Odszkodowanie za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez zwierzęta łowne są sprawami z zakresu prawa cywilnego, które rozpoznają sądy powszechne.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Henryka Z. na decyzję Naczelnika Gminy J. z dnia 29 kwietnia 1987 r. (...) w przedmiocie ustalenia odszkodowania za szkody wyrządzone przez zwierzynę łowną 1. stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz utrzymanej nią w mocy decyzji organu pierwszej instancji; 2. zasądził od Naczelnika Gminy J. na rzecz Henryka Z. kwotę 24.818 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania w sprawie.
Naczelnik Gminy J. decyzją z dnia 28 września 1987 r. (...) utrzymał w mocy decyzję Nadleśnictwa K. ustalającą odszkodowanie na rzecz Henryka Z. za szkodę wyrządzoną przez zwierzynę łowną.
Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia powołano par. 6 ust. 2, par. 7 ust. 1 i par. 8 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 sierpnia 1975 r. w sprawie odszkodowań za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez dziki, łosie, jelenie i daniele /Dz.U. nr 28 poz. 146 ze zm./.
Skargę na powyższą decyzję złożył Henryk Z. kwestionując wysokość ustalonego na jego rzecz odszkodowania.
W odpowiedzi na skargę Naczelnik Gminy w J. wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W dniu 5 sierpnia 1988 r. Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego zwrócił się z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego, czy przepisy par. 8 ust. 2, 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 października 1987 r. w sprawie odszkodowań za szkody wyrządzone w uprawach i plonach przez niektóre gatunki zwierząt łownych /Dz.U. nr 34 poz. 189 ze zm./ są zgodne z art. 44 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1959 r. o hodowli, ochronie zwierząt łownych i prawie łowieckim /Dz.U. 1973 nr 33 poz. 197/, a także art. 56 ust. 1 i 3 Konstytucji i art. 2 par. 1 ustawy o ustroju sądów powszechnych.
Orzeczeniem z dnia 12 kwietnia 1989 r. Uw 9/88 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że wymienione przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 października 1987 r. nie są zgodne z powyższymi aktami prawnymi.
Trybunał stanął na stanowisku, że sprawy o odszkodowania za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez zwierzęta łowne są sprawami z zakresu prawa cywilnego, które rozpoznawać powinny sądy powszechna Konsekwencją tego było stwierdzenie, że Rada Ministrów nie była uprawniona w ramach upoważnienia zawartego w art. 44 ust. 3 prawa łowieckiego z 1959 r. do przekazania spraw z tego zakresu do rozstrzygania w postępowaniu administracyjnym. Tak więc również przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 sierpnia 1975 r. /Dz.U. nr 28 poz. 146/ poprzedzające przepisy cyt. wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 października 1987 r. - w części dotyczącej właściwości organów administracji państwowej do orzekania w sprawach omawianych odszkodowań są sprzeczne z przepisami przytoczonych przez Trybunał Konstytucyjny aktów prawnych.
A zatem w sprawie niniejszej organy administracji nie były właściwe rzeczowo do orzekania w przedmiocie odszkodowań za szkody poniesione przez skarżącego. Skutkuje to - stosownie do treści ust. 156 par. 1 pkt 1 Kpa - konieczność stwierdzenia nieważności decyzji organów obu instancji.
Z powyższych względów w oparciu o art. 207 par. 1 i par. 3 Kpa orzeczono jak w sentencji wyroku. Koszty postępowania zasądzono na podstawie art. 208 Kpa.
Skarżący, jeśli czuje się pokrzywdzony, może roszczeń swoich dochodzić w drodze powództwa cywilnego.