Legitymowanie się wynikami specjalistycznymi badań lekarskich, stwierdzających zdolność do wykonywania określonego zawodu lub czynności, nie zwalnia z obowiązku poddawania się wstępnym badaniom lekarskim, o których mowa w art. 229 par. 1 Kodeksu pracy.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Wojciecha D. "D.-T." w P.-L. na decyzję Okręgowego Inspektora Pracy w W. z dnia 3 września 2001 r. (...) w przedmiocie nakazu skierowania pracowników na badania - oddala skargę.
Decyzją z 3 września 2001 r. okręgowy inspektor pracy w W. utrzymał w mocy nakaz inspektora pracy z 20 lipca 2001 r. zobowiązujący Wojciecha D., właściciela firmy transportowej "D-T" w P., do poddania badaniom profilaktycznym w celu uzyskania zaświadczenia o braku przeciwskazań do zatrudnienia na stanowisku kierowcy - pracowników Wojciecha B., Janusza K. oraz Krzysztofa P.
Jako podstawę prawną decyzji okręgowy inspektor pracy w W. wskazał art. 138 par. 1 Kpa oraz art. 10 i art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy /Dz.U. 1985 nr 54 poz. 276 ze zm./.
W uzasadnieniu decyzji okręgowy inspektor pracy nie podzielił poglądu odwołującego, że pracownicy ci mają świadectwa lekarskie, dopuszczające ich do wykonywania zawodu kierowcy, a zatem zbędne jest powtarzanie tych samych badań lekarskich. Okręgowy inspektor pracy wskazał, że art. 2291 par. 1, 2 i 4 Kodeksu pracy wprowadza obowiązkowe badania pracowników wstępne, okresowe oraz kontrolne. Badanie lekarskie pracownika polega na przeprowadzeniu weryfikacji, czy pracownik może wykonywać pracę na danym stanowisku w określonych narażeniach, bez uszczerbku dla zdrowia.
Wstępnym badaniom lekarskim podlegają wszystkie osoby przyjmowane do pracy, bez względu na to, czy posiadają wyniki badań lekarskich przeprowadzonych u poprzedniego pracodawcy lub badań lekarskich specjalistycznych stwierdzających prawo wykonywania zawodu np. kierowcy, nurka.
Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne może poszerzyć ich częstotliwość lub zakres o dodatkowe specjalistyczne badania, jeżeli stwierdzi, że jest to niezbędne dla prawidłowej oceny stanu zdrowia pracownika.
Badanie profilaktyczne kończy się wydaniem orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na określonym stanowisku. Pracodawca jest zobowiązany przechowywać zaświadczenia w aktach osobowych pracownika /par. 6 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika /Dz.U. nr 62 poz. 286/.
Okręgowy inspektor pracy stwierdził nadto, że każda osoba, chcąc uzyskać prawo jazdy, musi przejść odpowiednie badania lekarskie i uzyskać zaświadczenie lekarskie. Nie są to jednak orzeczenia lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy.
Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi Wojciecha S. do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Zdaniem skarżącego, obowiązujące przepisy nie przewidują obowiązku uzyskania świadectwa lekarskiego dopuszczającego do zatrudnienia na stanowisku kierowcy. Świadectwo kwalifikacyjne dopuszczające określoną osobę do wykonywania zawodu kierowcy jest tożsame z brakiem przeciwwskazań do zatrudnienia na takim stanowisku. Zakres badań koniecznych do uzyskania takiego świadectwa jest szerszy od badań profilaktycznych, a świadectwo posiada określony termin ważności. Skarżący podał, że wszyscy pracownicy wymienieni w nakazie posiadają świadectwa kwalifikacyjne dopuszczające ich do wykonywania zawodu kierowcy - musieli je przedstawić przed przystąpieniem do pracy.