Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący asesor sądowy WSA Elżbieta Lemańska (spr.), po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w dniu 29 listopada 2018 r. sprawy ze sprzeciwu R. A. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] września 2018 r. nr [...] w przedmiocie nakazania przyłączenia nieruchomości do miejskiej sieci kanalizacji sanitarnej oddala sprzeciw
Decyzją z dnia [...] sierpnia 2018 r. znak [...] Prezydent Miasta B. nakazał współwłaścicielom nieruchomości położonej w B. przy ulicy [...] (działka nr [...]), tj. H. A., I. A., R. A. (dalej: skarżący, wnoszący sprzeciw) przyłączenie nieruchomości do miejskiej sieci kanalizacji sanitarnej znajdującej się w ulicy [...] w B. W podstawie prawnej decyzji wskazano art. 5 ust. 7 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2018 r., poz. 1454 ze zm.), dalej: ustawa z dnia 13 września 1996 r.
W sprawie ustalono, że w trakcie prac remontowych prowadzonych na działce nr [...] przy ulicy [...] w B. należącej do Spółki jawnej K. stwierdzono istnienie nieuwidocznionego na mapie zasadniczej przewodu sanitarnego odprowadzającego ścieki bytowe m.in. z nieruchomości przy ulicy [...] do instalacji kanalizacji deszczowej stanowiącej własność ww. Spółki. Ustalenie to spowodowało podjęcie rozmów między W. a mieszkańcami ulicy [...] w sprawie uporządkowania gospodarki ściekowej na tym terenie, które to rozmowy nie doprowadziły do zamierzonego celu. W związku z tym W. wystosowały do właścicieli nieruchomości, w tym skarżącego, pismo z dnia [...] listopada 2017 r. z informacją o wygaszeniu umów na odprowadzanie ścieków. Następnie wszczęto z urzędu przedmiotowe postępowanie administracyjne.
Organ pierwszej instancji wskazał, że odprowadzanie ścieków bytowych do kanalizacji deszczowej stanowi naruszenie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2018 r., poz. 1152 ze zm.). Wskazał również na regulację art. 5 ust. 1 pkt 2, ust. 6 i ust. 7 ustawy z dnia 13 września 1996 r. Wyjaśnił, że niewykonanie obowiązków podłączenia nieruchomości do kanalizacji sanitarnej uzasadnia wydanie nakazu przyłączenia. Wskazał także na przedłużające się uzgodnienia między stronami postępowania oraz brak woli wszystkich stron poddania sprawy postępowaniu mediacyjnemu. Uznał za niezasadny wniosek R. A. o zawieszenie przedmiotowego postępowania do czasu rozstrzygnięcia sprawy o sygnaturze [...] toczącej się przed sądem powszechnym, dotyczącej ustalenia istnienia umowy z W. na odprowadzanie ścieków, w związku z czym postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2018 r. odmówił zawieszenia postępowania.
Odwołanie od decyzji organu pierwszej instancji złożył R. A. Zarzucił organowi naruszenie zasady praworządności, prawdy obiektywnej, pogłębiania zaufania, prawa strony do wypowiedzenia się co do dowodów, zasady czynnego udziału strony, zasady swobodnej oceny dowodów, zasady wyjaśnienia stronom przesłanek rozstrzygnięcia, co stanowi naruszenie art. 107 § 3 K.p.a. Zdaniem odwołującego się, organ bezpodstawnie uznał za udowodniony fakt wygaszenia przez W. umowy na odprowadzanie ścieków, podczas gdy ten fakt nie jest oczywisty, bowiem toczy się w tej kwestii postępowanie przed sądem powszechnym. Zarzucił organowi sprzeczność postępowania, z uwagi na uznanie za udowodniony fakt wygaszenia umowy z jednej strony oraz odmowę zawieszenia postępowania do czasu rozstrzygnięcia sprawy o istnienie tej umowy przez sąd powszechny. Wskazał, że w czasie zawierania umowy w dniu [...] maja 2003 r. W. nie żądały inwentaryzacji kanalizacji, w szczególności jej przebiegu i połączenia z innymi kanalizacjami. Organ także, zdaniem strony, błędnie ustalił datę wygaszenia umowy jako [...] listopada 2017 r., podczas gdy on otrzymał pismo o wygaszeniu dopiero w dniu [...] listopada 2017 r. Wskazał, że zaniechanie rozliczeń dotyczy okresu sprzed tych dat, nadto w piśmie z dnia [...] czerwca 2018 r. już kwestionował brak naliczeń za odprowadzanie ścieków. Wskazał na występujące, w jego ocenie, współdziałanie W. i Departamentu Geodezji Urzędu Miejskiego, unikanie rozwiązania problemu tak aby przymusić właścicieli nieruchomości do ustępstw i rezygnacji z roszczeń za nienależnie pobrane świadczenia. Stwierdził, że W. nie zaproponowały niczego poza projektem przyłącza, oczekując rezygnacji z roszczeń. W jego ocenie, Prezydent wskazał na szereg przepisów niemających zastosowania do osób posiadających zawarte umowy na odprowadzanie ścieków, zaś nie uwzględnił, że niezgodność z prawem posiadanego przyłącza, z którego korzystał od 15 lat, wynika ze zmiany przeznaczenia kanalizacji, czego dokonały W. Nie ustalono jednak, kiedy to miało miejsce, na kim spoczywa odpowiedzialność za brak odbiorców czy sprawdzenie poprawności podłączenia z miejską kanalizacją oraz kto zaniechał kontroli w tym zakresie. Oczekiwanie w takiej sytuacji od W., aby wykonały podłączenie kanalizacji, jest uzasadnione. Zarzucił brak zawiadomienia o możliwości końcowego zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym.