego zasobu województwa pozwala na twierdzenie przeciwne.