Według art. 2 par. 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej przepisy ustawy stosuje się do podatków, opłat oraz innych niepodatkowych należności budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe. Dalej art. 3 Ordynacji podatkowej, tzw. "słowniczek" w pkt 3 lit. "c" wyjaśnia, że ilekroć w ustawie jest mowa o podatkach rozumie się przez to również opłaty oraz inne niepodatkowe należności budżetowe.
Analizując wskazane w art. 2 par. 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej kryteria, których spełnienie decyduje o zaliczeniu opłat do podatków, w odniesieniu do opłaty z art. 36 ust. 3 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym należy udzielić odpowiedzi twierdzącej, iż stosuje się do tej opłaty przepisy Ordynacji podatkowej.
Po pierwsze, przedmiotowa opłata stanowi dochód budżetu gminy. Nie są tu przekonujące wywody Samorządowego Kolegium o dochodach gminy "sensu stricte" i "sensu largo", i sytuowaniu opłaty wśród tej drugiej grupy. Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001 /Dz.U. nr 150 poz. 983/ w art. 3 ustawy mówi co stanowi dochody gminy. W pkt 2 lit. "d" tego przepisu zalicza do dochodów gminy wpływy z opłat pobieranych na podstawie odrębnych ustaw, o ile ustawy te stanowią, że jest to dochód gminy. Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym nie zawiera przepisu mówiącego wprost o tym, że przedmiotowa opłata stanowi dochód gminy, lecz za taki dochód należy ją uznać. Stanowisko takie prezentują także komentatorzy w komentarzu do ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym pod redakcją Romana Hausera i Zygmunta Niewiadomskiego, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1995, str. 90. Także w świetle przepisów Działu IV ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych /Dz.U. nr 155 poz. 1014 ze zm./ przedmiotowa opłata wchodzi w skład budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym przypadku gminy. Potwierdzeniem "praktycznym" takiego stanowiska jest pismo Prezydenta B., skierowane do Sądu zawierające prośbę o przyspieszenie rozpoznania sprawy ze względu na to, że opłata ta stanowi kwotę przypisaną do planu budżetu Miasta B. w 2001 r., gdyż nierozpoznanie sprawy spowoduje zmniejszenie dochodu gminy w tym roku.
Opłata z art. 36 ust. 3 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym bez wątpienia nie ma charakteru cywilnoprawnego, lecz publicznoprawny.
Nie ma nadto wątpliwości, że wójt, burmistrz czy prezydent miasta, zobowiązani do pobierania jednorazowej opłaty, określonej w art. 36 ust. 3 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, w rozumieniu art. 13 par. 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej są organami podatkowymi.
A. H. w pracy pt. "Świadczenia, do których stosuje się Ordynację podatkową" wyraził pogląd, że "Dominujące cechy podatku zauważyć też można na przykład (...) w wprowadzonej art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w związku z uchwaleniem lub zmianą planu zagospodarowania przestrzennego" /"Księga Jubileuszowa Profesora Marka Markiewicza", Oficyna Wydawnicza "UNIMEX", Wrocław 2001, str. 260/.
Reasumując, Sąd administracyjny uznał, że do opłaty, o jakiej mowa w art. 36 ust. 3 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym mają zastosowanie przepisy Ordynacji podatkowej.
Decyzje organów obu instancji, wydane z pominięciem przepisów Ordynacji podatkowej nie pozwalają Sądowi na dokonanie kontroli ich zgodności z prawem.
Mając na uwadze wyżej wskazane względy Sąd administracyjny na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ uchylił decyzje organów obu instancji, a o kosztach postępowania orzekł na zasadzie art. 55 ust. 1 tej ustawy.