Dnia 12 lutego 2019 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Barbara Adamiak Sędziowie: sędzia NSA Jerzy Stelmasiak (spr.) sędzia del. WSA Piotr Korzeniowski Protokolant: asystent sędziego Julia Słomińska po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2019 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Głównego Inspektora Ochrony Środowiska od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 listopada 2016 r. sygn. akt IV SA/Wa 1621/16 w sprawie ze skargi A. sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia [...] maja 2016 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie określenia wysokości zobowiązania z tytułu opłaty za brak sieci oraz określenia nadpłaty w tej opłacie 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.
Wyrokiem z 28 listopada 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi A. sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej jako "Spółka") uchylił zaskarżoną decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z [...] maja 2016 r. oraz utrzymaną w mocy decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z [...] marca 2016 r. w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie określenia wysokości zobowiązania z tytułu opłaty za brak sieci oraz określenia nadpłaty w tej opłacie.
W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że decyzją z [...] września 2011 r. organ określił wysokość zobowiązania skarżącej Spółki z tytułu opłaty za brak sieci za 2006 r. w wysokości 2 204 500 zł (słownie: dwa miliony dwieście cztery tysiące pięćset złotych). Jako podstawę prawną decyzji organ wskazał art. 17 ust. 1 ustawy z 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. z 2015 r., poz. 140 ze zm. - dalej jako "ustawa o recyklingu"). Spółka wniosła o ponowne rozpatrzenie sprawy. Decyzją z [...] stycznia 2012 r. organ utrzymał w mocy swoją decyzję z [...] września 2011 r. Wyrokiem z 5 lutego 2013 r. IV SA/Wa 671/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylił decyzję z [...] stycznia 2012 r. w związku z naruszeniem art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a.
Decyzją z [...] stycznia 2014 r. organ ponownie utrzymał w mocy decyzję z [ września 2011 r. Skargę na powyższą decyzję wniosła Spółka. Wyrokiem z 29 maja 2014 r. sygn. akt IV SA/Wa 682/14 Sąd I instancji uchylił decyzję organu z [...] stycznia 2014 r. oraz poprzedzającą ją decyzję z [...] września 2011 r. Skargę kasacyjną od tego wyroku wniósł organ. Postanowieniem z 27 listopada 2015 r., sygn. akt II OSK 2789/15 Naczelny Sąd Administracyjny umorzył postępowanie kasacyjne na skutek cofnięcia skargi kasacyjnej.
Następnie decyzją z [...] marca 2016 r. organ umorzył postępowanie w sprawie określenia Spółce wysokości zobowiązania skarżącej spółki z tytułu opłaty za brak sieci za 2006 r. oraz określił wysokość dokonanej przez skarżącą nadpłaty z tytułu opłaty za brak sieci za 2006 r. (uiszczonej na konto Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej) w wysokości 3 338 041 zł (słownie: trzy miliony trzysta trzydzieści osiem tysięcy czterdzieści jeden złotych).
Spółka wniosła o ponowne rozpoznanie sprawy.
Zaskarżoną decyzją z [...] maja 2016 r. organ utrzymał w mocy decyzję własną z [...] marca 2016 r.
Spółka wniosła skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
Uwzględniając skargę Sąd I instancji wskazał, że zaskarżona decyzja oraz decyzja z [ marca 2016 r. zostały wydane z naruszeniem art. 105 § 1 k.p.a. w związku z art. 68 § 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm. - dalej jako "Ordynacja podatkowa") oraz art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. w związku z art. 17b ustawy o recyklingu. Sąd I instancji wskazał, że decyzje podlegają uchyleniu, ponieważ pomimo prawidłowego umorzenia postępowania w przedmiocie ustalenia opłaty za brak sieci, organ błędnie uznał, że bezprzedmiotowość jest następstwem uiszczenia należnej opłaty przez skarżącą spółkę, a nie przedawnienia się dopuszczalności ustalenia zobowiązania z tego tytułu. Oznacza to, że pomimo nieistnienia w obrocie prawnym decyzji ustalającej wysokość zobowiązania spółki z tytułu opłaty za brak sieci, wydanej w trybie art. 17 ust. 1 ustawy o recyklingu oraz pomimo ustania dopuszczalności jej wydania, organ dokonał - na potrzeby postępowania o określenie wysokości nadpłaty z tytułu uiszczenia opłaty za brak zapewnienia sieci - ustaleń na okoliczność należnej od spółki opłaty z tytułu braku zapewnienia sieci w 2006 r., których dokonanie było dopuszczalne wyłącznie w decyzji, o której stanowi art. 17 ust. 1 ustawy recyklingowej. W konsekwencji, nie powstało zobowiązanie Spółki z tytułu opłaty za brak sieci, a mimo to organ uznał na potrzeby postępowania w przedmiocie określenia nadpłaty, że zobowiązanie to de facto skutecznie powstało. W sytuacji przedawnienia się dopuszczalności ustalenia wysokości zobowiązania z tytułu opłaty za brak sieci w drodze stosownej decyzji administracyjnej, kwota tego zobowiązania może wynikać wyłącznie ze sprawozdania składanego przez podmiot wprowadzający w trybie art. 15 ustawy o recyklingu.