Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Stanisław Prutis, Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, sędzia WSA Małgorzata Roleder (spr.), Protokolant Sylwia Tokajuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2012 r. sprawy ze skargi Spółdzielni Mleczarskiej "S." w S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] grudnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie opłaty adiacenckiej - oddala skargę.-
U podstaw podjętego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia.
Decyzją z dnia [...] listopada 2011r., znak [...] Prezydent Miasta S. ustalił Spółdzielni M. "S.", będącej właścicielem nieruchomości oznaczonej nr geod. [...] położonej w S., opłatę adiacencką w wysokości [...] zł z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w związku z podziałem tej działki na działki o nr [...] i nr [...].
W uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia w pierwszej kolejności wskazano, że zgodnie z normą zawartą w art. 98a ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, ze zm., dalej u.g.n.), jeżeli w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, który wniósł opłaty roczne za cały okres użytkowania tego prawa, wzrośnie jej wartość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może ustalić, w drodze decyzji, opłatę adiacencką z tego tytułu. Wysokość stawki procentowej ustala rada gminy, w drodze uchwały, w wysokości nie większej niż 30% różnicy wartości nieruchomości.
W uchwale Rady Miejskiej w Suwałkach Nr XXIII/206/08 z dnia 30 kwietnia 2008r., zmienionej Uchwałą Nr XXIV/226/08 z dnia 27 maja 2008r. została ustalona stawka procentowa opłaty adiacenckiej w związku z podziałem nieruchomości w wysokości 30 % wzrostu wartości nieruchomości.
Następnie wyjaśniono, iż ustalenie opłaty adiacenckiej uzależnione jest od wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego geodezyjnym jej podziałem, dokonanym na wniosek właściciela, bez względu na cel podziału. Cel podziału nie ma znaczenia w kwestii określenia wartości nieruchomości. Przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami w żaden sposób nie odnoszą się bowiem do celu, w jakim następuje podział nieruchomości, a jedyną przesłanką ustalenia opłaty adiacenckiej jest wzrost wartości nieruchomości, ustalany w drodze operatu szacunkowego.
Organ uznał, że w przedmiotowej sprawie przesłanki zawarte w cytowanym powyżej przepisie zostały spełnione. Nieruchomość stanowiąca własność Spółdzielni M. "S.", położona w S., oznaczona jako działka nr [...] o pow. [...] ha, została podzielona na jej wniosek z dnia [...] września 2009r. na działki o nr [..] o pow. [...] ha, nr [...] o pow. [...] ha, a decyzja Prezydenta Miasta S. z dnia [...] września 2009r. nr [...] zatwierdzająca ten podział stała się prawomocna z dniem [...] września 2009r.
Organ wskazał, że zgodnie z art. 98a ust. 1 u.g.n. prezydent miasta może w drodze decyzji ustalić opłatę adiacencką, jednakże zawarty w tym przepisie zwrot "może" nie oznacza uznaniowego charakteru decyzji. Powyższy przepis wskazuje jedynie, kiedy decyzja o opłacie adiacenckiej może zostać podjęta, a mianowicie wtedy, gdy w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości (dokonany na wniosek właścicieli) stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne, obowiązywała uchwała rady gminy ustalająca wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej. O ile bowiem przed dokonaniem podziału na wniosek właścicieli, została podjęta stosowna uchwała, to właściciele nieruchomości mają obowiązek wnoszenia opłat adiacenckich, ponieważ mają one charakter obligatoryjny. Skoro ustalenie opłaty adiacenckiej jest obligatoryjne, to organ właściwy do ustalenia tej opłaty nie może odstąpić od wydania decyzji w tym przedmiocie.